فهرست مطالب

مجله دانش و تندرستی در علوم پایه پزشکی
سال دوم شماره 4 (زمستان 1386)

  • تاریخ انتشار: 1386/10/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سهراب حاجی زاده، سقراط فقیه زاده، محمد خاکساری، محمدحسین بسکابادی، اکبر پژهان، محمد رستمپور، مهین دیانت، جواد ناصریان صفحه 2
    مقدمه
    افراد طبیعی اشخاصی هستند که هیچ گونه علایم قلبی- عروقی ندارند، این افراد معمولا دارای مقادیر طبیعی هر کدام از شاخص های حیاتی قلبی، ریوی می باشند. مقادیر طبیعی تحت تاثیر متغیرهایی مانند سن، جنس، قد و ژنتیک قرار می گیرند و لذا نمی توان مقادیر مرجع یک کشور را برای کشور دیگری استفاده کرد. هدف از این تحقیق تعیین اندازه های فیزیولوژیک شاخص های قلبی- عروقی در جمعیت طبیعی ایران و به دست آوردن معادلات مرجع برای این گروه بود.
    مواد و روش ها
    افراد نمونه از شهرهای مختلف انتخاب شده و پس از اطمینان از سلامت آن ها برای آزمون به آزمایشگاه اعزام می شدند. در آزمایشگاه شاخص های حیاتی- قلبی شامل، ضربان قلب، فشار خون سیستولی، فشار خون دیاستولی و فشار نبض با شیوه های استاندارد و رعایت اخلاق پزشکی در جنس های زن و مرد به طور جداگانه اندازه گیری شد. شرایط آزمایشگاه برای همه افراد یکسان و در حالت نشسته و پس از استراحت بوده است.
    نتایج
    نتایج حاصل از این اندازه گیری ها در گروه های سنی مختلف و به تفکیک زن و مرد تعیین شد. پس از تعیین میانگین برای گروه های سنی و با استفاده ازفرمول های رگرسیون، معادلات مرجع برای هر کدام از شاخص های حیاتی مورد نظر به شرح زیر به دست آمد:(قد) 132/0 - (سن) 086/0 - 791/101 = ضربان قلب(وزن)15/0 + (جنس)653/2 + (سن)129/0 +068 /59 = فشار دیاستولی (وزن)163/0 + (جنس)293/4 + (قد)64/0 + (سن)454/0 + 078/82 = فشار سیستولی(جنس) 451/1 + (قد) 097/0 + (سن)235/0 + 712/18 = فشار نبض
    نتیجه گیری
    با توجه به معادلات مرجع به دست آمده برای جمعیت سالم ایران، می توان با در دست داشتن خصوصیات فرد مانند، قد، وزن، و سن، هر کدام از شاخص های حیاتی- قلبی را برای وی محاسبه و پیش بینی نمود. به عبارت دیگر میزان متوسط استانداردی را که برای فرد قابل تصور است به دست می دهد و لذا این مقادیر مبنای مقایسه ای برای طبیعی یا غیرطبیعی بودن شاخص های اندازه گیری شده در فرد است.
    کلیدواژگان: شاخص های حیاتی، معادلات مرجع، جمعیت طبیعی
  • حسین خسروی بروجنی، بدرالملوک فرقانی، مریم زارع، ساسان حقیقی، مسعود امینی، احمد خسروی صفحه 8
    مقدمه
    با توجه به نقش رژیم غذایی در افزایش خطر بروز دیابت نوع 2، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مصرف ریزمغذی ها در الگوی غذایی فامیل درجه یک بیماران دیابتی نوع 2 به انجام رسیده است.
