نشریه بیماریهای عفونی و گرمسیری
پیاپی 30 (تابستان 1384)

تب مالت بیماری مشترک بین انسان و دام و مسئله مهم بهداشتی و اقتصادی است که از طریق تماس مستقیم با حیوانات یا مصرف فرآورده های آلوده دامی به انسان منتقل می شود. هدف از این مطالعه مقایسه اثرات درمانی رژیم های دارویی سیپروفلوکساسین- ریفامپین، سیپروفلوکساسین- داکسی سیکلین با داکسی سیکلین- ریفامپین در بیماران مبتلا به تب مالت حاد بوده است.
این مطالعه به صورت کارآزمائی بالینی تصادفی روی بیماران با تشخیص نهایی تب مالت حاد مراجعه کننده به بیمارستان سینا و مطب متخصصین عفونی شهرستان همدان طی سالهای 1381-1379 انجام شد. در این مطالعه بیماران با علائم بالینی تب مالت به همراه سرولوژی رایت 1.80 یا بیشتر یا کومبس رایت 1.80 یا بیشتر و 2ME 1.40 یا بیشتر به عنوان بیمار مبتلا به تب مالت حاد تعریف گردید. بیماران مبتلا به اندوکاردیت بروسلائی، نورو بروسلوز، خانم حامله، بیماران با نارسایی کلیه یا کبدی و افراد زیر 17 سال از مطالعه حذف شدند. بیماران به صورت تصادفی به سه گروه درمانی تقسیم شدند گروه اول (61 نفر) رژیم داکسی سیکلین- ریفامپین (DR)، گروه دوم (62 نفر) رژیم سیپروفلوکساسین- ریفامپین (CR)، گروه سوم (55 نفر) رژیم سیپروفلوکساسین- داکسی سیکلین (CD) دریافت کردند. در هر سه گروه طول مدت درمان حداقل 8 هفته بود. میزان بهبودی، شکست و عود در سه گروه با استفاده از آزمون دقیق فیشر و قبول مرز معنی داری روی 0.05p< تجزیه و تحلیل شد.
میزان پاسخ مناسب در رژیم DR 96.7%، در رژیم CR 95.2% و در رژیم CD 87.3% بود که از نظر آماری تفاوت معنی دار نبود. میزان عود در رژیم DR 7.7%، در رژیم CR 8.3%، و در رژیم CD 17.5% بود. اختلاف میزان عود در سه گروه مورد مطالعه از نظر آماری تفاوت معنی دار نبود. رژیم CR سریع تر از دو رژیم دیگر تیتر 2ME را کاهش داد و DR در درجه دوم از آن قرار گرفت ولی از نظر آماری اختلاف معنی داری مشاهده نشد. 23 بیمار (12.9%) دچار عوارض دارویی شدند که میزان عارضه دارویی DR 16.3%، در رژیم CR 6.5% و در رژیم CD 16.4% بود (NS).
با توجه به نتایج این تحقیق رژیم داکسی سیکلین- ریفامپین به عنوان اولین رژیم دارویی توصیه می شود.

واکسیناسیون سراسری و در یک واحد بر علیه سرخک و سرخجه موثرترین روش کنترل این دو بیماری است. طی واکسیناسیون همگانی عوارض ناشی از تزریق اهمیت خاصی می یابد زیرا در عملیات تزریقی در سطح وسیع عوارض افزایش یافته و به علت وسعت محدوده سنی احتمال بروزشان بیشتر است. این مطالعه جهت تعیین میزان بروز عوارض واکسن در طرح ملی واکسیناسیون سرخک و سرخجه سال 1382 در همدان انجام پذیرفت.
این مطالعه توصیفی از 15 آذر تا 15 دی ماه 1382 و دو ماه پس از اتمام طرح، از طریق بررسی فرم های عوارض واکسن که در اختیار کلیه تیم های عملیاتی و مراکز بهداشتی- درمانی استان بود، انجام پذیرفت. اطلاعات پس از استخراج با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در این مطالعه از 827468 نفر واکسینه شده 260 نفر دچار عوارض واکسن شدند. تعداد کل عوارض 605 مورد بود. 61.4% عوارض در 24 ساعت اول پس از واکسیناسیون و 91% سرپائی بودند. 84% عوارض توسط تیم عملیاتی و بیشترین میزان بروز عوارض در گروه سنی 14-10 سال گزارش شد. در 86% بروز عوارض مربوط به واکنش به واکسن بود.عوارضی که میزان بروزشان بیشتر از یک مورد در درصد هزار بود به ترتیب شامل کهیر، تب، سردرد، استفراغ، لنفاد نوپاتی، سرفه و راش، میالژی، فارنژیت، آرتریت، رینیت، بی قراری و عوارض چشمی و عوارضی که میزان بروزشان کمتر از یک مورد درصد هزار بود به ترتیب شامل تنگی نفس شدید، تشنج، اسهال، پارستزی، آنافیلاکسی، آنسفالیت، ترومبوسیتوپنی، آنسفالوپاتی و گلین باره بودند.
این مطالعه نشان داد بدنبال واکسیناسیون کشوری سرخک و سرخجه در استان همدان میزان بروز عوارض خفیف بیش از عوارض شدید بوده و بیشترین میزان بروز عوارض در ارتباط با واکنش به واکسن گزارش شد و موردی از خطای برنامه دیده نشد.

