فهرست مطالب

رخساره های رسوبی - سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، تابستان 1388)

نشریه رخساره های رسوبی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، تابستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/02/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محبوبه حسینی برزی، ئارام بایت گ صفحه 1
    بررسی های صحرایی و پتروگرافی سازند شیرگشت، با سن اردویسین در دو برش کوه عاشقان و کوه راهدار، واقع در بلوک کلمرد در پهنه ایران مرکزی، به شناسایی 4 مجموعه رخساره میکروسکپی کربناته و 7 رخساره سنگی سیلیسی آواری منجر گردید. مجموعه رخساره های مذکور، به انضمام حضور ایکنوفاسیسها (کروزیانا و اسکولایتوس) و همچنین نتایج کلسی متری، آنالیز XRD و SEM نمونه های ریزدانه (شیلی)، محیط رسوبی نهشته های مورد نظر را جزایر سدی لاگونی معرفی می کنند. روند تغییرات سطح آب از پایین به بالا در هر دو برش مطالعه شده، افت نسبی سطح آب را نشان می دهد. همچنین، بررسی های انجام شده نمایانگر آن است که تغییرات زمانی مکانی در میزان ورود رسوب به حوضه بیشتر با سازوکارهای ناحیه ای و محلی مانند فعالیت گسل پی سنگی کلمرد در ارتباط است.
  • احمد رضا خزاعی، مهدی یزدی، هانس لوزر صفحه 25
    به منظور مطالعه دیرینه شناسی مرجانهای اجتماعی سازند تاربور در منطقه زاگرس (جنوب غرب ایران) و روشن شدن ارتباط آنها با فونای نواحی مجاور، نمونه های جمع آوری شده از واحدهای سنگ آهکی رودیست دار این سازند در برش سمیرم مورد مطالعه قرار گرفته اند. در مجموع 8 گونه از 9 جنس مرجانهای اسکلراکتینیا در قالب 8 خانواده شناسایی شده اند. محدوده چینه شناسی مشترک این تاکسونها و حضور فسیلهای شاخص همراه، موید سن کرتاسه پسین (ماستریشتین) برای لایه های مورد نظر می باشد. مجموعه مرجانی شناسایی شده حاوی انواع گونه های بومی با گسترش منطقه ای و غیربومی دارای گسترش جهانی است. مقایسه بین انواع بومی موجود در این لایه ها با فونای گزارش شده از منطقه شرق تتیس (پلاتفرم عربی) نظیر ترکیه، عربستان سعودی، امارات و عمان ارتباط فونی این مناطق را در طی کرتاسه پایانی مشخص می کند.
  • ستاره شاه کرمی، حسین رحیمپور بناب، حمید علیزاده کتک لاهیجانی، سوزان لروی، مجید شاه حسینی صفحه 41
    در این مطالعه به منظور بررسی های رسوب شناسی و تعیین تغییرات تراز آب دریای خزر با استفاده از تغییرات میزان پذیرفتاری مغناطیسی رسوبات بستر، پنج مغزه رسوبی از بخش جنوب شرقی دریای خزر گرفته شد. این مغزه ها از نظر اندازه ذرات، محتوی کربن آلی، کربنات کلسیم، ترکیب کانی شناسی و میزان پذیرفتاری مغناطیسی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان از ارتباط نزدیک میان تغییرات اندازه ذرات و میزان پذیرفتاری مغناطیسی در رسوبات در نتیجه تغییر در میزان ورودی مواد آواری ناشی از تغییرات سطح آب دریا در دوره های مختلف دارد، به طوری که افزایش میزان پذیرفتاری مغناطیسی و اندازه ذرات در رسوبات همزمان با بالا آمدن سطح آب دریا و کاهش میزان آنها همزمان با پائین آمدن سطح آب تفسیر شده است. اگرچه بر خلاف انتظار چنین ارتباطی مابین پذیرفتاری مغناطیسی و تغییرات میزان کربنات کلسیم و مواد آلی در رسوبات مشاهده نشد.