    مواد و روش ها
    210 نفر از افراد فامیل درجه یک بیماران دیابتی نوع 2 بر مبنای نتایج تست تحمل گلوکز به دو دسته مختل (بیماران دیابتی + بیماران دارای آزمون تحمل گلوکز مختل) و سالم تقسیم بندی گردیدند. پس از تکمیل پرسش نامه یاد داشت سه روزه خوراک در این افراد، میزان دریافت انرژی روزانه، منیزیم، روی، کلسیم، فسفر، کرومیوم و ویتامین های B1، C، E و B6 با استفاده از نرم افزار N3 محاسبه و نتایج با آزمون t و سطح معنی داری 05/0 مورد مقایسه قرار گرفت.
    نتایج
    میانگین سن در دو گروه و نمایه توده بدنی در دو گروه مختل و سالم به ترتیب 2/5 9/48 و 7/6 6/43 سال (373/0= P) و میانگین نمایه توده بدنی در دو گروه نیز 7/0 3/29 و 8/0 7/28 کیلوگرم بر مترمربع بود. میانگین دریافت انرژی، منیزیم، روی، کلسیم، فسفر، کرومیوم و ویتامین های E، C، B1 و B6 در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (05/0
    نتیجه گیری
    هرچند تفاوتی بین دریافت ریزمغذی ها در دو گروه مشاهده نشده است ولی مقادیر دریافت بعضی از ریزمغذی ها مانند کرومیوم، منیزیم، روی و ویتامین E کم تر از مقادیر توصیه شده می باشد. اهمیت این مطلب در این جا است که برخی از این ریزمغذی ها از جمله منیزیم و کرومیوم جزو عوامل تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین به شمار می روند.
    کلیدواژگان: ریزمغذی، دیابت، اختلال تحمل گلوکز، دریافت غذایی، بستگان
  • مریم عباسیان، مهری دلوریان زاده صفحه 14
    مقدمه
    امروزه دیابت یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی- درما نی و اقتصادی- اجتماعی جهان محسوب می شود به گونه ای که بیش از صد و هفتاد میلیون نفر در دنیا مبتلا به این بیماری هستند در کشور ما بالغ بر چهار میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند. افراد دیابتی بیش تر از افراد عادی در معرض عوارضی چون نابینایی، حملات قلبی، نوروپاتی، نفروپاتی، بیماری های اندام تحتانی و قطع عضو هستند. لذا با توجه به اهمیت شیوع دیابت و عوارض آن تصمیم گرفتیم که شیوع انواع دیابت و عوارض آن را در بیماران دیابتی مراجعه کننده به کلینیک دیابت شهر شاهرود بررسی کنیم تا با استفاده از نتایج این تحقیقات بتوانیم با پیش گیری مناسب از عوارض دیابت تا حد امکان جلوگیری کنیم.
    مواد و روش ها
    پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی می باشد که بر روی 340 بیمار دیابتی مراجعه کننده به کلینیک دیابت انجام شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه و با توجه به موارد ثبت شده جمع آوری و داده های مورد نظر پس از ورود به نرم افزار SPSSبا استفاده از آزمون-های 2 و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده های کیفی با فراوانی و درصد فراوانی داده های کمی با میانگین و انحراف معیار بیان گردید.
    نتایج
    از مجموع 340 بیمار دیابتی، 240 نفر زن و100 نفر مرد بودند. میانگین سنی بیماران 2/15±2/50 سال بود. 9/87% بیماران دیابت نوع دو و 8/11% دیابت نوع یک و 3/0% دیابت دوران بارداری داشتند. میانگین مدت ابتلاء به دیابت در بیماران 5/5 سال بود. هم چنین مدت ابتلا به دیابت در 2/51% بیماران کم تر از 5 سال بود. 4/77% از مبتلایان به دیابت تحصیلات کم تر از دیپلم داشته اند. بین دیابت نوع دو و شاخص نمایه توده بدن و تحصیلات نیز ارتباط معنی داری مشاهده گردید. نتایج بیانگر آن است که سابقه فامیلی مثبت در 1/44 % بیماران مبتلا به دیابت نوع دو گزارش شده است. در بررسی عوارض دیابت مشاهده شد که 3/77% از بیماران مبتلا به نوروپاتی، 9/13% نفروپاتی، 5/33% رتینوپاتی، 8/21% اختلالات گوارشی و 7/12% مشکلات در اندام ها (زخم پا، آمپوتاسیون اندام تحتانی و...)، 6/18% بیماری قلبی– عروقی و 9/5 % گواتر داشتند.