لیشمانیوز جلدی به عنوان یک مشکل بهداشتی در جهان از اهمیت خاصی برخوردار است. اگر چه زخم ها اکثرا بدون درمان هم سرانجام خوب می شوند ولی از دست رفتن زمان، نیروی کار و هزینه های درمانی از نظر اقتصادی قابل توجه بوده و اسکار حاصله می تواند باعث مشکلات روانی شود. با توجه به فراوانی بیماری در منطقه، این تحقیق جهت تعیین میزان شیوع بیماری در روستاهای ابرکوه انجام شد.
جامعه مورد بررسی شامل 20 روستای شهرستان ابرکوه با تعداد خانوار 3456 و جمعیتی بالغ بر 15515 نفر بود که به روش خوشه ای، 20 خوشه 15 تایی شامل 300 خانوار جهت بررسی انتخاب شدند و با مراجعه به درب منزل خانواده های فوق و معاینه افراد خانواده پرسشنامه مربوطه تکمیل گردید.
1006 نفر شامل 527 مرد و 479 زن با میانگین سنی 30.23 سال و انحراف معیار 19.68 سال وارد مطالعه شدند. 13.4% آنها مبتلا به سالک بودند که 60.44 شامل سالک مرطوب و 39.56% سالک خشک بود. 16.9% زنان و 10.8% مردان گرفتار بودند که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (P<0.006). در این مطالعه شیوع سالک با میزان تحصیلات و فصول سال ارتباط معنی داری نداشت. در گروه سنی زیر 15 سال شایع ترین محل درگیری صورت (50%) و در گروه های سنی بالای 15 سال شایعترین محل گرفتاری اندام فوقانی بود. 41.8% افراد فقط یک زخم داشتند.
با توجه به نتایج فوق شیوع سالک در روستاهای ابرکوه نسبت به خیلی از نقاط دیگر بالا بوده و لزوم مبارزه با مخزن و ناقل بیماری در منطقه مشاهده می شود.

سرخک یکی از بیماری های مهم قابل پیشگیری با واکسن می باشد. ریشه کنی سرخک از اهداف سازمان بهداشت جهانی است و تاکنون بسیاری از کشورها از جمله ایران در جهت حذف سرخک برنامه واکسیناسیون عمومی را اجرا کرده اند. اطلاع از وضعیت ایمنی افراد جامعه نسبت به سرخک از مهمترین پیش نیازهای برنامه ریزی های ایمن سازی جامعه است. روش های ممانعت از هماگلوتیناسیون HI و الیزا IgG EIA بطور معمول برای سنجش ایمنی سرخک بکار می روند؛ ولی این سوال مطرح است که آیا این روش ها از حساسیت و ویژگی مطلوبی برای اینکار برخوردار هستند.

در این مطالعه با استفاده از 105 نمونه سرمی, حساسیت و ویژگی روش های فوق با روش استاندارد طلایی NT مورد بررسی قرار گرفتند.

میزان حساسیت و ویژگی روش IgG-EIA در مقایسه با NT به ترتیب 92.54 و 94.74 درصد می باشد در حالیکه حساسیت و ویژگی روش HI در مقایسه با NT به ترتیب 89.55 و 97.37 درصد می باشد. این پژوهش نشان می دهد که حدود اطمینان دقیق میزان حساسیت و ویژگی هر دو روش IgG-EIA و HI به هم همپوشان هستند و تفاوت بین آنها از نظر آماری معنی دار نیست.

