فهرست مطالب

مجله پژوهشهای محیط زیست
سال یکم شماره 2 (پاییز و زمستان 1389)

  • بهای روی جلد: 20,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1389/12/15
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مقالات علمی
  • نغمه مبرقعی* صفحه 9
    با توجه به فرایند بسیار طولانی تشکیل خاک و نقش کلیدی آن به عنوان یکی از مهم ترین نهاده های کشاورزی، لزوم حفاظت از آن اجتناب ناپذیر است. یکی از مهم ترین خدمات و کارکردهای اکوسیستم جنگلی، ممانعت از فرسایش خاک و افزایش قدرت نگهداشت مواد مغذی در آن است که این موضوع بخصوص در مناطق پر شیب و کوهستانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که خدمت کنترل فرسایش خاک نیز همانند بسیاری از دیگر خدمات این اکوسیستم، فاقد بازاری برای تعیین ارزش آنهاست، در سال های اخیر روش های جدیدی به منظور برآورد این ارزش ابداع شده است. در مقاله حاضر ارزش عملکرد حفاظت از خاک در بخشی از جنگل های خزری برآورد شده است. نکته قابل ملاحظه در این برآورد مکاندار بودن ارزشگذاری است که امکان مقایسه ارزش در حوضه های مختلف آبخیز را فراهم می سازد. بدین منظور ابتدا میزان فرسایش و رسوب در منطقه مورد مطالعه با استفاده از مدل پسیاک اصلاح شده (MPSIC) در هر یک از زیرحوضه ها در وضعیت موجود بررسی شد و در ادامه با تدوین دو سناریو مبنی بر تبدیل جنگل طبیعی به جنگل تخریب یافته و مرتع فرسایش یافته، تغییرات در میزان فرسایش و رسوب مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با انجام نمونه برداری از خاک و تجزیه آزمایشگاهی، تغییرات روی داده در میزان مواد مغذی خاک در هر وضعیت محاسبه شد و با استفاده از نتایج حاصل از تجزیه خاک و استفاده از روش هزینه جایگزین، ارزش اکوسیستم جنگلی در نگهداری از مواد مغذی خاک در هر یک از سناریوها به تفکیک زیرحوضه ها برآورد شد. در پایان با استفاده از اطلاعات به دست آمده، نقشه ارزش خدمت اکوسیستمی نگهداشت مواد مغذی خاک، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی بر حسب زیرحوضه ها در منطقه مورد مطالعه تهیه شد. محاسبه ارزش حفاظت از مواد مغذی خاک مبین ارزش میانگینی معادل 252 هزار ریال در هکتار برای این خدمت اکوسیستمی در منطقه مطالعاتی است. ارزش این عملکرد با توجه به عواملی چون نوع خاک، میزان فرسایش و شیب حوضه در پنج زیرحوضه منطقه مطالعاتی متفاوت بوده و از حداقل 72/212 تا حد اکثر 84/401 هزار ریال در هکتار تغییر می کند. تفاوت فاحش میان میزان فرسایش در وضعیت طبیعی نسبت به هر یک از سناریوها حاکی از نقش کلیدی جنگل در کنترل فرسایش خاک است. همچنین تفاوت آشکار میان برآوردهای مربوط به زیرحوضه های مختلف، حاکی از رابطه موثر میان ساختار و عملکرد اکوسیستم است. ارزشگذاری مکاندار این خدمت اکوسیستمی می تواند اطلاعات دقیق تری را در اختیار مدیران و برنامه ریزان به منظور حفاظت از منابع طبیعی قرار دهد و منجر به تدوین برنامه هایی دقیق تر در این زمینه شود.
