فهرست مطالب
فصلنامه خانواده پژوهی
پیاپی 21 (بهار 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/06/01
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 5اگرچه رابطه بین رضایت زناشویی و چرخه زندگی خانواده مورد حمایت پژوهشی گسترده قرار گرفته است، بررسی پیشینه این موضوع اشکالات مهمی را در نوع تحلیل آماری و تعریف مفهوم رضایت زناشویی آشکار می سازد. مطالعه حاضر به بررسی نقایص اصلی این پژوهش ها پرداخته و نگاهی انتقادی بر ادبیات پژوهش در این زمینه دارد.
هدف اصلی این مطالعه بررسی روند تغییرات رضایت زناشویی و ابعاد آن در هفت مرحله چرخه زندگی خانواده است. به این منظور 209 نفر از افراد متاهل ساکن شهر تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که به هر دوره از چرخه زندگی 30 نفر اختصاص یافت (به جز مرحله آشیان خالی که شامل 29 نفر بود). فرم مشخصات جمعیت شناختی و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ توسط این افراد تکمیل شد. تحلیل روند تغییرات نشان داد که رابطه بین زیرمقیاس-های رضایت زناشویی، روابط جنسی، خانواده و دوستان، جهت گیری مذهبی با متغیر چرخه زندگی خانواده از گرایش منحنی تبعیت می کند. کاربردهای بالینی و پژوهشی نتایج مورد بحث قرار گرفته است.
کلیدواژگان: چرخه زندگی، رضایت زناشویی، تحلیل روند -
صفحه 23هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تعارض کار- خانواده و رفتارهای مدنی- سازمانی است که متغیر عدالت رویه ای به عنوان متغیر تعدیل کننده در نظر گرفته شده است. نمونه این پژوهش را 267 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی تشکیل داده اند و برای سنجش میزان تعارض کار- خانواده، عدالت رویه ای در سازمان و رفتارهای مدنی- سازمانی به ترتیب از مقیاس های تعارض کار- خانواده کوپلمن، گرینهوس و کونولی (1983)، مقیاس عدالت رویه ای لونتال، کاروزا و فرای (1980) و مقیاس رفتار مدنی- سازمانی ویلیامز و اندرسون (1991) استفاده شده است.
از رگرسیون سلسله مراتبی برای بررسی رابطه تعاملی بین متغیرها استفاده شد. متغیرهای جنسیت، وضعیت تاهل و تعداد کودکان به عنوان متغیرهای کنترل در رگرسیون سلسله مراتبی وارد شده و پس از آن اثر اصلی تعارض کار- خانواده و عدالت رویه ای به عنوان اثر اصلی و در پایان رابطه تعاملی تعارض و عدالت رویه ای بررسی شد. تحلیل رگرسیون برای دو زیرمقیاس رفتارهای مدنی سازمانی یعنی معطوف به فرد و معطوف به سازمان جداگانه انجام شده است. نتایج نشان دادند هر چند تعارض کار- خانواده بر رفتارهای مدنی سازمانی (فردی و سازمانی) پس از کنترل متغیرهای جنسیت، وضعیت تاهل و تعداد کودکان تاثیر ندارد اما با توجه به نقش تعدیل کننده عدالت رویه ای، رابطه معنا دار است. بر مبنای نتایج در صورتی که سازمان در جهت ارتقاء عدالت رویه ای عمل کند، حتی در صورتی که کارکنان دارای تعارض در محیط خانواده باشند، آن را به سازمان فرافکنی نخواهند کرد و رفتارهای مدنی- سازمانی آن ها حفظ خواهد شد. برعکس اگر عدالت رویه ای وجود نداشته باشد سازمان به دلیل سرریز تعارض های خانواده - کار و کاهش رفتارهای مدنی- سازمانی، متضرر خواهد شد.
کلیدواژگان: تعارض کار، خانواده، رفتارهای مدنی، سازمانی، عدالت رویه ای -
تاثیر زوج درمانی هیجان مدار بر بهبود الگوهای ارتباطی جانبازان مبتلا به PTSD ناشی از جنگ و همسران شانصفحه 43این مطالعه با هدف شناخت تاثیر زوج درمانی هیجان مدار بر بهبود الگوهای ارتباطی جانبازان مبتلا به PTSD ناشی از جنگ و همسران شان انجام شد. روش تحقیق تجربی بوده، به این منظور 28 جانباز مبتلا به PTSD و همسران شان به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند.