به لحاظ آسان بودن, سرعت و قابلیت دسترسی بیشتر روش IgG-EIA در تشخیص آنتی بادی سرخک، استفاده از این روش منطقی تر به نظر می رسد.

مشکل مقاومت به آنتی بیوتیک ها در سراسر دنیا وجود دارد و گزارشات متفاوتی در این زمینه از بیمارستانهای مختلف دنیا ارایه شده است. شناخت الگوی مقاومت و حساسیت میکروارگانیسم ها، خصوصا باکتری های گرم منفی، نسبت به آنتی بیوتیک ها در هر بیمارستان، در انتخاب مناسب و صحیح آنتی بیوتیک و کنترل عفونتها، از جمله عفونتهای بیمارستانی، نقش موثری دارد. این تحقیق به منظور تعیین طرح مقاومت انواع میکروارگانیسم های گرم منفی جدا شده در بیمارستان لقمان حکیم طی سال 1382 انجام گرفت.
روش تحقیق، توصیفی و تکنیک آن، مشاهده ای بود. کلیه نمونه های خون، ادرار، خلط، ترشحات لوله تراشه، زخم و ضایعات پوستی و مایع مغزی نخاعی مربوط به بیماران در شرایط مناسب به آزمایشگاه فرستاده و بعد از انتقال به محیط کشت مربوطه نگهداری شد. سپس نتایج آنتی بیوگرام دیسک دیفیوژن (کربی و بائر) و با استفاده از جداول مخصوص قرائت گردید. در نهایت، با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS12 و روش های آماری توصیفی، نتایج زیر بدست آمد.
در این تحقیق نمونه های 1071 بیمار (585 مرد و 486 زن) بستری در بخش های مختلف، مورد بررسی قرار گرفتند. بیشترین موارد کشت مثبت مربوط به بخش ICU مسمومین (479 نفر، 45%) و از نمونه ادرار (533 مورد، 15%) بدست آمد. شایع ترین ارگانیسم های بدست آمده، اشریشیاکلی و کلبسیلا (هر کدام 384 مورد، 36%) بود. بیشترین مقاومت اشریشیاکلی به آمپی سیلین (89.1%)، کوتریموکسازول (56.5%) و بیشترین مقاومت کلبسیلا به آمپی سیلین (97.2%)، سفتازیدیم (70.2%) و توبرامایسین (64.8%) بود. همچنین مقاومت اشریشیاکلی به آمیکاسین (4.9%) کمتر از جنتامایسین (31.9%) بود.
آمار بالای مقاومت میکروارگانیسم هایی نظیر اشریشیاکلی و کلبسیلا و پسودومونا نسبت به آنتی بیوتیک های رایج آمپی سیلین، کوتریموکسازول، سفالوسپورین ها و آمینوگلیکوزیدها شاید به دلیل استفاده نابجا و ترکیب نامناسب از آنتی بیوتیکهای فوق باشد. بنابراین توصیه می شود حتی الامکان از مصرف بی دلیل آنتی بیوتیکها اجتناب شود.

انتروویروس ها از مهمترین ویروس های روده ای هستند و طیف وسیعی از بیماری ها مانند مننژیت فلج شل حاد (AFP) میوکاردیت ورم ملتحمه عفونت نوزادان و گاهی دیابت را در انسان ایجاد می کنند. چرخش انتروویروس های غیرپولیویی در جمعیت به سهولت از طریق فاضلاب صورت می گیرد. بعد از ریشه کنی فلج اطفال این ویروس ها شاخص مناسبی جهت پایش محیطی و ارزیابی موفقیت آمیز بودن روش جداسازی و تغلیظ ویروس از نمونه های آب و فاضلاب می باشند. هدف از این پژوهش جداسازی و تعیین تیپ انتروویروس های غیرپولیویی از نمونه های فاضلاب و تعیین توزیع و چرخش محیطی آنها در استان سیستان و بلوچستان می باشد.
86 نمونه از 8 محل در استان سیستان و بلوچستان به روش Grab sample در چهار فصل تهیه و به صورت مستقیم و با دو روش تغلیظ: Two-phase و Pellet، انتروویروس های غیرپولیویی در رده های سلولی RD و Hep-2جداسازی و سپس ویروس های جدا شده با روش میکرونوترالیزاسیون شناسایی گردید.
از مجموع نمونه های مورد بررسی با روش مستقیم Pellet و Two-phase به ترتیب: 12.79%، 36.05% و 51.16% انتروویروس غیرپولیویی جداسازی شد. بیشترین فراوانی انتروویروس های غیرپولیویی جدا شده مربوط به E4 (20%) کوکساکی B (16.36%) و E11 (14.55%) بود.
نتایج این پژوهش تاییدی بر کفایت روش پیشنهاد شده Pellet و صحت پایش محیطی ویروس پولیو در استان سیستان و بلوچستان می باشد. در پایان، بررسی ارتباط بیماری های ناشی از انتروویروس های غیرپولیویی با چرخش محیطی این ویروس ها در نقاط مختلف کشور پیشنهاد می گردد.