    کلیدواژگان: ارزش جنگل، خدمات اکوسیستمی، حفاظت خاک، مواد مغذی خاک، روش هزینه جایگزین، خیرود کنار
  • رحیم ملک نیا*، جهانگیر فقهی، مجید مخدوم، محمود زبیری، محمدرضا مروری مهاجر صفحه 19
    برنامه ریزی جنگل طی فرایند سلسله مراتبی زمانی و مکانی صورت می گیرد. تعیین کارکردهای جنگل و طبقه بندی اراضی جنگلی برای این کارکردها مهم ترین فعالیت در برنامه ریزی بلند مدت در سطح سیمای سرزمین است. این موضوع باید با مطالعه خصوصیات رویشگاه و ارزیابی توان اکولوژیک صورت گیرد. تهیه مدل ارزیابی ویژه، ابزار مهم برای رسیدن به این هدف است. در این تحقیق یک مدل ارزیابی ویژه برای جنگل خیرود تهیه شد. پس از مطالعه، شناسایی و نقشه سازی عوامل اکولوژیکی (فیزیکی و زیستی)، مدل برای سه طبقه تولید چوب و یک طبقه حفاظت- حمایت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی اجرا و توان اکولوژیک جنگل برای این طبقات ارزیابی شد. نتایج نشان داد که از کل مساحت منطقه، 47% حفاظتی- حمایتی است. 1980 هکتار (24%) از سطح جنگل برای طبقه تولید چوب طبقه یک، 751 (9%) برای طبقه دو و 1693 هکتار (20%) برای طبقه سه تولید چوب دارای توان هستند.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی راهبردی، ارزیابی توان اکولوژیک، مدل ویژه، کارکردهای جنگل
  • آرمان رشیدی*، مجید مخدوم، جهانگیر فقهی، مرتضی شریفی صفحه 25
    بارزترین و ارزشمندترین اکوسیستم تالابی در استان کردستان دریاچه زریبار است که در نزدیکی شهرستان مریوان قرار داشته و با بخشی از جنگل های زاگرس شمالی که متعلق به هات اسپات جهانی ایران و آناتولی است احاطه شده است. هدف اصلی انجام این پژوهش ارزیابی توان جنگل های اطراف تالاب زریبار برای کاربری اکوتوریسم به منظور تعدیل فشار تفرجی در اکوسیستم شکننده تالاب و هدایت بخشی از این فشار به سمت جنگل است. در این بررسی پس از شناسایی منابع اکولوژیکی (پایدار و ناپایدار) تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع صورت گرفت. با مبنا قرار دادن اصول دستی نقشه سازی یگان های محیط زیستی و استفاده از روش سیستمی رایج در ایران در محیط نرم افزار (ArcGIS9.2) لایه های اطلاعاتی با هم تلفیق شدند و در نهایت151 یگان محیط زیستی تفکیک و نقشه سازی شد. سپس با استفاده از مدل های ویژه طراحی شده برای اکوتوریسم جنگل های منطقه، ارزیابی توان اکولوژیکی برای اکوتوریسم متمرکز با سه طبقه توان و اکوتوریسم گسترده با دو طبقه توان در منطقه انجام شد. در مرحله بعد با شناسایی منابع اجتماعی- اقتصادی و تجزیه و تحلیل این داده ها، نقشه سازی و طبقه بندی شاخص های مهمی چون کاربری فعلی اراضی، درآمد حاصل از کاربری ها، ساختارهای زیربنایی، نرخ بیکاری و پراکنش دام انجام گرفت و نیازهای اجتماعی- اقتصادی دو دهستان موجود در محدوده مطالعاتی بررسی و به منظور اتخاذ تصمیم نهایی با توان اکولوژیکی منطقه تلفیق شد. در نتیجه از کل مساحت منطقه (50/8236 هکتار) 84/10 درصد به تفرج متمرکز طبقه 2 (69/892 هکتار)، 32/12 درصد به تفرج متمرکز طبقه 3 (01/1015 هکتار)، 56/10 درصد به تفرج گسترده طبقه 1 (64/869 هکتار) و 81/0 درصد برای تفرج گسترده طبقه 2 (57/66 هکتار) تعلق گرفت.