جمع آوری داده ها به وسیله مصاحبه PTSD و پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی (1984) انجام شد. پس از پیش آزمون، گروه آزمایش 10 جلسه زوج درمانی هیجان مدار را دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. تحلیل کواریانس نتایج پژوهش بیانگر تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل بود. به عبارت دیگر این مدل درمانی باعث بالا رفتن میزان استفاده زوج ها از الگوی ارتباطی سازنده متقابل و پایین آمدن میزان استفاده آن ها از الگوهای ارتباطی اجتنابی متقابل و توقع/ کناره گیری شده است. به طور کلی بیشتر مطالعات بالینی در این زمینه بر روی درمان های فردی متمرکز است و درمان های زوجی و خانوادگی نادیده گرفته شده اند. اما به نظر می رسد بالا رفتن میزان استفاده جانبازان PTSD و همسران شان از الگوی ارتباطی سازنده متقابل موجب افزایش میزان سلامت روانی آن ها می شود.
کلیدواژگان: زوج درمانی هیجان مدار، الگوهای ارتباطی، اختلال استرس پس از ضربه -
صفحه 59هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه الکسی تیمیا و رضایت جنسی در گروهی از دانشجویان دختر متاهل دانشگاه تبریز است. نمونه آماری پژوهش مشتمل بر 100 دانشجوی دختر متاهل دانشگاه تبریز می باشد که براساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.
ابزارهای پژوهش شامل نسخه فارسی مقیاس 20 سؤالی الکسی تیمیا تورنتو (بشارت، 2008) و پرسشنامه رضایت جنسی (شاه سیاه، 1387) است که از روایی و پایایی مطلوبی در ایران برخوردار می باشند.
مقیاس20 سؤالی الکسی تیمیا از سه خرده آزمون شامل دشواری در شناسایی احساسات (DIF)، دشواری در توصیف احساسات (DDF)، و تفکر بیرون مدار (EOT) تشکیل شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره، بیانگر رابطه منفی و معنا دار بین نمره کل و هر یک از خرده آزمون های مقیاس الکسی تیمیا با رضایت جنسی بود. علاوه بر این مشخص شد که نمره کل مقیاس الکسی تیمیا و خرده آزمون دشواری در شناسایی احساسات (DIF) به ترتیب از بیشترین قدرت پیش-بینی درباره رضایت جنسی برخوردار هستند.
کلیدواژگان: الکسی تیمیا، رضایت جنسی، دانشجویان -
صفحه 71پژوهش حاضر به بررسی تاثیر پیوند اجتماعی ایجاد شده توسط خانواده بر خشونت میان فردی نوجوانان پسر در شهر یزد می پردازد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. 385 نوجوان پسر با روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای و به صورت تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به خشونت با استفاده از پرسشنامه استاندارد CTS، و اطلاعات مربوط به خانواده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به دست آمدند.
نتایج نشان دادند بین چهار عامل مؤثر در جامعه پذیری که در خانواده وجود دارند و رفتارهای خشونت آمیز نوجوانان آن خانواده، همبستگی منفی و معنا-داری وجود دارد. نتایج رگرسیون سلسله مراتبی نشان دادند که متغیرهای کنترل والدین و دلبستگی به خانواده برای خشونت کلامی؛ متغیرهای کنترل والدین، دلبستگی به خانواده، سن و پایه تحصیلی برای خشونت جسمانی ملایم و شدید؛ متغیرهای کنترل والدین، دلبستگی به خانواده، توافق والدین، سن و پایه تحصیلی برای خشونت میان فردی در مجموع پیش بینی کننده های برجسته تری بودند.
کلیدواژگان: پیوند اجتماعی، خانواده، خشونت میان فردی، نظارت اجتماعی، نوجوانان پسر -
صفحه 87این پژوهش به منظور بررسی راهبردهای مقابله ای و میزان تنید گی در مادران کودکان مبتلا به اتیسم و مقایسه آن با مادران دارای کودکان عادی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مادران دارای فرزند شهر تهران می باشد.