  • فرزین قائمی صفحه 61
    واحدهای رسوبی آواری پالئوزوئیک تا تریاس پسین که در تنها رخنمون پی سنگ کپه داغ در ناحیه آق دربند دیده می شوند شامل سه بخش عمده است. 1 رسوبات دگرگون شده پالئوزوئیک که بر اساس شواهد رسوبی بیشتر شامل رسوبات فلیشی بوده و در اعماق نسبتا زیاد و توسط جریانهای توربیدایتی در محیط شیب قاره ای نهشته شده اند. 2 سازند قره قیطان که تشکیل دهنده بیشترین رخنمونهای سنگی در پنجره آق دربند است. اختصاصات رسوبی موجود در این سازند (کانالهای رودخانه ای، محیط رسوبی اکسیداسیونی قاره ای و پاراکنگلومرای فراوان)، نشانگر وجود جریانهای واریزه ای درمخروط افکنه ها و پهنه های طغیانی است. تمامی شواهد بیانگر این است که افقهای کنگلومرایی سازند قره قیطان به ویژه در بخشهای شمالی پنجره آق دربند توسط رودخانه های بریده بریده (Braided stream) و در محیط نزدیک به منشا (Proximal) و با جریان قدیمه از شمال به سمت جنوب نهشته شده اند. ذرات تشکیل دهنده کنگلومراها بیشتر از نوع گرانودیوریت تا تونالیت کالک آلکالن و قطعات آتشفشانی از نوع ریولیت تا داسیت کالک آلکالن با پتاسیم بالاست. آنالیز ژئوشیمیایی این قطعات موید منشا «نوع I» و نشان دهنده وجود کمان ماگمایی است که در شمال این ناحیه و در زیر رسوبات جوان مدفون شده است. 3 سازند سینا بیشتر شامل توالی شیل و ماسه سنگی است که توسط توربیدایتهای کلاسیک و در محیط شیب قاره نهشته شده اند. ماسه سنگهای موجود در سازندهای قره قیطان و سینا ترکیب لیتیک آرکوز تا فلدسپاتیک لیت آرنایت دارند که بیشتر از یک کمان تقسیم شده (Dissected arc) تا حدواسط منشا گرفته اند. رسوبات آواری که در حد فاصل پالئوزوئیک میانی تا تریاس پسین در پی سنگ حوضه کپه داغ نهشته شده اند، حاصل رسوب گذاری در یک حوضه فورلندی هستند که در پیشانی کمان ماگمایی تشکیل شده است.
  • ابراهیم محمدی، امرالله صفری، حسین وزیری مقدم، محمد محمدی منفرد صفحه 81
    رسوبات سازند قم در ناحیه جزه، جنوب کاشان به سن روپلین شاتین و 299 متر ضخامت شامل سنگ آهکهای متوسط تا ضخیم لایه و توده ای، شیل و مارن بوده که با ناپیوستگی آذرین پی بر روی سنگهای ولکانیکی ائوسن قرار گرفته و در انتها توسط آبرفت پوشیده شده اند. با برداشت 230 نمونه از این برش، مطالعه و بررسی بافتهای رسوبی، پتروگرافی و مطالعه فونای موجود، 10 ریز رخساره متعلق به دو زیرمحیط رسوبی دریای باز و لاگون شناسایی گردید. بر اساس تجزیه و تحلیل ریز رخساره ها و مشاهدات صحرایی، سازند قم در ناحیه مورد مطالعه در یک فلات باز نهشته شده است.