    کلیدواژگان: اکوتوریسم، ارزیابی توان اکولوژیکی، جنگل های اطراف تالاب زریبار، سامانه اطلاعات جغرافیایی
  • بهناز خدابخشی*، حمیدرضا جعفری صفحه 31
    تعیین میزان اهمیت آثار محیط زیستی یکی از مهم ترین دغدغه های فرآیند ارزیابی آثار محیط زیستی(1) در طرحها و پروژه هاست که بیشتر به ماهیت چند معیاره بودن این مسئله وابستگی دارد. در واقع اهمیت اثر محیط زیستی تنها مبتنی بر شدت آن اثر نیست و لازم است معیارهای دیگری نیز در تعریف اهمیت اثر لحاظ شدند. در این تحقیق برای نخستین بار در فرایند ارزیابی آثار محیط زیستی (EIA) در ایران، امکان سنجی کاربرد مدل TRI- ELECTRE به عنوان یکی از معتبرترین تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره در تعیین اهمیت آثار محیط زیستی، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از کاربرد این مدل، با نتایج ارزیابی طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل که به یکی از روش های معمول ارزیابی صورت پذیرفته، مقایسه شده است. در این تحقیق برای تعیین معیارهای برآورد اهمیت اثر، بررسی جامعی نیز در مراجع ملی و بین المللی به عمل آمده است.
    از جمله ورودی های مدل دسته بندی ELECTRE-TRI، علاوه بر ارزش کمی معیارهای اثر محیط زیستی، وزن معیارهاست که با توجه به عدم وجود روش شناسی مدون جهت تعیین وزن معیارها در روش های موجود ارزیابی آثار محیط زیستی در ایران، در این تحقیق، از روش تلفیقی برای برآورد وزن معیارها استفاده شده است. به این ترتیب که وزن معیارها براساس مراجع بین المللی یا قضاوت کارشناسی با وزن بدست آمده معیارها از روش آنتروپی، تلفیق شده و نتیجه به منزله وزن نهایی معیار، وارد مدل شده است.
    نتایج حاصل از کاربرد مدل دسته بندی ELECTRE-TRI برای تعیین اهمیت آثار محیط زیستی فعالیت های طرح سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل و مقایسه آن با روش رایج استفاده شده در این طرح گامی به منظور معرفی روش های جدید ارزیابی آثار محیط زیستی در سطح جهانی و امکان سنجی کاربرد آن در فرایند EIA در ایران است و نگارندگان امید آن دارند که این تحقیق راهگشای انجام تحقیقات بیشتر در خصوص روش شناسی های موجود ارزیابی آثار محیط زیستی در سطح جهانی و ارتقای روش های موجود در کشور شود.
    کلیدواژگان: ارزیابی آثار محیط زیستی، تصمیم گیری چند معیاره، اهمیت آثار محیط زیستی، مدل، TRI، ELECTRE
  • علیرضا میکائیلی*، مژگان صادقی بنیس صفحه 43
    امروزه افزایش فعالیت های انسانی، باعث بروز اختلال های ساختاری، از جمله تکه تکه شدن سرزمین و اراضی طبیعی شده است. به دنبال آن استفاده از مفاهیم اکولوژی در مقیاس سرزمین برای اعمال سیاست های کاربری اراضی و طراحی، از انزوا به اتصال و از حفاظت سایت به حفاظت شبکه های اکولوژیک توسعه و ارتقا یافته است. بدین ترتیب مفهوم نوپای اکولوژی منظر با در هم آمیختن علوم اکولوژی با الگوهای فضایی چارچوب طراحی و اجرای برنامه ریزی محیطی شد و مفاهیمی همچون طراحی شبکه اکولوژیکی شهرها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت.
    در مطالعه حاضر، شبکه اکولوژیک شهر تبریز در مقیاس شهری بررسی شده است. در این راستا ابتدا شناخت وضع موجود شبکه اکولوژیکی شهر تبریز بر اساس مدل موزاییکی صورت گرفته و بدین ترتیب لایه های اکولوژیکی طبیعی و مصنوع آن مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. سپس تحلیل شبکه با روی هم گذاری این لایه ها صورت گرفته و در نهایت به درک و تعیین ساختار شبکه و ارائه راهکارهای ارتقای آن در مقیاس شهری انجامید.
    کلیدواژگان: شبکه اکولوژیک شهری، اکولوژی منظر، مدل موزاییکی، لکه، دالان، ماتریس، شهر تبریز
  • علیرضا رحمتی*، اصغر نظریان صفحه 53
    در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه جا و به محل های دیگر انتقال یافته اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این گونه تبعات مستثنی نبوده و در اکثر سدهایی که در ایران ایجاد شده، یا در دست ایجاد است با جابه جایی و اسکان مجدد سکونتگاه های پشت مخزن سد و تبعات اجتماعی- اقتصادی آن مواجه بوده است. تحقیق حاضر این مسائل را با مطالعه سد گتوند علیا بر روی رودخانه کارون مورد آزمون قرار داده است.