نمونه آماری شامل 72 مادر (36 مادر دارای کودک مبتلا به اتیسم و 36 مادر دارای کودک سالم) بوده که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل مقیاس رتبه بندی اتیسم گیلیام، فهرست مشکلات رفتاری کودک/ نوجوان، پرسشنامه منابع تنیدگی، فهرست مهارت های مقابله ای استفاده می شود. یافته ها نشان می دهند که بین مادران کودکان مبتلا به اتیسم و مادران کودکان سالم از لحاظ متغیرهای تنیدگی، راهبردهای مقابله ای مسئله مدار و هیجان مدار تفاوت معناداری وجود دارد، اما از لحاظ راهبرد مقابله ای غیر مفید و غیرمؤثر تفاوت معناداری مشاهده نگردید. هم چنین میان تنیدگی مادران کودکان مبتلا به اتیسم با راهبردهای مقابله ای هیجان مدار و غیر مفید و شدت علائم کودک مبتلا به اتیسم رابطه معناداری وجود دارد، اما بین تنیدگی مادران و راهبرد مقابله ای مسئله مدار، رابطه معناداری به دست نیامد. در مجموع اکثر مادرانی که کودک مبتلا به اتیسم داشتند راهبردهای مقابله ای هیجان مدار داشته و شدت علائم اتیسم با افزایش میزان تنیدگی مادران همراه بوده، به نحوی که شدت علائم اتیسم کودک، 66 درصد تنیدگی مادران را تبیین می کند.
کلیدواژگان: تنیدگی، راهبرد های مقابله ای، شدت علائم اتیسم -
صفحه 99پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای مقابله با تنیدگی بر میزان تنیدگی فرزندپروری مادران دارای فرزندان با اختلال کاستی توجه و بیشفعالی انجام گرفت.
نمونه مورد مطالعه در این پژوهش تعداد 24 نفر از مادرانی بودند که فرزندان آن ها دارای اختلال کاستی توجه و بیشفعالی تشخیص داده شده بودند که به طور مساوی در دو گروه آزمایشی و کنترل همتاسازی شدند.
ابزارهای پژوهش شامل الکترو انسفالوگرافی کمی، شاخص تنیدگی فرزندپروری و فهرست بررسی تشخیص اختلال کاستی توجه و بیشفعالی بود. برنامه آموزش مهارتهای مقابله با تنیدگی در یازده جلسه شصت دقیقهای (هفتهای سه جلسه) در گروه آزمایشی اجرا شد. فرضیه این پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که آموزش مهارتهای مقابله با تنیدگی بر تنیدگی فرزندپروری مادران گروه آزمایشی به طور معناداری مؤثر بوده و کاهش میزان تنیدگی فرزندپروری را به دنبال داشته است. این کاهش شامل خرده مقیاسهای فزونطلبی، محدودیت نقش، افسردگی و انزوای اجتماعی میشد. این یافته ها بدین معناست که برنامه مداخلهای توانسته است تنیدگی فرزندپروری مادران دارای کودکان با اختلال کاستی توجه و بیشفعالی را کاهش دهد.
کلیدواژگان: اختلال کاستی توجه و بیشفعالی، تنیدگی فرزندپروری، مهارتهای مقابله با تنیدگی مادران -
صفحه 115اهمیت و تاثیر رسانه ها در دنیای امروز موضوعی ناشناخته نیست. با این حال بررسی وضع کودک و حقوق او در برابر این فناوری شگفت و پرقدرت هنوز هم از جذاب ترین مباحث علمی و اجتماعی است. علاقه مفرط کودکان به رسانه ها، خصوصا تلویزیون، با توجه به تاثیرپذیری سریع و عمیق تر آنان و نیز اهتمام متقابل مالکان و مدیران بنگاه های عظیم رسانه ای برای سرمایه گذاری در تولیدات مربوط به سنین کودکی و نوجوانی، موجب بروز نگرانی هایی برای والدین و دیگر علاقمندان به سرنوشت بشر شده است.
انزواگزینی و خیال پردازی، افت تحصیلی، آسیب فرهنگی و شخصیتی، پرخاشگری و تنش زایی، کاهش کاهش میزان مطالعه و بالاخره خمودی و زیان های جسمی از مهم ترین نگرانی های موجود است که در حوزه هایی مثل علوم اجتماعی و تربیتی، ارتباطات و حقوق، مورد مطالعه قرار می گیرند.
