نشریه دانش مدیریت
پیاپی 75 (زمستان 1385)

یکی ازمهمترین قسمتهای یک وسیله نقلیه را می توان تایر به شمارآورد به نوعی که عملکرد هر وسیله نقلیه ای تاحدزیادی وابسته به تایرهای آن است. درمیان روش های گوناگونی که برای مطالعه رفتارمکانیکی تایر به کاربرده می شود، مدلسازی ریاضی به خاطرقابلیت بالایی که دراین زمینه ازخود نشان می دهد، ازجایگاه ویژه ای برخورداراست. دراین زمینه، تاکنون مدل های ریاضی گوناگونی مورداستفاده قرارگرفته است.دراین تحقیق، مدل های تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) به منظور رتبه بندی شاخص های مهم مؤثر برکیفیت تایرها به کاربرده شده است. به این صورت که درراستای تحقق انتظارات مشتری وجلب رضایت او که هدف هرتولیدکننده ای می باشد، شاخص های مهم مؤثر برکیفیت لاستیک خودرو توسط کارشناسان امر و تعدادی ازمشتریان، شناسایی و رتبه بندی می شود. در این پژوهش شاخص های انتخاب شده توسط کارشناسان، از طریق تکنیک های AHPو ENTROPY وزن داده شده و رتبه بندی می گردند. پنج نوع تایربا کیفیت های متفاوت به عنوان گزینه های تصمیم انتخاب شده، سپس این گزینه ها با توجه به وزن های بدست آمده از دو تکنیک ذکر شده برای شاخص ها، از طریق تکنیک های TOPSIS و ELECTRE رتبه بندی گردیده و در مورد آنها تصمیم گیری می شود. درنهایت چهارحالت رتبه بندی حاصل شده که ازطریق تکنیک های ادغام MADM (روش های میانگین حسابی، بردا و کاپلند) به نتیجه گیری واحد در این زمینه خواهیم رسید.

در ادبیات بازاریابی و علوم انسانی کلیه کنش ها، رفتار و تصمیمات انسانی بر اساس الگوی عقلانیت بنا گذاشته شده است. از دیدگاه هابرماس، نگرش و الگوی حاکم بر عقلانیت انسانی تنها بعد کارکردی و محاسبه سود و زیان را در برنمی گیرد بلکه عوامل فرهنگی و ارزشی نیز در فرایندهای عقلانی دخیل می باشند. تحقیق حاضر سعی دارد تا برداشت هابرماس از عقلانیت را در مورد فرایند تصمیم گیری مصرف کننده در اینترنت در سطوح تحلیل خرد و میانی به ارزیابی بگذارد. هدف نهایی بازنمایی مدل تصمیم گیری مصرف کننده در اینترنت می باشد و بدین منظور از دو روش کمی و کیفی و همچنین تطابق یافته های تحقیق مدد گرفته شده است.

ارتباط علمی یکی از محورهای اساسی نهاد اجتماعی علم است. مجلات علمی تخصصی یکی ازمجاری تولید علمی و ارتباط علمی تلقی شده و سعی در ایفاء دو کارکرد فوق میان اندیشمندان درحوزه های مختلف علمی را عهده دار هستند. بررسی تاریخی علوم نشان می دهد که عوامل موثری درشکل گیری، پیدایش، رشد و توسعه یافتگی علوم به طور عام و دانش مدیریت به طور خاص نقش داشته اند که از آن میان می توان مجلات علمی تخصصی را مورد نظر قرار داد. مجلات علمی تخصصی نشریات تخصصی هستند که با فاصله زمانی منظم و در مدت نامعلوم منتشر شده وبه ایفاء دو کارکرد اجتماعی تولید علمی و ارتباط علمی می پردازند. تعداد متعدد، متنوع و مختلفی مجلات علمی تخصصی در حوزه دانش مدیریت منتشر می شود که گذشت دهه های مختلف 1930 تاکنون معرف آن است که برتعداد مجلات علمی منتشره افزوده گردیده است. مقاله حاضر سعی در بررسی تحلیل محتوای گرایش های پژوهشی در مجلات علمی تخصصی مدیریت دارد.براین اساس پژوهشی با استفاده ازاطلاعات موجوددرپایگاه اطلاع رسانی اینترنتی مطالعات سازمانی(کامیینگز، 2005)و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام گردیده است. اطلاعات مربوط به 2868 فهرست مقالات چهار مجله علمی تخصصی مدیریتی جمع آوری گردید که در طی سال های 2001-1981 میلادی منتشر شده و فهرست مقالات مذکور قابل چاپ در 197صفحه بوده اند.متغیرهای مستقل تحقیق شامل تعداد مقاله، سال انتشار، نوع مجله، تعداد نویسنده و متغیر وابسته مربوط به گرایش های 24 گانه پژوهشی سازمانی در نظر بوده است. داده های پژوهش پس از جمع آوری برای طبقه بندی و تجزیه و تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی از برنامه کامپیوتری SPSS کدبندی و استخراج شده است.