    در این ارتباط ویژگی های جغرافیای،اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه هایی که در پشت مخزن سد گتوند علیا قرار داشتند،با استفاده از روش های آماری تجزیه و تحلیل شده و برای تعیین راهبردهای اسکان مجدد با استفاده از مدل سوآت تمایلات و گرایش های کمی و کیفی افراد و خانوارهای ساکن مورد بررسی قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: سد، اسکان مجدد، آثار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مدل سوآت، سد گتوند علیا
  • علیرضا ایلدرمی*، میرمهرداد میرسنجری صفحه 67
    محیط های طبیعی همواره دستخوش یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی، یعنی حرکات توده ای بوده که باعث ناپایداری می شود. شناسایی مناطق ناپایدار و ممیزی آنها به منظور تشخیص و تعیین خطر عوامل محیطی یکی از موضوعات مهم در زمینه عمران مناطق کوهستانی محسوب می شود. در این بررسی، دامنه شمالی الوند مشرف به شهر همدان و مناطق اطراف آن به وسعت 8/698 کیلومتر مربع به منظور تحلیل فرایندهای دامنه ای همچون ریزش، لغزش و جریان مواد براساس وضعیت ساختاری و ژئومرفولوژی، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش برانسدن (1994) تعیین حدود شده است.
    ابتدا نقشه های عامل در مقیاس 1:25000 با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (ArcGis9) تهیه و سپس با تلفیق آنها با یکدیگر، منطقه به سه کلاس A،B و C، به ترتیب لغزش های عمیق، ریزش ها و جریان واریزه ای و سنگی طبقه بندی شد. وجود واریزه های فراوان، لغزش های سطحی و جریانی همچون سولیفلکسیون و ریزش بلوک های سنگی از دیواره های پرشیب دامنه های سنگی،... از جمله شواهد و آثار مخاطرات محیطی مهم برای شهر همدان در منطقه است که بزرگترین مانع برای عمران و توسعه جهانگردی به شمار می آید. بررسی ها نشان می دهد که عواملی چون ساختار زمین شناسی، وضعیت لیتولوژی، شیب، توپوگرافی، پوشش گیاهی، جریان های سطحی، تعداد و تراکم گسل ها، ترانشه ها، خاکریزی و بارگذاری، مورفولوژی دامنه ها از مهم ترین علل ناپایداری دامنه ها در منطقه اند.
    نقشه های حاصل از پهنه بندی کلاس A،B و C نشان می دهد که بیشترین قسمت ناپایدار منطقه مربوط به لیتولوژی سنگهای گرانیتی مشرف به شهر همدان بوده، در حالی که منطقه نسبتا پایدار را بیشتر قسمت های میانی منطقه مورد بررسی با لیتولوژی سنگهای هورنفلس و شیست شامل می شود. و دو قسمت 64% از وسعت منطقه را به خود اختصاص داده اند. ارقام فوق دقت و تامل برنامه ریزان را، به ویژه به علت عمران منطقه و توسعه صنعت جهانگردی، احداث جاده، هتل، تله کابین و... را بیش از پیش می طلبد.
    کلیدواژگان: ناپایداری، مخاطرات محیطی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، لغزش، ریزش، جریان واریزه ای، سولیفلکسیون
  • نادیا عباس زاده تهرانی*، مجید مخدوم، محمد مهدوی صفحه 78
    سیلاب ها در طبقه بندی های جهانی در زمره مهمترین بلایای طبیعی قرار می گیرند که خسارات مالی، جانی واجتماعی فراوانی را به مناطق تحت تاثیر خود تحمیل می کنند، در دهه های اخیر، به دلیل دخالت های نابه جای انسان ها و مدیریت نادرست آنان در استفاده از سرزمین، شدت و تواتر وقوع این بلای طبیعی افزایش یافته است.