برای رفع این نگرانی ها، «نیاز به تدوین برنامه جامع حمایتی» قطعی است و بدون تردید در این برنامه، تدوین قوانین و مقررات حقوقی در کنار تنظیم راهنمای عملی و نیز نظام نامه های اخلاق حرفه ای از اولویت فراوانی برخوردار است. برای این منظور در حوزه حقوق بین الملل گام هایی برداشته شده است. افزون بر اختصاص موادی از «اعلامیه جهانی حقوق بشر» و «میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی» به این موضوع، «اعلامیه حقوق کودک» و مهم تر از آن «کنوانسیون حقوق کودک» نیز توجه خاصی به تبیین اصول حقوق کودک در برابر رسانه ها نشان داده اند. هم چنین اعلامیه ها، قطعنامه ها و مصوبات دیگری در سطح کشورها یا مناطق جغرافیایی در این باره وجود دارد. با این همه، به رغم مبانی و فرهنگ غنی دینی و ملی ما که دربردارنده متعالی ترین نگاه ها به کودک و پاسداشت منزلت و حقوق اوست، خلا آشکاری در زمینه قوانین حمایت آمیز از حقوق کودک در برابر رسانه ها وجود دارد. ادامه این خلا به هیچ وجه زیبنده ایران و نظام اسلامی نیست.
کلیدواژگان: حقوق کودک، حقوق رسانه، اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه حقوق کودک
-
Page 5While U-shaped relationship bet-ween marital satisfaction and family life cycle has been strongly supported, our review of the related literature reveals some significant errors in the definition of marital satisfaction and the statistical data analysis in this regard. The present study addresses the main shortcomings and critically reviews the relevant literature. The primary goal is to examine the trend of changes in marital satisfaction and related dimensions across family life cycle (seven stages).209 married individuals were cones-cutively sampled through approaching them in public gathering places. 30 married individuals (except for empty nest, (n=29) were allocated to each life cycle stage. Demographics form and ENRICH scale for marital satisfaction were then completed by the partic-ipants. The trend analysis of each dimension demonstrates a curvilinear relationship between some dimensions (Marital Satisfaction, Sexual Relation-ship, Family and Friends, Religious Orientation) and the life cycle.Findings are discussed considering cli-nical and research implications.
-
Page 23The aim of the current research is to investigate the relation between work-family conflict and organizational citizenship behavior (OCB) while the procedural justice is considered as the mediator variable. The sample consists of 267 personnel of one industrial company. Instruments were Kopel-man, Greenhaus & Connolly's (1983) work- family conflict scale, Leventhal, Karuza & Fry's (1980) procedural jus-tice scale and Williams & Anders-on's (1991) organizational citizenship behavior scale respectively. Interactive relations among variables were measured via hierarchical regr-ession analysis (HRA). Sex, marriage status and number of children var-iables were entered in HRA as control variables, and then main effects of work-family conflict and procedural justice and their interactive effects were investigated. Regression analysis was administered to two OCB sub-scales, namely individualistic and org-anizational, separately. Findings indic-ate that although work-family conflict does not have any effect on OCB after control of sex, marriage status and number of children, the relation is significant considering the moderator role of procedural justice. Based on empirical data of the current study if the organization improves the sense of procedural justice, even the personnel with conflicts in their family environ-ment do not project them onto the organization and maintain their OCB behaviors. On the contrary, however, without procedural justice, the organi-zation will be disadvantaged due to family-work conflict spillover and OCB behavior reduction.
-
Page 43The purpose of this study is to investigate the effect of emotionally focused couple therapy (EFCT) on the improvement of communication patt-erns in combat- related PTSD veterans and their wives. 28 veterans with PTSD psychiatric diagnosis and their wives were ran-domly selected and assigned to the two experiential and control groups. One group received 10 sessions of em-otionally focused couple therapy and the other group remained on the waiting list. Data gathering was carr-ied out through psychiatric diagnosis, PTSD interview and Christiansen & Sallavy’s (1984) communication patt-ern questionnaire. Analysis of covar-iate findings reveals significant diff-erences between the control and experimental groups, indicating the effectiveness of EFCT in the exper-imental group. The findings of the research indicate that the emotionally focused couple therapy results in an increase in PTSD veterans and their wives, using constructive communi-cation pattern; and a decrease in their using mutual avoidance, demand-/withdrawal. Generally, the clinical research in this regard is mostly focused on individual treatments and couple therapy is neglected, but see-mingly the increase in PTSD veterans and their wives, using constructive pattern will result in an increase in their mental health
-
Page 59The purpose of this study is to investigate the relationship between alexithymia and sexual satisfaction among female married students in Tabriz University. Relevant data was collected from 100 female married students who were chosen by means of simple random sampling.The research tools used were: (1) Farsi Version of the Toronto Ale-xithymia Scale (TAS-20), with three factors of difficulty identifying fee-lings (DIF), difficulty describing fee-lings (DDF), and externally-oriented thinking; and (2) the sexual satisfa-ction questionnaire.Analysis of multivariate regression shows that there are negative and significant relationships between the total score and the subscale score of the Alexithymia scale with sexual satisfaction.Furthermore, results indicate that the best predictors of sexual satisfaction, in order of importance, are the total score and the (DIF) subscale of alexithymia scale.
