فهرست مطالب

نشریه علوم دانشگاه خوارزمی
سال هشتم شماره 1 (بهار 1387)

  • زمین- زیست
  • تاریخ انتشار: 1387/02/15
  • تعداد عناوین: 6
|
  • صدیقه اسماعیل زاده، حسن زارع مایوان، فائزه قناتی، احمد آقایی صفحه 1
    این تحقیق با هدف بررسی میکوریزا در پارک ملی تندوره و نیز تاثیر غلظت عناصر پتاسیم و کلسیم در ایجاد میکوریزا با استفاده از خاک منطقه در شرایط کشت گلدانی انجام شد. بررسی شیوع میکوریزا در منطقه با جمع آوری نمونه های خاک و ریشه گیاهان از 7 ایستگاه از ارتفاع 1150 تا 2300 متر از سطح دریا انجام شد. نمونه گیاهان جمع آوری شده شناسایی شد و ریشه گیاهان برای تعیین نوع میکوریزا برش دستی و رنگ آمیزی بالاکتو فنول کاتن بلو شد. اسپورهای اندومیکوریزایی به روش الک مرطوب و سانتریفیوژ با ساکارز 60 درصد در دور 900 به مدت2 دقیقه جداسازی شد. شناسایی گونه ها بر مبنای مشخصات ظاهری انجام شد. تعداد 53 گونه گیاهی شناسایی شد که بیش تر از 90 درصد آن ها (50 گونه) میکوریزایی بود. اسپور 7 گونه قارچ میکوریزایی از جنس Gloums شناسایی شد. برای اندازه گیری ثیر غلظت پتاسیم و کلسیم در میکوریزایی شدن، دانه رست های گیاه ذرت در گلدان های حاوی خاک منطقه تندوره رشد داده شدند و در طول رشد با طرح فاکتوریل با غلظت های مختلف پتاسیم و کلسیم تیمار شدند. پس از 8 هفته از کشت گلدانی، ریشه گیاهان جمع آوری و به منظور بررسی شدت هم زیستی میکوریزایی، به روش Hayman و Philips با لاکتو فنول کاتن بلو رنگ آمیزی شدند. ریشه و اندام هوایی گیاهان به صورت مجزا به منظور تعیین وزن خشک و سنجش مقدار عناصر معدنی نگهداری شدند. بر مبنای نتایج به دست آمده عناصر کلسیم و پتاسیم با هم در محدوده خاصی از غلظت حالت سینرژیستی دارند، در حالی که در غلظت های زیاد حالت آنتاگونیستی یافته و باعث کاهش درصد هم زیستی می شوند. هم بستگی مثبتی بین درصد هم زیستی ریشه با میزان کلسیم و پتاسیم جذب شده در اندام هوایی وجود دارد.
    کلیدواژگان: پارک ملی تندوره، پتاسیم، تنوع گیاهی، ذرت، کلسیم، کشت گلدانی، میکوریز وزیکولار، رباسکولار
  • کاظم پریور، هما محسنی کوچصفهانی، محمدعلی بیگدلی، قدرت عبادی صفحه 21
    اکسیم ها، از مهم ترین ترکیبات آلی محافظت کننده کربونیل هستند. و در کنترل جمعیت حشرات، کنه ها و قارچ ها کاربرد دارند. تاثیر برخی از اعضای اکسیم ها در گذشته بر کاهش اسپرماتوژنز و اووژنز گزارش شده است؛ با توجه به تشابه ساختاری تولوالدوکسیم (سین- پارامتیل بنزالدئیداکسیم) با سایر اکسیم ها، که به تازگی در آزمایشگاه شیمی آلی دانشگاه تربیت معلم تهران سنتز شده است، تاثیر این ماده بر فرایند اسپرماتوژنز موش کوچک نژاد Balb/C بالغ بررسی شود تا در صورت بروز تاثیر کاهنده بر این فرآیند، مقدمه ای برای تحقیقات آینده در زمینه سنتز داروی ضد باروری مردانه باشد. میزان LD50 در حد 350 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن تعیین شد. و یک دوز زیر کشنده از ترکیب، به میزان175 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن طی دو هفته پی در پی (روزانه) به موش های بالغ (60 روزه) در محدوده وزنی 30 تا 35 گرم به صورت درون صفاقی انجام گرفت. و 48 ساعت پس از آخرین تزریق، بررسی شد. بررسی آماری نشان داد که کاهش معنی داری در وزن بدن موش، تعداد اسپرماتوگونی های نوع Aو B، اسپرماتوسیت ها و اسپرم(P< 0/005) در بین گروه های آزمایش با گروه کنترل و گروه حلال وجود دارد. هم چنین، اسپرماتید برخی نمونه های آزمایشی به صورت کیست درآمده، و اسپرماتوسیت های اولیه و اسپرماتید ها به مرکز مجرای لوله رهاشده بودند.
