مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل
سال دوم شماره 2 (پیاپی 6، بهار 1379)

مطالعات حیوانی نشان داده است سلنیوم تا اندازه ای می تواند اثرات سمی سرب مانند سمیت کلیوی و سمیت عصبی را کاهش دهد. ولی هیچگونه مطالعه ای درباره امکان تداخل میان سرب و سلنیوم در عملکرد غدد بزاقی انجام نشده است. این مطالعه طراحی شد تا اثرات محافظتی احتمالی سلنیوم بر اثرات ناشی از سرب در عملکرد غده بزاقی تحت فکی موش صحرائی را بررسی کند.
بعد از بیهوش کردن موشها، بزاق خالص غدد تحت فکی از راه دهان و بوسیله کانول های ریز پلی اتیلنی جمع آوری شد و برای تحریک ترشح بزاق از پیلوکارپین استفاده شد.
بیست و چهار روز درمان با استات سرب 04/0% و 05/0% در آب خوراکی، عملکرد غدد بزاقی را تغییر داد. سرعت ترشح بوسیله سرب (04/0%، 05/0%) بطور قابل توجهی افزایش یافت (01/0p<). غلظت پروتئین تام و کلسیم بزاق نیز بطور قابل توجهی با هر دو دوز سرب کاهش پیدا کرد (01/0p<). ضمن اینکه هر دو دوز سرب با فعالیت آنزیم NAG را نیز بطور قابل توجه کاهش داد (01/0p<). مصرف سلنیوم به تنهایی (se/kg mg5/2) در آب خوراکی به مدت بیست و چهار روز تغییر قابل توجه در عملکرد ترشحی غده بزاقی ایجاد نکرد ولی در ترکیب سلنیوم با سرب کاهش فعالیت NAG و کاهش غلظت کلسیم و پروتئین ناشی از سرب بطور قابل توجه جبران شد (01/0p<) و به سطحی نزدیک به کنترل رسید.
افزایش سرعت ترشح بوسیله استات سرب نیز با درمان توام سلنیوم و سرب تحت تاثیر عملکرد غده تحت فکی موش صحرائی جلوگیری کند. همچنین توانایی سلنیوم به عنوان آنتی اکسیدان، پاک کننده رادیکالهای آزاد و تثبیت کننده تمامیت غشای سلولی مکانیزمها ممکن برای اثرات محافظتی آن می باشد. مطالعات بیشتری درباره تداخل سرب و سلنیوم در غدد بزاقی و در سطح مولکولی لازم است تا مکانیزم اصلی تداخل آنها قابل بررسی باشد.

استافیلوکوکوس آرئوس گونه شاخص و بیماریزای انسانی می باشد. چندین عامل حدت در این باکتری مشخص گردیده است که پروتئین A و بتالاکتاماز مهمترین عوامل ویرولانس آن می باشد. هدف مطالعه بررسی ارتباط بین دو عامل حدت (بتالاکتاماز و پروتئین A) در این میکروارگانیسم بوده است.
مقاومت به بتالاکتامهای حساس به بتالاکتاماز (پنی سیلین G، سفازولین، سفالوتین) و مقاوم به بتالاکتاماز با روش رقت و اسیدومتری مشخص شده است. در این نمونه ها خالص سازی پروتئین A به طریق کروماتوگرافی تعویض یونی در سلولز دی اتیل آمینواتیل (DEAE.Cellulose) انجام گرفت. برای لیز نمودن دیواره سلولی از روش گرمایی استفاده شد.
نتایج نشان دادند که مقاومت به داروهای پنی سیلین 96%، سفازولین 83%، سفالوتین 86% و درصد مقاومت به اگزاسیلین 73% بوده است. نمونه های به دست آمده از خالص سازی پروتئین A دارای یک باند مشخص در الکتروفورز (SDS-PAGE) بود و وزن ملکولی 42 کیلو دالتون بود.
در بررسی ارتباط وجود پروتئین A در سویه های دارای بتالاکتاماز مشخص شد که حدود 7/93% افزایش سویه ها دارای پروتئین A می باشند، در حالیکه این مقدار در مورد سویه های فاقد بتالاکتاماز بسیار کمتر است (50%) از طرفی این ارتباط در مورد مقاومت به پنی سیلین مشهود تر است. یعنی در سویه های مقاوم به پنی سیلین هیچ موردی از تولید پروتئین A مشاهده نشده است.