    نتیجه گیری
    نتایج حاکی از شیوع بالای عوارض و عوامل خطر در بیماران دیابتی می باشد لذا برای کاهش عوارض نیاز به آموزش همگانی از طریق رسانه ها و آموزش چهره به چهره در افراد مراجعه کننده به کلینیک دیابت ضروری به نظر می رسد تا از مشکلات بیماران، خانواده ها و جامعه کاسته شود.
    کلیدواژگان: دیابت، شیوع، عوارض دیابت
  • منیژه سرشتی، پوران آذری صفحه 21
    مقدمه
    با توجه به تاثیر جدی درمان های دارویی بر سلامت مردم استفاده معقول و منطقی از داروها اعم از گیاهی و شیمیایی بخش مهمی ازسیاست های بهداشتی و درمانی جامعه راتشکیل می دهد نظر به استقبال جامعه زنان در به کارگیری توام گیاه درمانی با درمان های دارویی و یا جایگزین نمودن مصرف داروهای گیاهی جهت بسیاری از بیماری ها حتی در دوران بارداری در این مطالعه میزان به کارگیری داروهای گیاهی در زنان شهرکرد صورت گرفت.
    مواد و روش ها
    در این بررسی توصیفی مقطعی 1449 زن مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی مورد پرسش قرارگرفتند. پرسش نامه مبتنی بر هدف تهیه و از طریق مصاحبه حضوری تکمیل گردید. روش نمونه گیری آسان و آزمون های آماری مورد استفاده شامل آزمون 2 و t دانشجویی انتخاب گردید.
    نتایج
    میزان استفاده از داروی گیاهی در این مطالعه 3/68 درصد بوده و 3/85 درصد واحدهای پژوهش نگرش مثبتی نسبت به داروهای گیاهی داشتند. 6/62 درصد افراد معتقد بودند داروی گیاهی هیچ گونه عارضه ای در بر ندارد. در این مطالعه زنان از 126 گونه گیاهی برای درمان 101 مشکل استفاده کردند. شایع ترین علت مصرف داروی گیاهی سرماخوردگی (47/29 درصد) و شایع ترین گیاه مورد استفاده بومادران بود. 60 درصد افراد گزارش نمودند با مصرف دارویی گیاهی بیماری آنان کاملا درمان شده است. 4/43 درصد افراد به طور همزمان از داروی گیاهی و سنتتیک و 62 درصد آنان ترکیبی از گیاهان را در هر بار مصرف استفاده کردند. 4/62 درصد زنان مورد مطالعه معتقد بودند مصرف هم زمان گیاه با دارو ضرر ندارد یا در این زمینه اظهار بی اطلاعی کردند. 8/7 درصد افراد گزارش کردند با مصرف داروهای گیاهی دچار عوارض شدند. 9/55 درصد افراد مصرف داروی گیاهی را به پزشک معالج خود اطلاع ندادند که شایع ترین علت عدم اطلاع به پزشک را طبیعی و بی ضرر بودن گیاه (9/39 درصد) گزارش کردند. در این بررسی افرادی که درآمد و تحصیلات کم تر و سن بین 20 تا 29 سال داشتند بیش تر از داروی گیاهی استفاده کردند اما این ارتباط از نظر آماری معنی دار نبود. این ابتلا به بیماری مزمن و مصرف گیاه ارتباط آماری معنی دار وجود داشت) 0001/0(P<.