    کلیدواژگان: تولوالدوکسیم، اسپرماتوژنز، موش نژاد Balb، C
  • زهرا توکلی، فرخ قهرمانی نژاد صفحه 31
    در فلور ایرانیکا برای جنس اریژرون1 چهار گونه از ایران گزارش شده است. در این مقاله گونه Ergeron annuus (L.) Pers. برای اولین بار از ایران(استان گیلان) گزارش می شود. این گونه بومی امریکای شمالی و کانادا بوده و به صورت خو کرده در اروپا و آسیا نیز می روید. در این جا برای گونه های موجود در ایران یک کلید شناسایی ذکر شده است. با اضافه شدن این گونه، تعداد گونه های این جنس به پنج می رسد.
    کلیدواژگان: ایران، پیر بهار، تیره گل ستاره(کا سنیان)، گزارش جدید
  • مسعود مشهدی اکبر بوجار، مهناز آذرنیا، عباس شکروی، حامد دانش پژوه صفحه 35
    ماکروسیکلیک دی آمید دی بنزوسولفوکسید، ترکیبی است با ساختار حلقوی-تاجی شکل و دارای گروه های فعال آمیدی، اکسیژنی و سولفوکسید. داخل حلقه آن آب گریز است و می تواند با کاتیون های سدیم، پتاسیم یا کلسیم پیوند دهد و به دلیل خاصیت چربی دوستی در خارج از حلقه خود می تواند از عرض غشاء عبور کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین پاسخ آنزیم های آنتی اکسیداتیو به اثر غلظت های متفاوت این ترکیب پس از تزریق درون صفاقی به موش های نژاد Balb/C انجام گرفت. هم چنین مقادیر بیومارکرهای حاصل از تخریب رادیکال های اکسیژنی بررسی شدند. نتایج نشان داد که میزان 50 LD این دارو 2500 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن است. به موش های بررسی شده دوز50 subLD با غلظت 1500 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت منفرد تزریق شد. بعد از یک هفته بررسی بافت شناسی کبد نشان داد که سلول های هپاتوسیت، طناب های هپاتوسیتی، سلول های کوپفر، سینوزوئیدها و فضای پورتال در مقایسه با گروه شاهد هیچ گونه تغییر معنی داری نیافتند. در حالی که بافت شناسی بیضه ها نشان داد که حجم و وزن بیضه، تعداد سلول های بینابینی، قطر لوله های منی ساز، تعداد سلول های اسپرماتوگونی نوع A و B، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید و اسپرماتوزوئید و سلول های سرتولی به طور معنی داری کاهش یافتند. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو شامل سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز در کبد و بیضه در یک روند وابسته به غلظت رو به افزایش گذاشتند در صورتی که این افزایش برای بیومارکرهای تخریب اکسیداتیو یعنی مالون دی آلدئید و دی تیروزین فقط در بافت بیضه و در خون محیطی مشاهده شد. بنا بر این با توجه به پژوهش حاضر نتیجه گیری می شود که ترکیب مورد استفاده دارای اثرات سمی بوده است. بعد از یک هفته از کاربرد آن در زیر غلظت 50 LD، بافت بیضه به نحو شاخص تحت تاثیر قرار گرفت، ولی بافت کبد احتمالا به دلیل قابلیت های متابولیک زیاد در متابولیسم مواد و توان بیش تر فعالیت آنتی اکسیدانی، اثرات نامطلوب بافتی نشان نداد.