درد یک مکانیسم دفاعی بدن جهت از میان برداشتن محرک دردزا بوده که قدرت تحمل آن در افراد متفاوت است. این تحقیق با هدف بررسی تغییرات آستانه درد در زنان سالم 10 تا 70 ساله و میزان وابستگی تغییرات آستانه درد با سن انجام شده است.
این تحقیق یک مطالعه مقطعی، با روش نمونه گیری ساده، بر روی 360 نفر صورت گرفت. افراد شرکت کننده به 6 دهه سنی تقسیم شدند و در هر دهه 60 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. کلیه افراد شرکت کننده در آزمون فاقد هرگونه ناراحتی حسی و یا روانی بودند. آستانه درد افراد با استفاده از دستگاه تحریک الکتریکی دیناترون 438 (عرض جریان 250 میکروثانیه و فرکانس 5 هرتز)، در نقطه طب سوزنی چینگ لینگ، واقع در ناحیه داخلی بازو اندازه گیری شد. با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس، میزان t و ضریب همبستگی، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج بدست آمده نشان داد که بالاترین میانگین آستانه درد در گروه سنی 51 تا 60 ساله و کمترین میزان آن در گروه سنی 21 تا 30 ساله وجود داشته است. در مقایسه دوبدو بین گروه های مورد مطالعه و مقایه کلی بین گروه های سنی تفاوت معنی داری مشاهده نشد.
با توجه به یافته ها مشخص گردید که بین آستانه رد افراد با سن ارتباط معنی داری وجود ندارد.

هر چند تیوپنتال سدیم (نسدونال) داروی نسبتا ایده آلی برای القاء بیهوشی می باشد، ولی اکثرا در این موارد سبب تغییراتی از جمله افت فشار خون می گردد. هدف این مطالعه مقایسه اثرات همودینامیک تیوپنتال سدیم و میدازولام (از خانواده بنزودیازپینها) می باشد. تا در صورت لزوم بتوان آنرا جایگزین تیوپنتال سدیم نمود.
پنجاه بیمار در A.S.AI (کلاس یک انجمن بیهوشی آمریکا) بطور تصادفی به دو گروه 25 نفری تقسیم گردیدند که در هر دو گروه، پیش مداوا (Premedication) با داروهای دوز یکسان بر حسب وزن بیمار انجام شد در گروه اول بیهوشی با mg/kg5-4 تیوپنتال سدیم همراه با ساکسینیل کولین و در گروه دوم با mg/kg3/0-25/0 میدازولام همراه با ساکسینیل کولین شروع شد و بعد از زمان لازم لوله گذاری داخل تراشه صورت گرفت. ضربان قلب و فشار خون در زمانهای خاص در هر دو گروه ثبت گردید و داده ها با هم مقایسه شدند. در این مطالعه 20% از بیمارانی که تیوپنتال سدیم دریافت کرده اند، افزایش ضربان قلب بیشتر از 20 ضربه در دقیقه داشته که در گروه میدازولام 12% بود و این تغییرات معنی دار بوده است (000p=). افزایش فشار خون سیستولی بیشتر از mmHg40 از پایه بعد از لوله گذاری با تیوپنتال سدیم در 24% افراد (011/0p=) و دو دقیقه بعد از لوله گذاری در 20% افراد (048/0p=) معنی دار بوده که در گروه میدازولام چنین تغییراتی دیده نشد. داده ها نشان می دهند که تغییرات فشار خون و ضربان قلب در جهت افزایش یا کاهش با تیوپنتال سدیم بیشتر از میدازولام می باشد.
نتایج بدست آمده از این برسی و مطالعات دیگر موید تغییرات بیشتر وضعیت همودینامیک میدازولام از تیوپنتال سدیم می باشد، لذا در بیمارانیکه تغییرات همودینامیک بخصوص کاهش فشار خون در آنها خطرناک می باشد، مثل بیماران ایسکمیک قلبی (IHD) یا هیپوولمیک، اینداکشن تنها با میدازولام یا تر کیب میدازولام و تیوپنتال سدیم (به علت شروع اثر سریع) به صورت co-induction مفید است.