    هدف از این تحقیق، تعیین تاثیرتغییرات پوشش گیاهی و نوع کاربری سرزمین که توسط فعالیت های انسانی ایجاد می شود، بر میزان دبی سیلاب ها، از طریق به کارگیری فناوری های نوین سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است؛ بدین منظور، میزان توان ایجاد سیلاب در اثر مقادیر مختلف بارش در شرایط کاربری اراضی فعلی که حاصل دخالت های انسانی در حوزه آبریز است، با شرایط کاربری منطبق بر توان اکولوژیکی که براساس توان خاک و سرزمین و با توجه به محدودیت های فیزیکی سرزمین است، مورد مقایسه قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق حوزه آبریز رودخانه مادرسو (دوغ) است که در سال های اخیر، تعداد و شدت سیلاب ها در این منطقه افزایش یافته است. نتایج حاصل از این تحقیق روشن می سازد که در منطقه مورد مطالعه، در صورت تبدیل کاربری اراضی فعلی به کاربری براساس قابلیت منطقه، در سیلاب های ضعیف تا متوسط در حدود70 درصد میزان سیلاب کاهش خواهد یافت، در سیلاب های شدید تا 40 درصد و در سیلاب های بسیار شدید و استثنایی تا میزان 20 درصد در میزان دبی خروجی حوزه کاهش ایجاد خواهد شد.
    در این تحقیق اثر اخذ خط مشی های مختلف کاربری اراضی در تشدید سیلاب های سنگین به خصوص هنگامی که خاک خشک است آشکار می گردد. این تاثیر هنگامی که خاک از رطوبت مناسبی برخوردار است و میزان بارندگی زیاد است (با دوره بازگشت های طولانی تر)کاهش می یابد اگرچه همچنان نقش تعدیل کننده خود را در کاهش شدت بارندگی خواهد داشت.
    بدیهی است که فاکتورهای فیزیکی و اقلیمی مانند بارش های سنگین و شکل و وسعت حوزه آبخیز در ایجاد سیلاب در منطقه مورد مطالعه دخیل هستند اما فعالیت های انسانی مانند تخریب جنگل ها و مراتع، شیوه های نادرست دامداری و تخصیص نادرست اراضی جهت سکونت، مدیریت ناصحیح منابع طبیعی و احداث زیر بناها و سازه های نامناسب در تشدید اثرات و شدت سیلاب بسیار موثرند.
    بدلیل حجم بالای اطلاعات و وسعت منطقه مورد مطالعه و در دسترس نبودن اطلاعات به روز منطقه، از دو ابزار قدرتمند سنجش از دور (RS) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و همچنین نرم افزارهای تخصصی دیگر، جهت تجزیه و تحلیل و ذخیره اطلاعات و نتایج آنها، بهره فراوان برده شده است.
    کلیدواژگان: سیلاب، کاربری اراضی، دوره بازگشث بارندگی، حوزه آبریز، روش شماره منحنی، GIS، RS
|
  • Mobarghaei, N.* Page 9
    Considering the very long process of soil formation and its key role as one of the most important agricultural inputs, its protection is very crucial. One of the most important services and functions of forest ecosystems is preventing the soil erosion and increasing the holding capacity of its nutrients. This function is very important especially in high slopes and mountain areas. Because the soil erosion control services, as well as, many other forest ecosystem services, have no market to determine their value, recent years, some new methods has been developed to estimate these values. In this paper the value of soil conservation function have been estimated in a part of the Caspian forests of Iran. Significant point in this valuation is the spatial estimation of the value in each watershed. Initially the current status of erosion and sedimentation were evaluated in natural condition using the MPSIC model. Then, two scenarios have been developed, if convert natural forest to destructed forest or convert it to the eroded pasture. I in every scenario the status of erosion and sedimentation and their change in comparison to natural condition were evaluated. The value of forest ecosystems in the maintenance of soil nutrients in each scenario has been estimated by using replacement cost method. Finally, the map of soil nutrient conservation value for each basin was prepared by using geographic information system. Results show the average soil conservation value per hectare of the study area in scenario one (conversion of natural forest to destructed forest) is IRR 34 Thousand ($ 34) and in scenario two (natural forest conversion to eroded pasture) is IRR 252 Thousand ($ 25), which represents key role of forest ecosystems in controlling soil erosion. According to some factors such as soil type, slope and therate of erosion rate, the value differ from minimum IRR 212/72 to maximum IRR 401/84 Thousand per hectare, under the fivdifferent catchment basin area. This difference shows the strong relationship between structure and function of ecosystem. Also the spatial valuation can provide more accurate information for managers and planners to protect the natural resources and to develop more precise programs for the area.