    کلیدواژگان: ماکروسیکلیک دی آمید، سمیت زیست شناختی، آسیب اکسیداتیو، آنزیم های آنتی اکسیداتیو، بیضه، کبد
  • بهزاد مهرابی، فریبرز مسعودی، شهریار محمودی صفحه 57

    مجموعه دگرگونی ده سلم در شرق ایران و در حاشیه شرقی بلوک لوت واقع شده است. سنگ های موجود در این مجموعه شامل شیست های پلیتی، مرمر و آمفیبول شیست است که توده های گرانیتی و رگه های پگماتیتی آن را قطع کرده اند. در مجموعه ده سلم کانی آندالوزیت در سنگ های دگرگونی و آذرین با تفاوت های بافتی، ژئو شیمیایی و بلور شناختی دیده می شود. آندالوزیت یکی از پلی مورف های آلومینوسیلیکاته است که اغلب در شرایط دگرگونی درجه حرارت متوسط فشار کم به وجود می آید. پژوهش های تجربی جدید نشان می دهند این کانی در شرایط ماگمایی و متاسوماتیک نیز تشکیل می شود. تجزیه های شیمیایی انجام شده با الکترون مایکروپروب نشان می دهد که عناصر آهن، پتاسیم و REE در دو نوع رخداد آندالوزیت در ده سلم متفاوت هستند. آهن موجود در آندالوزیت موجود در سنگ های آذرین بین 12/0 تا 97/0 درصد و میزان پتاسیم آن به 79/0 درصد می رسد. در آندالوزیت دگرگونی آهن 11/0 تا 16/0 درصد و پتاسیم بسیار ناچیز و اغلب کم تر از 02/0 درصد است. سایر عناصر اصلی موجود در دو نوع آندالوزیت تفاوت خاصی نشان نمی دهند. بلور های آندالوزیت در سنگ های دگرگونی مجموعه ده سلم در شیست های آندالوزیت دار به صورت کیاستولیت و با تجمع جهت یافته دیده می شوند. این کانی از سنگ های پلیتی و در طی واکنش های پیش رونده دگرگونی به وجود آمده است. پاراژنز موجود در این شیست ها دمای تشکیل 380 تا 450 درجه سانتی گراد در فشار 2 تا 3 کیلو بار را نشان می دهد. آندالوزیت موجود در سنگ های آذرین مجموعه ده سلم در حاشیه توده های گرانیتی و پگماتیت ها به رنگ صورتی و بدون ادخال کربن و بر خلاف انواع دگرگونی فاقد جهت یافتگی است. این کانی می تواند از یک ماگمای آلکالن متاآلومین که در تبادل یونی با سنگ های دگرگونی مجاور خود بوده است، تشکیل شده باشد. بررسی تغییرات نسبت پتاسیم به سدیم از شیست های هاله دگرگونی به سمت توده گرانیتی حضور تبادل یونی و رخداد متاسوماتیسم بین ماگما و سنگ های درون گیر را تایید می کند.