اوریون عفونت ویروسی است که گاهی با طغیانهائی سبب مشکلاتی در مراکز آموزشی و نظامی می گردد. با توجه به شروع واکسیناسیون MMR از ابتدای سال 1383، این تحقیق با هدف تعیین سرواپیدمیولوژی با اوریون در گروه سنی 3 تا 18 ساله شهر کرد در سال 1383 انجام گرفت.
طی یک مطالعه Cross sectional 271 نفر از افراد بین سن 18-3 سال انتخاب و تحت آزمایش بررسی آنتی بادی IgG اوریون، به روش ELIZA قرار گرفتند.
24.4% افراد مورد مطالعه 18-3 سال شهرکرد دارای سرولژی منفی در برابر اوریون بودند. نسبت پسر به دختر 1.5 برابر بود. 20.9% پسرها و 29.6% دخترها دارای سرم منفی در برابر آنتی بادی اوریون بودند. گروه سنی مدارس ابتدائی با 44%بیشترین درصد سرم منفی را داشتند. در گروه سنی مدارس راهنمائی 25.4% دارای سرم منفی بودند. در گروه سنی زیر 6 سال، 100% افراد ایمن بودند.
اگر چه بر اساس برنامه واکسیناسیون فعلی، اطفال زیر یک سال گروه هدف می باشند، ولی بر اساس این مطالعه توصیه می شود که علاوه بر گروه هدف اصلی فعلی، حداقل تا 5 سال آینده، اطفال تازه وارد به مدارس و تا 3 سال آینده، افراد تازه وارد به مدارس راهنمائی به عنوان گروه هدف موقتی تعریف و واکسیناسیون در مورد آنان نیز اجراء گردد، تا پوشش واکسیناسیون به بالای 95%برسد.آنگاه می توان گروه هدف زیر یک سال را تنها گروه اصلی برای واکسیناسیون ضد اوریون معرفی کرد.

انتروبیازیس شیوع جهانی دارد و در کودکان معمولا موجب خارش اطراف مقعد (خصوصا) شب ها و عوارض عصبی می گردد، میزان شیوع این عفونت در نقاط مختلف ایران متفاوت گزارش شده است. این تحقیق با هدف تعیین فراوانی ابتلا به اکسیور در کودکان شهر همدان انجام گرفت.
برای انجام این طرح با هماهنگی والدین کودکان و مربیان آموزشگاه ها از 776 نفر (476 نفر مونث 302 نفر مذکر) به صورت تصادفی نمونه گیری به عمل آمد. نمونه ها در آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده پزشکی با استفاده از روش اختصاصی نوار چسب (نوار سلوفان) مورد آزمایش قرار گرفتند.
20% افراد مورد مطالعه به انتروبیوس ورمیکولاریس آلوده بودند. میانگین سنی کودکان آلوده 8.1 سال بود. میزان آلودگی در ساکنین مناطق شرقی 29% بود که به طور معنی داری از ساکنین مناطق غربی با آلودگی 14% بیشتر بود. در این مطالعه بین سن و جنس و آلودگی به انتروبیوس رابطه ای مشاهده نگردید، ولی بین سطح تحصیلات و محل زندگی کودکان (در مناطق مختلف شهر همدان) و آلودگی به انگل رابطه معنی دار بود.
ارتقاء سطح استانداردهای زندگی از نظر اقتصادی و فرهنگی و همچنین افزایش آگاهی های بهداشتی مردم احتمالا از عوامل مهم و موثر در کاهش میزان شیوع عفونت در کودکان این منطقه در مقایسه با برخی مناطق ایران و جهان می باشد.