    Keywords: Forest value, ecosystem services, soil conservation, replacement cost method, Kheyrud forest
  • Malekniar.*, Feghhij., Makhdoum, M. F., Zobeirim., Marvi Mohajer, M. R Page 19
    Forest planning is accomplished by a decision-making process that is spatially and temporally hierarchical. Main decisions at the strategic and landscape levels are about the determination of forest functions and forest classification for these purposes. This could be archived by ecological evaluation. Developing of specific model for ecological capability evaluation is a important tool for this goal. In this study a specific model for ecological capability was developed. Ecological parameters consisting of physical and biological parameters were studied. Then produced data were digitized. Model was run for three classes of commercial forests and a class of conservation and protected forest. Results showed that 3842 ha (47%) of studied forest classified as conservation and protected forest.
    Keywords: Strategic planning, Ecological capability evaluation, Specific model, Forest function
  • Rashidia.*, Makhdoum, M. F., Feghhij., Sharifi, M Page 25
    The most valuable wetland ecosystem in Kurdistan province is Zaribar Lake in the west of Iran near Marivan city. It is surrounded by forest in north of Zagros that belong to Irano-Anatolian Hotspot in the world. These forests are valuable for conservation of water and soil, prevention from soil erosion, preparing suitable weather condition and Ecotourism, because of attractive places such as Zaribar Lake and Bashmagh border (border of Iran and Iraq). The purpose of this study is evaluatingforest surrounding Zaribar Wetland for ecotourism. In this study, 151 micro ecosystems identified and evaluated for ecotourism besed on specific model that made for this study. After evaluating ecological capability, socio economic resources such as present land use, income from land use, infrastructure, rate of unemployment, transmittal of live stock etc, final map of ecotourism capability prepared. At the end from total area of the study area (8236.5ha) 10.84% capable is for Intensive recreation class2, Intensive recreation class3 with 12.32%, extensive recreation class1 with 10.56% and 0.81% for Extensive recreation class2.
    Keywords: Catchment area, ecological capability evaluation, ecotourism, Irano, Anatolin Hotspot, Northern Zagros, Zaribar Wetland
  • Khodabakhshib.*, Jafari, H. R Page 31
    The large scale water resource development projects have in many cases recognized as the sources of diversified complex environmental impacts. Proper assessment of these impacts requires devising novel approaches to deal with the multiple aspects of the impacts per se, as well as to apply rather quantitative techniques to make more reliable and less uncertain synthesis of the overall consequences of the project activities on both the integrity and health of the surrounding environment. Analysis of the significance of the environmental impacts is a multiple criteria decision making problem and makes the core of the conventional environmental impact assessment methods. However, these conventional measures of significance analyses are proved to be inadequate for dealing with imprecise, vague and uncertain nature of the linguistic assessments of the ecological, social and cultural impacts. A new numerical method called the fuzzy outranking sorting technique for ELECTRE TRI (ELimination Et Choix Traduisant la REalite) is proposed and applied in this research for the purpose of environmental impact significance assessment of the Ardebil Dam, Drainage and Irrigation Development Project in Northwestern Iran. The basic idea behind the research was to develop a methodological framework in order to assist the environmental impact analysts in reducing, as much as possible, the intrinsic imprecise and uncertain traits of the multi-expert judgment based methods currently used in the analysis of environmental impacts of the projects. Compared to the compensatory MCDM techniques, ELECTRE TRI provides the advantage of using a fuzzy approach in the analysis of the vague and poorly determined set of judgment data and helps in more credible assignment of values to a set of predefined categories with respect to a set of impact criteria. Results of the Fuzzy ELECTRE TRI based analyses are compared with a conventional method, which has used for the environmental impact assessment of the same project. It is argued that due to its multiple criteria and fuzzy characteristics, the ELECTRE TRI method is capable of producing more reliable inputs for the decision making process compared to the conventional additive techniques.