    نتیجه گیری
    استفاده گسترده از داروهای گیاهی توسط زنان و عدم آگاهی آنان از عوارض جانبی، دوز داوها، دوز سمی، تداخلات داروهای گیاهی، تداخلات داروهای گیاهی با داروهای شیمیایی و... نیاز همگانی به جامعه و آموزش خاص به پزشکان به عنوان اصلی ترین مرجع بیماران و نیز سایر کارکنان مراکز بهداشتی، درمانی درخصوص گیاهان دارویی به ویژه پر مصرف را به وضوح آشکار می سازد.
    کلیدواژگان: زنان، داروی گیاهی، شیوع، شهرکرد
  • محمدعلی نظری، مجید گلی صفحه 28
    مقدمه
    پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر روان درمانی راه حل محور بر رضایت زناشویی زوج های هردو شاغل صورت گرفته است. درمان راه حل محور یکی از انواع درمان های کوتاه مدت است که بر یافتن راه حل ها توسط مراجع با کمک درمان گر تاکید دارد.
    مواد و روش ها
    در این پژوهش از بین زوجین فرهنگی هر دو شاغل که حاضر به همکاری بودند پس از شرکت در پیش آزمون، 24 زوج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند که گروه آزمایش 7 جلسه تحت درمان قرار گرفت. ابزار پژوهش عبارت است از پرسش نامه ی رضایت زناشویی فرم تجدید نظر شده MSI-R)) که توسط اشنایدر ساخته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از روش های آمار توصیفی از آزمون تحلیل واریانس کرت های خرد شده استفاده شده است.
    نتایج
    متغیر های مورد نظر (پرخاشگری- زمان با هم بودن- توافق درباره مسایل مالی– رضایت جنسی) با توجه به آزمون تحلیل واریانس کرت-های تقسیم شده و 01/0>p مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که در هر چهار متغیر تفاوت معنی داری در سطوح مختلف متغیر های آزمون (پیش آزمون– پس آزمون) مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    از نتایج چنین به نظر می رسد که روان درمانی راه حل محور می تواند پرخاشگری و مشکلات جنسی زوج ها را کاهش داده و باعث بهبود زمان با هم بودن و توافق درباره مسایل مالی آن ها شود.
    کلیدواژگان: روان درمانی راه حل محور، رضایت زناشویی، زوج های هردو شاغل
  • محمود وکیلی، محمدحسین باقیانی مقدم، آسیه پیرزاده، محبوبه دهقانی صفحه 36
    مقدمه
    تغذیه متعادل و استفاده از گروه شیر و لبنیات از مبانی مهم سلامتی کودکان و رشد جسمی و افزایش بازدهی آموزشی می باشد و آموزش یکی از روش های افزایش آگاهی و ایجاد نگرش و عملکرد صحیح در دانش آموزان است. این مطالعه با هدف بررسی میزان تاثیر آموزش بر آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهرستان یزد در مورد مصرف شیر و لبنیات انجام پذیرفته است.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه نیمه تجربی، چهار کلاس دوم راهنمایی (106 دانش آموز) که از لحاظ تحصیلات و شغل والدین و بعد خانوار هم-گون بودند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مورد (دو کلاس با 52 دانش آموز) و شاهد (دو کلاس با 54 دانش آموز) تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه ای شامل چهار قسمت بود: سؤالات زمینه ای و سؤالاتی در مورد آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان در مورد مصرف شیر و لبنیات که با توجه به مطالعات قبلی طراحی شد. این پرسش نامه به صورت پیش آزمون (Pre test) در هر دو گروه تکمیل گردید. سپس براساس اطلاعات به دست آمده، برنامه آموزشی برای گروه مورد طراحی و اجرا شد و پس از دو ماه آزمون ثانویه (Post test) از هر دو گروه بعمل آمد. داده ها بعد از کدگذاری با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری مناسب مثل آزمون t زوجی و Paired T-test تجزیه و تحلیل شد.