  • محمدحسین محمودی قرایی، علیرضا عاشوری، محمد خانهباد، عباس قادری صفحه 95
    رسوبات آهن دار متعلق به دونین پسین و عمدتا به سن فامنین در ایران مرکزی دارای گسترش وسیعی است. طبقات آهن دار معمولا واجد اووئید و آنکوئیدهای غنی از آهن هستند و بدین علت به عنوان لایه های آهن دار اوولیتی شناخته می شوند. آهن عمدتا به صورت هماتیت در سنگهای گرینستون، پکستون و به ندرت در گلسنگها نهشته شده است. هماتیت به صورت پوشش خارجی ذرات مختلف اینتراکلست و بیوکلست و یا اووئیدهای از قبل تشکیل شده و همچنین به صورت ذرات پراکنده در ماتریکس سنگ دیده می شود. اغلب دانه های آهن دار اوولیتی دارای پوششی با لامیناسیونهای هم مرکز هستند که بین آنها میکرولامینه هایی از جنس رس و ذرات آلومینوسیلیکات دیده می شود. برخی لامینه ها به صورت موج دار (غیر مسطح) و ناپیوسته (منقطع) بوده و دارای ضخامت 2 تا 5 میکرون هستند و در واقع ظاهری شبیه رشد میکروبی سازنده آنکوئیدها دارند. لامینه های با شکلهای لوله ای، چندین لایه از مراحل رشد میکروبی را در اطراف هسته نشان می دهند. ویژگی های میکرومورفولوژیک و مینرالوژی دانه های اوولیتی دلالت بر نقش اساسی عامل بیوژنیک در تمرکز ذرات آهن به دور هسته دارد. این عامل بیوژنیک می تواند از طریق فرآیندهای شیمیایی و یا فیزیکی سبب جذب شیمیایی آهن یا به تله انداختن ذرات آهن دار از آب دریا شود. علاوه بر وجود فعالیتهای میکروبی عامل مهم دیگر برای تشکیل اووئیدهای آهن دار، وجود Fe به میزان کافی در محیط رسوب گذاری است که منشا آن می تواند مستقیما از طریق فعالیتهای ولکانیک زیردریایی بوده و یا از طریق هوازدگی و فرسایش سنگهای آهن دار موجود در خشکی و حمل آن به حوضه رسوبی باشد.
  • دلاور نجفی حاجی پور صفحه 106
    سازند شمشک در شمال روستاهای غزنوی و فارسیان با مختصات جغرافیایی ′26 ◦36 عرض شمالی و ′28 ◦55 طول شرقی در مسیر جاده شاهرود آزادشهر به خوبی بیرون زدگی دارد. ضخامت واقعی سازند شمشک در این ناحیه 1200 متر است که از تناوب ماسه سنگ، شیل، سیلت سنگ همراه با لایه های زغال تشکیل شده است. سازند شمشک در این ناحیه با دگرشیبی فرسایشی روی رسوبات کربناته سازند الیکا و در بالا به طور هم شیب زیر ماسه سنگهای صورتی رنگ و کرینوئیددار سازند فارسیان قرار دارد. اغلب افقهای مربوط به سازند شمشک در این ناحیه حاوی ماکروفسیلهای گیاهی فراوان با حفظ شدگی خوب از قبیل ساقه، برگ و اندامهای تولید مثلی آنها می باشد. در این مطالعه تعداد 25 گونه (12 جنس) از قبیل Baiera gracilis، Baiera muensteroana، Cladophlebis cf. nebbensis، Cladophlebis denticulate، Cladophlebis raciborski، Clathropteris meniscoides، Ctenozamites iranica، Cycadatites sp.، Dictyophyllum sp.، Nilssonia cf. acuminate، Nilssonia feriziensis، Nilssonia tenuinervus، Nilssoniopteris vittata، Otozamites eichwaldi، Peterophyllum bavieri، Podozamaites Lanceolatus، Pterophyllum braunianum، Pterophyllum tietzei و Scytophyllum persicum برای اولین بار از ناحیه مورد مطالعه شناسایی و گزارش می شوند که به راسته های Bennetitales، Coniferales، Cycadales، Filicales، Ginkgoales، incertae sides ferns و Peltaspermales تعلق دارند. بر مبنای گونه های ماکروفسیلهای گیاهی مذکور زمان تریاس پسین (رتین) ژوراسیک میانی در ناحیه مورد مطالعه برای سازند شمشک پیشنهاد می شود. از طرف دیگر، بر مبنای ارزش حرارتی گونه های ماکروفسیل گیاهی Dictyophyllum، Otozamites، Pterophyllum و Zamites آب و هوای نیمه استوایی و نسبتا مرطوب در زمان ته نشین شدن این سازند حاکم بوده است.