    کلیدواژگان: آندالوزیت، متاسوماتیسم، مجموعه ده سلم، پگماتیت
  • پروین واثقی، حمید اجتهادی، محمود ذکایی: محمدرضا جوهرچی صفحه 75
    تحقیق حاضر در ارتفاعات کلات- زیرجان گناباد واقع در محدوده ارتفاعی 1100 تا 2830 متری از سطح دریا، با میانگین بارندگی سالانه 2/143 میلی متر و متوسط دمای سالانه 2/17 درجه سانتی گراد انجام شد. به منظور شناسایی و معرفی فلور، بررسی شکل های زیستی و کورولوژی گیاهان، پوشش گیاهی منطقه بررسی شد که در نتیجه آن، تعداد 190 گونه گیاهی از 107 جنس و 39 تیره جمع آوری و شناسایی شدند. از نظر تعداد گونه، تیره های گل ستاره ای (Asteraceae)، گندمیان (Poaceae)و نعناع (Lamiaceae) مهم ترین تیره های موجود در منطقه بودند. تروفیت ها و همی کریپتوفیت ها از مهم ترین گروه های ساختاری طیف زیستی منطقه به روش رانکایر بودند. بررسی کورولوژیک و استخراج کوروتیپ ها، غلبه عناصر ایرانی-تورانی را نشان داد. همچنین در رابطه با اندمیسم، تعداد 8 گونه، اندمیک ایران بودند. افزون بر این در میان عناصر گیاهی، Phlomidoschema parviflorum از تیره نعناع، گونه ای نادر و نیمه اندمیک منطقه بررسی شده بر اساس معیارIUCN، دو دسته گونه های آسیب پذیر و با خطر کم تر تعیین شد که جمعا 14 گونه در گروه گونه های تهدید شده قرار گرفتند.
    کلیدواژگان: فلور، شکل زیستی، کورولوژی، گناباد، شرق ایران
|
  • Page 1
    This investigation was carried out to identify type and extent of mycorrhizal distribution in Tandooreh National Park and determine the effects of Ca and K concentration on mycorrhizal development in vitro on Zea maiz using natural soil as substrate. Soil and root samples were taken from top 30 cm soil using a 10cm diam. steel borer from 7 stations located at 11 50 to 2300m heights from sea level. At least 2 plots of 100m2 (10 ´10m) were sampled. Plant samples were also collected. Sections were prepared from root samples were longitudinally sectioned and stained with Lacto phenol cotton blue. Spores of mycorhizae were isolated usingcentrifugation60% in sucrose solution centrifugation at 9000 rpm for 2 min. Surface characteristics of spores were used in their identification. 53 species of plants were identified. Majority of plants (50] species had vesicular aruscular mycorrhizae (greater than 90%). Seven species of Glmous were present in the rhizosphrere of all stations. Seedlings of maiz were grown in the pots containing Tandooreh soil with or without addition of given amounts of Ca and K in a factorial statistical plan. After 8 weeks of cultivation in greenhouse conditions, the plants were removed and their roots were separated and stained using method of Hyman and Philips to detect type and extent of mycorrhization. Dry weight and nutritional elements were determined in roots and shoots. K and Ca added in certain concentrations to soil were effective on mycorrhizal development. Ca and K had synergistic ionic effects in lower concentrations and showed antagonistic ionic effects in high concentrations in mycorrhizal development. There was also a correlation between mycorrhizal development and absorbed amount of Ca and K in shoots.
  • Page 21
    Oxime is an important functional group in organic chemistry which can protect carboxilic groups and are applied as insecticides, fungicide and acaricides. It has been reported that some members of oxime family decrease spermatogenesis and oogenesis. Due to the similar structure of tolualdoxime with other oximes, in this study we evaluated the effects of tolualdoxime on spermatogenesis in order to achieve a male contraceptive compound with minimum side effects. LD50 standard was found 350 mg/kg B.W. In this research mature mice received 175 mg/kg /B.W. a daily single dose for two weeks. The analysis of results showed significant decrease in different parameters (p<0.05) in the experimental group compared with the controls. The results observed are as follows: decrease in body weight and the number of spermatogonia, primary spermatocyts, spermatids and sperms. In addition, in some experimental groups, spermatid cysts and release of primary spermatocytes, and spermatids into the lumen of seminiferous tubules were observed.
  • Page 31
    For genus Erigeron L. four species were reported from Iran in Flora Iranica treatment Erigeron annuus (L.) Pers. is recorded here from Iran (Guilan province) for the first time. This species is native of Northern America and Canada and widely naturalized in Europe and Asia. An identification key for all the Iranian species is presented here. With addition of this species now, the genus includes five species in Iran.