    نتایج
    براساس نتایج آزمون t زوجی، امتیازآگاهی و نگرش دانش آموزان گروه مورد بعد از آموزش به طور معنی داری افزایش یافته (000/0=P) ولی میزان افزایش امتیاز عملکرد آن ها معنی دار نبود (06/0=P). در گروه شاهد هیچ تغییر معنی داری در نگرش (11/0=P) و عملکرد (68/0=P) آنها مشاهده نشد ولی آگاهی گروه شاهد به طور معنی داری افزایش یافته بود(000/0=P). با این وجود میزان افزایش آگاهی گروه مورد به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بود (000/0=P).
    نتیجه گیری
    برنامه آموزش تغذیه در مورد مصرف شیر و لبنیات در ارتقاء دانش، نگرش و رفتار تغذیه ای دانش آموزان تحت مطالعه تاثیر مثبت داشته است. با توجه به پایین بودن سطح آگاهی، نگرش و عملکرد دختران و برای بهبود و اصلاح رفتار تغذیه ای آنان در مورد مصرف شیر و لبنیات استفاده از برنامه آموزشی ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: آموزش، آگاهی، نگرش، عملکرد، شیر و لبنیات، دانش آموزان
  • صفحه 38
|
  • Sohrab Hajizadeh, Faghihzadeh, Mohammad Khaksari, Mohammad, Hosien Boskabadi, Akbar Pejhan, Mohammad Rostampour, Mahin Deyanat Page 2
    Introduction
    Normal subjects are healthy peoples who have no cardiovascular symptoms. These people have usually normal values of cardiovascular parameters. Since reference values are influenced by a variety of factors including age, gender, stature, genetic and geographical region of living, though the reference values of one population should be used for that population. The aim of this study was to identify the physiological values of cardiovascular system in Iran adult population and obtain the reference equations for these parameters.
    Methods
    Sample subjects were selected randomly through different cities in several regions of the country. Healthy individuals were identified after medical examination Cardiac parameters including heart rate, systolic and diastolic blood pressure, and pulse pressure were measured using standard methods and devices by expert researchers.
    Results
    The results obtained were calcified for different ages of men and women. Mean values for each parameters was calculated and then reference equations were derived for each parameters as below. Heart rate = 101.791 – 0.086 (age) – 0.132 (height) Diastolic pressure = 59.068 + 0.129 (age) + 2.653 (sex) + 0.15 (weight) Systolic pressure = 82.078 + 0.454 (age) + 0.64 (height) + 4.293 (sex) +0/63 (weight) Pulse pressure = 18.712 + 0.235 (age) + 0.097 (height) + 1.451 (sex)
    Conclusion
    Using these equations, one can predict cardiac parameters for anyone with his/her features (age, sex, height and weight).
    Keywords: Vital cardiovascular parameters, Reference equations, Normal population
  • Hosein Khosravi, Broojeni, Badrolmolok Forghani, Maryam Zare, Sasan Haghighi, Masoud Amini, Ahmad Khosravi Page 8
    Introduction
    To evaluate the dietary content of micronutrients in first-degree relatives of type II diabetic patients, with respect to the influence of dietary composition on the development of diabetes. Methods and Materials: 210 first-degree relatives of type II diabetic patients were divided into 2 groups (normal and IGT+ diabetic), according to the results of OGTT. 3-Day food recall questionnaire was completed by skilled nutritionists from all subjects. The participants’ intake of calorie, magnesium, zinc, calcium, phosphorus, chromium and vitamins B1, B6, C and E was calculated and the results were compared between 2 groups.
    Results
    The mean of age and BMI were 48.9  5.2, 43.6  6.7 years (P=0.373) and 29.3  0.7, 28.7  0.8 kg/m2 in impaired and normal groups, respectively. No significant difference was observed in energy, magnesium, zinc, calcium, phosphorus, chromium and vitamins B1, B6, C and E intake between 2 groups.