  • فاطمه هادوی، فرشته بداقی صفحه 115
    سازند سنگانه یکی از سازندهای کرتاسه آغازی معرفی شده است. بر مبنای نمونه های برداشت شده از این سازند در برش مزدوران و مطالعه آنها توسط میکروسکپ نوری پلاریزان، تعداد 15 جنس و 36 گونه از نانوفسیلهای آهکی در این سازند شناسایی شدند. با توجه به گسترش نانوپلانکتونهای آهکی موجود در برش مورد مطالعه و اولین حضور گونه های شاخص و تجمع فسیلی همراه، 4 بایوزون (CC8 تا CC11) از زون بندی سیسینگ (1979) برای این سازند پیشنهاد می شود. بر مبنای این بایوزونها، سن بخش مطالعه شده آلبین تورونین آغازی و میانی است.
|
  • Page 1
    Field Study and petrography of Shirgesht Formation (Ordovician)، in Kuh-e Asheghan and Kuh-e Rahdar sections، located in Kalmard block in Central Iranian Zone، led to identification of 4 carbonate microfacies associations and 7 siliciclastic petrofacies. These facies associations in conjunction with trace fossils، such as cruziana and skholithos ichnofacies، as well as the results of calcimetry، XRD analysis and SEM images from fine grained samples (shales)، show that these strata have been deposited in barrier island-lagoon depositional system. The trends of interpretated sea level curve، from bottom to the top of the two studied sections، represent relative falling stage in sea level. Moreover، this study shows the effect of regional and local mechanisms in deposition، such as movement of Kalmard basement fault that effected the spatial and temporal variations in sediment supply.
  • Page 25
    The colonial coral faunas of Tarbur Formation in the Zagros area (SW Iran) were studied in terms of paleontological criteria and faunal relationships with adjacent areas. 9 genera and 8 species of Scleractinian corals have been identified through the specimens collected from the rudistid carbonate units of Semirom section. Common stratigraphic ranges of determinate coral taxa with the presence of coexistence index fossils، give the age of Late Cretaceous (Maastrichtian) for these layers. The identified types of corals are containing endemic species with regional distribution and pandemic species which have a worldwide expansion. Comparing the present endemic taxa with those are reported from the other parts of eastern Tethyan realm (Arabian platform) such as Turkey، Saudi Arabia، UAE and Oman pointed out on clear faunal interaction between these areas during the Late Cretaceous.
  • Page 41
    In this survey، in order to sedimentological studies and determine the Caspian Sea level fluctuations by variations in magnetic susceptibilities of the Caspian bottom sediments، 5 cores were taken from southeastern basin of the Caspian Sea. These samples have been analyzed for grain size، total organic carbon content، carbonate content، mineral composition and magnetic susceptibility. The results show a close relation between particle size distribution and MS magnitude due to variation in detrital influx، caused by sea-level fluctuations in different time. This process is reflected in increasing particle size and magnitude of MS simultaneously with sea-level rise and decreasing particle size and magnitude of MS simultaneously with sea-level fall. However such a relationship between magnitude of MS and carbonate and total organic carbon was not observed.
  • Page 61
    Detrital sedimentary rocks of the Agh-darband area with Paleozoic to Late Triassic age، the only exposure of the Kopet-Dagh basement، consist of three zones. 1- Paleozoic metamorphic rocks that have been deposited in deep marine environment of continental slope by turbidity flow. 2-Qara-gheitan Formation has maximum outcrop in Agh-Darband area. Based on sedimentary structures، this formation formed as debris flow and sheet flood within braided stream systems in proximal area، flowing from North to South. Qara-gheitan conglomerates have volcanic sources. Magmatic debris fragments are calk-alkaline granodiorite to tonalite and volcanic debris fragments are high potassic calk-alkaline rhyolite to dacite. Petrological studies show that these rocks are "I- type". These plutonic and volcanic fragments in Qara-gheitan conglomerates had a source from a magmatic arc north of Agh-darband which is now buried under the young sediments. 3-Sina Formation is composed of a sequence of shale and sandstone that formed in continental slope by classic turbidites. All sandstone of Qara-gheitan and Sina Formations are lithic arkose to feldspatic litharenite that originate from dissected to transitional arc. Detrital sedimentary rocks of Paleozoic to Late Triassic age that formed the basement rocks of the Kopet-Dagh formed in foreland basin that also formed in a front of magmatic arc.