-
Page 71The aim of this study is to invest¬ig¬¬ate¬¬ the relation between social link established by family and interper-sonal violence of male juveniles in the Iranian city of Yazd. The research applies a correlational study to 385 male juveniles who were chosen by means of random cluster sampling. Data on violence and family were collected using the standardized CTS and a researcher-made questio¬n¬¬naires respectively.The results of study show that there is negative meaningful correlation bet-ween family factor and interpersonal violence. Also regression results indi-cate that parent control and attachment to family is the salient predictor for verbal violence; whereas parent con-trol, family attachment age and educa-tional status are the best predictor for mild and severe physical violence; while parent control, parental consent, age and educational status are the major predictor for interpersonal viol-ence.
-
Page 87This research aims to investigate stress and coping strategies of mothers with autistic children in comparison with mothers with normal children.The population of the research is all mothers with children in Tehran.Participants of the study consist of 72 mothers (36 mothers with autistic children and 36 mothers without autistic children) selected by means of non-convenience sampling. Research instruments applied in order to assess the psychological status of the subjects were: Gilliam autism rating scale; Child behavior checklist; Questionn-aire on resources and stress; Coping skills checklist and demographical sc-ale. Findings of the study reveal that there is a significant difference between two the groups of mothers in parenting stress and coping strategies (emotion-focused and problem-focused) variab-les; however, there was no significant difference between non-effective cop-ing strategies of the two groups. Also there is a significant relationship bet-ween parenting stress and emotion-focused coping strategies. But there is no significant relationship between parenting stress and problem-focused coping strategies. Taken together, the severity of autistic symptoms of the children show a significant correlation with levels of stress and emotion-focused coping strategies in mothers with autistic children. In fact, it can explain 66 % of mothers’ stress.
-
Page 99The purpose of the present study is to examine the efficacy of stress coping skills training on parenting stress of mothers of children with attention defi-cit hyperactivity disorder (ADHD).Twenty four mothers whose children were diagnosed with ADHD were matched and randomly assigned to experimental and control groups.Quantitative lectroencephalography and Parenting Stress Index as well as a checklist of ADHD were used in order to measure the stress level of mothers and ADHD. Then, the experimental group participated in an intervention program for 11 sessions (60 minutes each). The hypothesis was tested by using the analysis of covariance (ANCOVA). The results indicate that stress coping skills training on parenting stress of mothers of children with ADHD was significantly eff-ective and mothers of the experimental group showed significant reduction (p<0/01) in parenting stress. This reduction was found on the following subscales: demandingness, restrictions of role, depression and social isol-ation. These findings, therefore, con-firm the effectiveness of the interve-ntion program in reducing the stress level of mothers with children suff-ering from ADHD.
-
Page 115Although the effect of the media on children is known to every one around the globe today, the issue is among the most attractive social and scientific topics.Children’s high interest in the media, and TV in particular, especially the immediate and profound impact of TV programs on children, has been the cause of grave concern to parents and all interested in the fate of humanity.Depression, tension, daydreaming, ed-ucational stagnation, cultural probl-ems, aggression and finally physical disorders are among the main matters of concern raised with respect to the media.In order to eliminate such concerns, we definitely need to draw up a pr-otective and comprehensive plan. Some practical guidelines, profession-al rules, morals, laws, and regulations should be introduced along with the plan. Some important steps have so far been taken in the field of international law. A number of articles of the Universal Declaration of Human Rights, the International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) address the issue. The Declaration of the Rights of the Child and finally the United Nations Convention on the Rights of the Child (CRC or UNCRC), have paid great attention to this issue. There are also other international, national, as well as local declarations and resolutions adopted to protect chil-dren’s rights in this regard. But acute shortage of laws aimed at protecting children against the media is still noticeable. The present paper aims to address the shortcomings and is an attempt to offer solutions to compensate for them.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.