امروزه عقیم سازی شایعترین روش تنظیم خانواده در سراسر دنیا میباشد که تکنیکهای متفاوتی جهت این امر اختصاص یافته است که در این مطالعه دو روش عقیم سازی با هم مقایسه خواهند گردید.
به منظور بررسی مقایسه ای دو روش عقیم سازی، 196 زن داوطلب لیگاتور لوله بطور تصادفی در دو گروه لیگاتور به روش لاپاراسکوپی کلیپس فیلشی (96 نفر و مینی لاپاراتومی تکنیک پامروی با کمی تغییرات (100 نفر) قرار گرفتند سپس این دو گروه به لحاظ مدت عمل، عوارض جراحی، عوارض بعد عمل (میزان درد، عفونت زخم) و در دراز مدت (4-1 سال بعد) از نظر میزان تغییر در پارامترهای قاعدگی، درد لگنی و میزان شکست مورد مقایسه قرار گرفتند.
به غیر از تفاوت در میزان درد شدید و متوسط بعد عمل، تفاوت آماری معنی داری در سایرموارد بررسی شده در دو گروه وجود نداشت. میزان شکست در دو گروه لیگاتور لوله توسط لاپاروسکوپی کلیپس فیلشی 72/1% بوده و در گروه لاپاراتومی پامروی هیچ مورد حاملگی دیده نشد (05/0< P). مینی لاپاراتومی نیاز به سرمایه گذاری کمتر در تجهیزات و آموزش داشته و به نظر میرسد فوائد قابل ملاحظه ای با توجه به ایمنی، تاثیر، راحتی در سر و کار داشتن با عوارض داشته باشد بهرحال اختلاف حاصله از این مطالعه چندان قابل توجه نبود و اگر جراح راحتی بیشتری با استریلیزاسیون لاپاراسکوپ احساس ممکن است نتایج او با این روش بهتر باش

امروزه عقیم سازی شایعترین روش تنظیم خانواده در سراسر دنیا میباشد که تکنیکهای متفاوتی جهت این امر اختصاص یافته است که در این مطالعه دو روش عقیم سازی با هم مقایسه خواهند گردید.
به منظور بررسی مقایسه ای دو روش عقیم سازی، 196 زن داوطلب لیگاتور لوله بطور تصادفی در دو گروه لیگاتور به روش لاپاراسکوپی کلیپس فیلشی (96 نفر و مینی لاپاراتومی تکنیک پامروی با کمی تغییرات (100 نفر) قرار گرفتند سپس این دو گروه به لحاظ مدت عمل، عوارض جراحی، عوارض بعد عمل (میزان درد، عفونت زخم) و در دراز مدت (4-1 سال بعد) از نظر میزان تغییر در پارامترهای قاعدگی، درد لگنی و میزان شکست مورد مقایسه قرار گرفتند.
به غیر از تفاوت در میزان درد شدید و متوسط بعد عمل، تفاوت آماری معنی داری در سایرموارد بررسی شده در دو گروه وجود نداشت. میزان شکست در دو گروه لیگاتور لوله توسط لاپاروسکوپی کلیپس فیلشی 72/1% بوده و در گروه لاپاراتومی پامروی هیچ مورد حاملگی دیده نشد (05/0< P). مینی لاپاراتومی نیاز به سرمایه گذاری کمتر در تجهیزات و آموزش داشته و به نظر میرسد فوائد قابل ملاحظه ای با توجه به ایمنی، تاثیر، راحتی در سر و کار داشتن با عوارض داشته باشد بهرحال اختلاف حاصله از این مطالعه چندان قابل توجه نبود و اگر جراح راحتی بیشتری با استریلیزاسیون لاپاراسکوپ احساس ممکن است نتایج او با این روش بهتر باش

مننژیت در دوره نوزادی از سایر سنین شایعتر بوده و با عوارض عصبی و مرگ و میر زیاد همراه است. آزمایش مایع مغزی نخاعی یک فرآیند کلیدی تشخیص مننژیت می باشد. فرآیند جاری در بیمارستان اطفال امیرکلا موجب طولانی شدن مراحل آزمایش شده و مشکلاتی را موجب شده بود. برای ارتقاء این فرآیند فرصتی فراهم شد تا بر اساس اصول ارتقاء مستمر کیفیت (CQI) موجبات کوتاه شدن مراحل آزمایش و رضایت پزشک معالج فراهم شود.
این بررسی یک مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد) می باشد که در بهمن ماه 1378 در بیمارستان کودکان امیرکلا به روش FOCUS-PDCA صورت پذیرفته است به طوریکه مدت زمان مصرفی در تهیه پاسخ آزمایش مایع مغزی نخاعی در 25 نمونه بطور ساده اندازه گیری شد. سپس رای گیری متعدد از اعضای تیم فرآیند در مورد علل طولانی بودن فرآیند موجود بعمل آمد و براساس آن برنامه ارتقاء اجرا شد و مد طمان پاسخ آزمایش LP در 25 نمونه دیگر مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج قبل و بعد از ارتقاء ارزیابی شدند.
براساس رای گیری متعدد مهمترین علت طولانی بودن فرآیند پاسخ آزمایش LP، نداشتن برنامه منم برای ارسال نمونه بوده است. قبل از اجرای برنامه ارتقاء میانگین مدت زمان طول کشیده جهت دیافت پاسخ LP 25 بیمار 225 دقیقه بوده و پس از آن این زمان در 25 بیمار دیگر محاسبه شد که میانگین آن به 4/43 دقیقه کاهش یافت (p=0.000).
براساس نتایج بدست آمده مشاهده شد که پس از ارتقاء کیفیت مدت زمان طول کشیده در این فرآیند 182 دقیقه (حدود 3 ساعت) کاهش نشان داده است که موجب کوتاه شدن مراحل آزمایش و جلب رضایت پزشک معالج شده است. لذا این مطالعه می تواند به عنوان الگویی جهت گسترش و توسعه ارتقای مستمر کیفیت (CQI) نه تنها در بیمارستان کودکان بابل بلکه در سراسر ایران مورد استفاده قرار گیرد.