    Conclusion
    Although the micronutrient intake between studied groups didn’t differ significantly, the dietary content of chromium, magnesium, zinc and vitamin E was less than recommended daily allowance values. This finding can be taken into consideration with respect to the influence of some micronutrients, including magnesium and chromium, on glucose tolerance and insulin resistance.
    Keywords: Micronutrient, Diabetes, Impaired glucose tolerance, Dietary intake, Relatives
  • Maryam Abbasian, Mehri Delvarian, Zadeh Page 14
    Introduction
    Today, diabetes can be considered the most important social- economic and health concerns globally in which more than 170 million people through out the world and 4 million people in Iran have been afflicted. The afflicted people are most likely to be more vulnerable from suffering blindness, nephropathy, neuropathy, heart attacks and amputation problems than normal people in society. Consequently, due to the importance of the prevalence of diabetes and its complications, we decided to carry out this study aiming to prevent diabetic complications, by using the research finding. The study was carried out through the diabetic clinic in shahroud.
    Methods
    This is a descriptive study, carried on 340 diabetic persons visiting the diabetic clinics in Shahroud. The required data was gathered by fulfillingby questionnairs trough interviews and the results were analyzed using the statistical tests and SPSS soft ware.
    Results
    240 Females and 100 males, subjects with the average age of 50.2 ± 15.2 were studied. It was detected that 87.9% and 11.8% of the patients were suffering from diabetic types II & I respectively. The average duration of affliction was 5.5 years, also affliction duration for %51.2 of the patients were about 5 years. Significant relationship between type II diabetes, BMI and education was found. %77.4 of patients had less than high school diploma. Finding shows that % 44.1 of patients with positive type II diabetes had some family background. By analyzing the result, it was observed that %77.3, %13.9, %33.5, %21.8, %12.7, 18.6 %5.9 of patients were suffering from neuropathy, nephropathy, retinopathy, digestive disorders, problem in organs, cardio vascular diseases and goiter respectively.
    Conclusion
    The results showed a high frequency of risk factors and the side effects among the diabetes. Therefore, it seem that, in order to reduce the side effects, public training is needed for everyone via mass media as well as face to face training can be conducted for the patients visiting the clinic hoping to reduce patient, families and society problems in general.
    Keywords: Diabetes, Prevalence, Diabetes side effects
  • Manije Sereshti, Pouran Azari Page 21
    Introduction
    Drug therapy has a profound influence on the health all over the word the effective and the rational use of drugs (herbal or modern) constitutes one of the most important parts of health care programmed. To document attitude of women about use of herbal product among women refer to health care center. Methods and Materials: In this descriptive and cross- sectional stady 1449 women referring to health care center and Hajar hospital in Shahrekord were interviewed by using a structured questionnaire. The cases were chosen by simple random sampling. For the data analysis, the T- test & 2 were used.
    Results
    In all, 68.1% of all women reported herbal use within the past 12 months, both women who had used herbal drugs and those not, had a positive attitude to ward the use of herbal drugs (80.3%) and 62.6% be lived herbal drug free from side effect and harmless. These women used 126 types of herbs for 101 problems. 43.4% of women used herbal drugs with modern drugs and 62% use mixture of several herbal drugs. 7.8% reported side effect with herbal product. The most commonly reported reasons for using herb were cold (29.47%). Yarrow was the most commonly used herb among 126 other species of herb. 52.8% of women had not reported the use of herbs to their physicians and the most common reason for nondisclosure was the belief that traditional herbal drugs were natural and safe (39.9%). Factors associated with the use of herbal drugs in pregnancy were low education, lower income and age between 29-20 years but non significant. There was a significant higher frequency of herbal drugs use in women with chronic diseases (P<0.0001).
    Conclusion
    The widespread use and positive attitude to ward herbal drugs by women indicates increase need for efforts educate health care providers about common herbs used by women. Physicians should routinely question their patients regarding the use of herbal product, which may cause drugs interaction and adverse effects.
    Keywords: Women, Herbal drugs, Prevalence, Attitude