اگرچه تحقیقات بسیاری در زمینه نظریه های علمی و تجربه های عملی در حوزه مدیریت زنجیره عرضه (SCM) به عمل آمده و ارزیابی عملکرد آن نیز از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، باوجود این، موضوع ارزیابی عملکرد SCM از نقطه نظر های متعدد از جمله انتخاب مقیاس ها و شاخص های مناسب، توسعه فنون ریاضی اندازه گیری عملکرد و نیز دستیابی به بسیاری از ویژگی های کاربردی حاصل از محاسبات عملکرد، می تواند توسعه یابد. اشکال ها و نقص های اساسی بسیاری باعث می شوند تا سیستم های ارزیابی عملکرد فعلی در توسعه و بهبود SCM از کارایی و اثربخشی کافی برخوردار نباشند. به منظور پاسخ گویی و پوشش نارسائی های ماهوی سیستم های ارزیابی عملکرد در زنجیره عرضه و نیز جامعیت ارزیابی زنجیره، در این مقاله مدل جامعی تدوین و ارایه می شود که بر دو رویکرد اصلی اثربخشی اجرای اهداف استراتژیک زنجیره و تامین رضایت مراکز ذی نفع در آن مبتنی بوده و در صدد نمایش توانمندی زنجیره عرضه در یک مدل چندسطحی و رویکردی فرایند محور است. رویکرد ابتکاری مدل در مورد تامین رضایت مراکز و گروه های ذی نفع در زنجیره سبب شده تا شاخص های مناسب سنجش نیز بر مبنای روش جدیدی, تحت عنوان روش مصداقی استخراج شاخص ها تعیین و مورد بررسی قرار گیرند. این روش بر ملاحظه مصادیق اهداف راهبردی زنجیره عرضه و تبیین عوامل کلیدی موفقیت در هر رده از زنجیره مبتنی است.

عقلانیت ابزاری کارایی مدار مدیریتی در اندیشه جامعه شناسی های خود را به عقلانیت زمینه مدار می دهد که در آن مشروعیت برون سازمانی به اندازه کارایی درون سازمانی اهمیت دارد. منطق مدیریتی کارایی طراحی ساختارهای کارا و منطق اجتماعی مشروعیت، کارکرد سمبلیک ساختارها را برای سازمان مؤثر دانسته و کنار گذاشتن وظیفه شناسانه کارایی را در طراحی ساختار خاطر نشان می سازد. این مقاله در صدد تبیین دو نوع ساختار سازمانی به صورت همزمان در ایران کنونی است. اول ساختار سازمانی نمایشی که به دلیل نهادی شدن دموکراسی به صورت رسمی بیان می شود تا با اسطوره های جهانی هم شکلی ایجاد کند و دوم ساختار سازمانی واقعی که حاصل ساختار اجتماعی ایران و چگونگی رسوب گذاری دوران کهن بوده و در عمل مورد استفاده قرار می گیرد؛ یعنی یافته های تحقیق حاکی از وجود همزمان دو ساختار در سازمان های ایرانی است: ساختار دموکراتیک نمایشی و ساختار هیدرولیک واقعی.

در اقتصاد مبتنی بر دانش از سرمایه فکری به منظورخلق و?افزایش ارزش سازمانی استفاده می شود و موفقیت یک سازمان به توانایی اش درمدیریت این منبع کمیاب بستگی دارد. به علاوه، یکی از قابلیت های مهم سازمانی که می تواند به سازمان ها در خلق و تسهیم دانش کمک بسیارنماید و برای آنها در مقایسه با سازمان های دیگر «مزیت سازمانی پایدار» ایجاد کند، سرمایه اجتماعی است. از این رو، هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه فکری دو شرکت خودروساز ایرانی است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری این تحقیق نیز مدیران شرکت های مورد مطالعه بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در این دو شرکت بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری شان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. به عبارت واضح تر، با افزایش سرمایه اجتماعی، سرمایه فکری شان در ابعاد انسانی، ساختاری و رابطه ای افزایش یافته است.

یکی از جنبه های بسیار مهم مدیریت زنجیره تامین عبارتست از انتخاب نوع زنجیره تامین مناسبی که بتوان از آن طریق به عملکرد بهینه در سرتاسر زنجیره دست یافت. در این مقاله زنجیره های تامین ساخت به سه نوع ناب, چابک و ترکیبی طبقه بندی شده است. هم چنین زنجیره تامین متناسب با نوع محصول که به سه نوع محصول استاندارد (کارکردی), محصول ابداعی و محصول ترکیبی تقسیم میگردند, مورد تشریح قرار گرفته است. سپس چارچوبی را جهت طبقه بندی زنجیره های تامین مبتنی بر مشخصات محصول و مراحل چرخه عمر محصول ارائه گردیده است. در ادامه مدلی جهت انتخاب زنجیره متناسب با نوع محصول توسط هر سازمان, مورد بحث قرار گرفته است.