    Keywords: Environmental impact assessment, Significance analysis, Multiple criteria decision making, ELECTRE TRI
  • Mikaeili, A. R.*, Sadeghi Benis, M. Page 43
    Nowadays, the changes emerged from human activities in a dynamic environment and the predominance of the man on landscape has caused a fragmented natural environment. It has led to improving and a shift from concentration on ecological concept of isolation to the linkages and from site conservation to an ecological conservation network. Therefore, the new concept of landscape ecology with combination of science and emphasizes on spatial patterns has been entered into environmental planning and designing. Hence, a concept such as designing urban ecological network has received more attention by the environmental scientists. The present study was conducted to study the urban ecological network of Tabriz city. At the first stage, the present status of the urban ecological network of Tabriz was investigated by Mosaic model. As a result, natural and artificial ecological layers were identified. Then, the layers were analyzed by network analysis technique. This helped us to determine the network structure and enhance it at city scale.
    Keywords: Urban ecological network, Landscape ecology, Mosaic elements, Patch, Corridor, Matrix, Tabriz city
  • Rahmati, A. R.*, Nazareian, A Page 53
    During the past 50 years, due to dam construction, many rivers globally have been changed and diverted river basins. Some 40-80 million people were forced to move from their dwelling places. This had many serious socio-economic, cultural and environment impacts. Iran has also in the area of the large dams particularly for many of the people residing in the nearby reservoirs, socio-economic impact have been to a large extent. The present study will review the impact of the Gotvand Olia (upper Gotvand) on the river of Karoon.In this relation geographical,environmental,economic and socio charactristics, the coefficient and review of the variables will be also analyzed and the results presented. Furthermore, in order to strategize using the SWOT grid and with various socio-economic and cultural variations will be qualitatively and quantitatively analyzed.
    Keywords: Dam, Reselment, Socio, economic, Environmental impact, Swat matrix
  • A: Ildoromi*, Mir.M. Mirsanjari Page 67
    Earth movement is one of natural hazards which affects sustainability of our environment. In this research, on slopes facing Hamedan city (W. Iran), the hazards of natural movements have been studied by Brunsden (1994) methods, using GIS (Arc GIS 9) in scale of 1:25000. The hazard been classified in 3 groups of A, B and C. The results indicate that 64% of slopes facing Hamedan city is unstable to relatively unstable, which this hazard should be considered in development planning of the city.
    Keywords: Unstability, Environmental hazard, Geographic information system. Land slide
  • Abbaszadeh Tehranin.*, M. F. Makhdoumm., Mahdavi, M Page 78
    Floods are generally categorized as the most important hazard causing enormous social, economic and human loses. Land use changes caused by man's interference resulted to an increase of flood severity and frequency during recent decades. In this research Environmental impacts of land use changes on surface runoff and subsequently flood flows, have been studied in the Dough river watershed. Curve number (CN) method was employed to estimate maximum discharge in two different cases: present land use as well as the proposed land use based on land capability. The study revealed the significant role of land use changes in increasing flood flow as a result of increased surface run off in the basin, particularly in dry soil condition. Changing the present land use to a proper condition based on land capability, may decrease maximum discharge to 70 %, 50% and 20% respectively in moderate, sever and very sever wet soil conditions, also pick discharge will be decreased to 20% in the basin. Here, the important effects of land use policies in severity of heavy floods especially when the soil is dry are apparently clarified. In the case of wet soil condition with high amount of rainfall (with longer return periods), the effect of land cover decreases though still plays its moderating role in diminishing the severity of heavy floods. Obviously, climatic and physical elements like heavy rains, the extent and the size of the watershed are also responsible for causing floods in this region, but anthropocentric activities like degradation of forest and rangelands, incorrect animal husbandry, mismanagement of natural resource, irrational allocation of land to settlements and construction of unsuitable structures and facilities multiplies the impacts and severity of floods. Remote Sensing (RS) and Geographical Information System (GIS) techniques have been extensively used to provide necessary information and maps.
    Keywords: Flood, Land use, Watershed, Curve Number (CN) method, Remote Sensing (RS), Geographical Information System (GIS)