  • Page 35
    Dibenzo sulfoxide macrocyclic diamides possess a hydrophilic cavity surrounded by hydrophobic ring, which enable them to diffuse from cell membrane and interfere with different living systems including ion channels. This study evaluated cytotoxicity effects of this compound in a range of different doses on Balb/C mouse via inter peritoneal injection. Results showed that LD50 concentration was at 2500 µg/Kg.bodyweight. Histological evaluation of animals livers after one-week treatment to 1500 µg/Kg of this compound revealed insignificant changes in hepatocyte cords, portal area, sinusoids and cells of coopfer and hepatocytes with respect to control animals. On the other hand, Histological evaluation of animals’ testis indicated significant decrease in weight, seminiferous tubule diameter and volume of testis and also in the cell number of spermatogonia (A and B), primary spermatocytes, spermatides, spermatozoids and sertoli. In this condition of exposure, antioxidative enzyme activities of peripheral blood, liver and testis increased in a dose dependent manner and reached the highest and significant levels at 1500 µg/Kg. However, the increase in oxidative damage biomarkers including malondialdehyde (MDA) and dityrosine were considerable for peripheral blood and testis. Accordingly, the studied compound had toxic effect and could affected testis when the animals were treated with chemical agent subLD50 for one week. The liver didn’t show toxicity effect of this compound even at 1500 µg/Kg exposure for one week. It could be attributed to high metabolism potential and marked antioxidative activities of this tissue.
  • Page 57

    Dehsalm metamorphic complex (DMC), located in the east of Lut microcontinent margin, east Iran. It is mainly consist of pelitic schists, marble, amphibole schist, intruded by granitic intrusions and pegmatite veins. Andalusite occurred in both metamorphic and igneous rocks at DMC, with distinctive textural and geochemical features, and crystallographic habits. Andalusite is one of the Al2SiO5 polymorphs, usually formed in high temperature and low pressure metamorphism. New experimental study showed that andalusite may form in magmatic and metasomatic condition. EPMA point analyses shows that Fe, K, and REE signatures are different in DMC andalusites. Iron and potassium concentration in andalusite formed in magmatic rocks is 0.97-0.12 and 0.79 respectively; while in metamorphic andalusite is 0.16-0.11, with negligible amount of K (less than 0.02%). The concentration of other major elements in the both andalusite are comparable. Recent investigations show that andalusite may form in magmatic rocks. Metamorphic andalusite in DMC, andalusite schists, formed as chiastolite with distinctive orientation along schistosity as a result of progressive metamorphism of a pelitic sequence. The metamorphic paragenetic sequence indicates that it may form at 380-450 C and 2-3 Kb pressure. Andalusite in magmatic rocks occurred in rim of granitic and pegmatite bodies as pink crystals without any carbon inclusion and no preferred orientation. It is possibly derived from Meta aluminous and alkali magma which has been in ionic exchange with surrounding metamorphic rocks in DMC. The K/Na ratios trends from schists in metamorphic halos toward granitic bodies confirm the occurrence of ion exchange and metasomatic reactions between magmas and its surrounding rocks

  • Page 75
    This study was carried out in Kalat highlands of Gonabad located in East of Iran with the altitude of 1100 to 2830 m.a.s.l. The mean annual percipitation and temperature are 143.2 mm and 17.2 C, respectively. The aim of study was to identify and to introduce the flora, to determine chorology of plant species and to define their growth forms. Altogrther 190 plant species belong to 107 genera and 39 families were determined. The most important families were Asteraceae, Poaceae and Lamiaceae. Astragalus and Cousinia were the main genera. The life form spectrum, based on Raunkiaer, revealed that Therophytes with 36.84% and Hemicryptophytes with 36.32% are the dominant life forms. According to Zohary, Chorological characteristics of the plant species showed that most of them were Irano-Turanian elements. About 8 species were endemic to Iran. The species Phlomidoschema parviflorum is a rare and semi-endemic to Gonabad region. According to the IUCN, two categories of plant species viz. vulnerable (VU) and lower risk (LR) were introduced. There were 14 threatened plant species in the area