  • Page 81
    Sediments of the Qom Formation in the Jazeh area، south of Kashan، are Ropelian - Chatian in age and have a thickness of 299 meters. It consists of medium to thick bedded and massive limestone، shale and marl. They overlie on the Eocene volcanic rocks with unconformity and its upper boundary is covered by alluvium. 230 samples have been collected and thin section was prepared. Based on petrographical studies of depositional textures، and fauna، 10 microfacies have been identified that were deposited in open marine and lagoon subenvironments. Based on microfacies analysis and field observation، Qom Formation in the study area is deposited on an open shelf.
  • Page 95
    Ferruginous shallow marine limestones of Late Devonian age -mainly Famennian- are widely distributed across central and eastern Iran. The iron، almost hematite، is concentrated in oolitic and skeletal grainstones، skeletal packstones and rarely in lime-mudstones. Hematite occurred as clay coatings on various allochems (ooids، bioclasts and intraclasts)، and also as finely dispersed clays within micritic beds. Most grains are concentrically laminated with alternations on ferruginous clays and micro-laminae suggesting that the clays were syndepositionally formed on grain surfaces. The ferruginous beds are commonly associated with ooides and oncoides. The planar to wavy and sometimes discontinuous laminae with individual thickness of 2 to 5 m resemble oncolitic microbialites. The microbial tubules from laminae show several concentric layer of stepwise growth around a core. Micro-morphological and mineralogical characteristics suggest biogenic factors are essential for the formation of ferruginous grains.
  • Page 106
    The Shemshak Formation is well-exposed in northern Ghoznavi – Farsian area which is located along Shahrud – Azadshahr road. The thickness of this formation in the studied area is about 1200 meters and consists of sandstones، siltstones and shales with a few coal seams interbeds. The Shemshak Formation disconforably rests on the Elika Formation and it is overlain by the Farsian Formation. In this area، most parts of this formation contain plant fossil including leaves stems and reproductive organs. The identified mega fossils consist of 25 species (12genera) such as Baiera gracilis، Baiera muensteroana، Cladophlebis cf. nebbensis، Cladophlebis denticulate، Cladophlebis raciborski، Clathropteris meniscoides، Ctenozamites iranica، Cycadatites sp.، Dictyophyllum sp.، Nilssonia cf. acuminate، Nilssonia feriziensis، Nilssonia tenuinervus، Nilssoniopteris vittata، Otozamites eichwaldi، Peterophyllum bavieri، Podozamaites lanceolatus، Pterophyllum braunianum، Pterophyllum tietzei and Scyhtophyllum persicum. The above mentioned plant mega fossils belongs to various plant orders such as Bennetitales، Coniferales، Cycadales، Filicales، Ginkgoales، incertae sides ferns and Peltaspermales. Based on the above- mentioned plant fossil taxa، a Late Triassic (Rhetiain) – Middle Jurassic age is suggested for the Shemshak Formation. Based on identified thermophitic plants، such as Dictyophyllum، Otozomites، Pterophyllum and Zamites، it is interpreted that a humid- subtropical climate has been prevailed during deposition of Shemshak Formation in the studied area.
  • Page 115
    Sanganeh Formation was introduced as one of the Early Cretaceous Formations in the Kopet-Dagh basin. By using polarized microscope، 15 genera and 36 species were identified at Mozduran locality. According to stratigraphic distribution of calcareous nannoplanktons of the studied sections، the first occurrence of index species and fossil assemblages، 4 biozones of Sissingh biozonation (1977) are suggested which are coincide with biozones of CC8- CC11. Based on the mentioned biozones، the Albian/ Early- Middle Turonian age is proposed for the studied section.