جذام و بیماری هانس بصورت آندمیک در بعضی نقاط کشور و از جمله در استان کرمانشاه وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیک جذام در استان کرمانشاه در طی سالهای 1360 لغایت 1377 می باشد.
این برری روی پرونده 218 بیمار جذامی مراجعه کننده به مرکز مبارزه با جذام استان کرمانشاه در خلال سالهای 1360 لغایت 1377 بعمل آمده است و روش مطالعه توصیفی می باشد.
4/74 درصد بیماران مرد و 6/25 درصد زن بوده اند. میانگین سنی مردان 8/15+42 و زنان 12+38 سال می باشد. بیشترین تعداد در گروه سنی 59-50 سال قرار دارند. شهرستان کرمانشاه و جوانرود بالاترین و قصر شیرین و سرپل ذهاب کمترین تعداد مبتلایان را داشته اند. جذام لپروماتوز (LL) و بعد از آن جذام بینابینی لپروماتوز (BL) شایعترین شکل بیماری بوده است.
جذام در استان کرمانشاه آندمیک می باشد و در مرکز استان و سپس شهرستان جوانرود بالاترین شیوع را دارد. تعداد بیماران مرد تقریبا سه برابر زنان بوده است. بررسی علل و عوامل این یافته ها ضروری است.

نازایی یکی از مشکلات عمده ژنیکولوژی مدرن است که می تواند با ایجاد فشارهای روانی اثرات مخربی بر خانواده و اجتماع داشته باشد. لذا این تحقیق در راستای حل این معضل اجتماعی، به منظور شناخت علل نازایی در جامعه و نیز عوامل احتمالی مرتبط با آن انجام گردید.
مطالعه بصورت مقطعی و بر اساس مدارک موجود در پرونده 920 زوج نازای مراجعه کننده به مرکز نازایی فاطمه الزهرا شهر بابل طی سالهای 1378 انجام گردید. در این مطالعه، علل نازایی به تفکیک جنس با توجه به نتایج حاصل از تاریخچه فردی، بررسی کلینیکی و پاراکلینیکی و همچنین عواملی از قبیل سن، نوع نازایی، مدت نازایی، سابقه نازایی در اقوام زوجین، نسبت به فامیلی زوجین با هم و ارتباط این متغیر ها با یکدیگر و با علل نازایی مورد بررسی قرار گرفتند.
8/76% نازایی اولیه داشتند. 5/78% زنان نازا در گروه سنی 34-20 سال و 80% مردان در گروه سنی 39-25 سال بودند. بیش از 3/1 زوجین سابقه ناباروری را بخصوص در اقوام درجه 1 خود داشتند. میانگین مدت نازایی 3/4+6/5 سال بود. در مجموع 3/43% علت نازایی مربوط به عامل زن یا Female، 6/22% مربوط به عامل مرد یا male، 2/27% مربوط به حضور هر دو عامل و 7% نیز ایدیوپاتیک بوده است. مهمترین علت نازایی در زنان اختلالات اوولاسیون (7/45%) و علت رحمی (7/4%) و در مردان آستنواسپرم ایدیوپاتیک و آزواسپرم بعلت نارسایی اولیه گناد (هر یک 8/8%) بوده است. در این تحقیق بین سن با مدت نازایی و نیز بین سن و مدت نازایی با نوع نازایی ارتباط معنی داری وجود داشت. همچنین ارتباط بین علت نازایی در خانمها با سن، مدت و نوع نازایی و در آقایان با نوع و مدت نازایی معنی دار بوده است.
با توجه به شیوع بالای نازایی اولیه و همچنین بالا بودن علل اوولاسیون و آزواسپرمی در مقایسه با سایر مطالعات، استراتژی های درمانی در بیماران نازا باید در جهت شناسایی علل و مهار آن طرح ریزی شود. البته در نظر گرفتن متغیرهای مرتبط با علل نازایی مثل سن، مدت و نوع نازایی در مداخلات درمانی، امری ضروری بنظر می رسد.