بیماران همودیالیزی به علت ضعف سیستم ایمنی در معرض خطر عفونت های ارگان های مختلف بدن قرار دارند. عوامل میکروبی گوناگون در ایجاد این عفونت ها نقش دارند که یکی از مهمترین آن ها استافیلوکوک آرئوس است و منشاء آن غالبا از پوست، مخاط بینی و حلق بیماران می باشد. شیوع کلونیزاسیون بینی استافیلوکوک آرئوس در بیماران همودیالیزی از 42% تا 60% در مطالعات مختلف متفاوت است که بیشتر از جمعیت عادی می باشد (40%-20%). این ارگانیسم یکی از مهمترین علل ایجاد عفونت های ناشی از شانت، عفونت محل ورود کاتتر، باکتریمی، سپتی سمی و عفونت های مفصلی و استخوانی در این بیماران می باشد و درصد عمده ای از موارد مرگ ناشی از عفونت ها را تشکیل می دهد. هدف این مطالعه تعیین اثر ریفامپین بر وضعیت ناقلی در بینی برای استافیلوکوک آرئوس در بیماران همودیالیزی است.
این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی قبل و بعد انجام شد و طی آن از حفرات قدامی بینی جهت جداسازی استافیلوکوک طلایی، کشت تهیه شد. بیماران دارای کشت مثبت تحت درمان با ریفامپین 300 میلی گرم دو بار در روز به مدت 5 روز قرار گرفتند. یک ماه بعد از خاتمه درمان و به فواصل یک ماهه به مدت 5 ماه نمونه تهیه شده از حفرات بینی بیماران با همان روش اولیه مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار Epi-Info Ver 6 و آزمون مربع کای و قبول مرز معنی داری روی P<0.05 تجزیه و تحلیل شد.
از 74 نفر بیمار همودیالیزی 35 نفر کشت مثبت بودند (47.3%). در ماه اول 21 مورد (60%) کشت منفی به دست آمد. میزان منفی ماندن کشت های بینی در ماه های بعدی به ترتیب 90%, 86%, 76%, و 67% بود (NS). ارتباط آماری معنی داری بین مدت زمان شروع دیالیز و شیوع کلونیزاسیون بینی استافیلوکوک آرئوس دیده نشد.

یکی از مهم ترین اقدامات در بیمارستان به منظور کنترل عفونت نمونه گیری از وسایل و تجهیزات و کشت میکروبی آنها می باشد. به منظور ارزیابی اثرات حاصل از روند ضد عفونی در وسایلی که به نحوی با محیط داخل بدن سروکار دارند باید بطور مکرر از آنها نمونه برداری و کشت صورت گیرد. هدف این مطالعه تعیین نتایج نمونه برداری و کشت های میکروبی بعمل آمده در بخش آندوسکوپی بیمارستان فاطمیه سمنان بوده است.
در این پژوهش توصیفی با همکاری آزمایشگاه میکروب شناسی بیمارستان از تجهیزات Semi critical بخش آندوسکوپی بیمارستان فاطمیه، در فواصل 12 ماه بطور متناوب نمونه برداری و کشت میکروبی تهیه شد سپس کشت ها بر حسب محل و زمان اخذ نمونه و نوع باکتری در کل و در محل در جدول های مربوطه ثبت و مورد تزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
45% موارد کشت داده شده از ازوفاگوگاسترودئوونوسکوپ ها و 84% موارد کشت داده شده از کولونوسکوپ ها مثبت بود. هیچ مورد مثبتی از نمونه های کشت داده شده از برونکوسکوپ ها به دست نیامد.شایع ترین ارگانیسم های جدا شده به ترتیب شامل استافیلوکوک کوآگولاز منفی,باسیلوس و مخلوط استافیلوکوک کوآگولاز منفی و باسیلوس بود.
یافته های فوق نشان می دهد که درصد زیادی از نمونه های کشت داده شده مثبت است که باید تمهیدات لازم برای کنترل آن صورت گیرد.