نشریه علوم باغبانی
سال بیست و پنجم شماره 1 (پیاپی 9، بهار 1390)

انبه یکی از میوه های مهم گرمسیری ایران است و شوری یک مشکل مهم در تولید انبه در استان هرمزگان و سایر مناطق تولید انبه در ایران می باشد. در آزمایش حاضر اثر شوری آب آبیاری با غلظت های مختلف کلرید سدیم بر رشد رویشی و غلظت یون ها در انبه مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل دو رقم (سندری و چارک) و سطح شوری آب آبیاری (5/1، 3، 5/4 و 6 دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج نشان داد شوری بطور معنی داری موجب کاهش وزن خشک شاخساره و ریشه و میزان آب بافت گردید ولی نسبت ریشه به شاخساره را افزایش داد. هم چنین شوری بطور معنی داری موجب افزایش غلظت سدیم و کلر در بخش هوایی و ریشه ها و کاهش غلظت پتاسیم ریشه ها گردید. هم چنین شوری نسبت پتاسیم به سدیم را در ریشه و شاخساره کاهش داد. نتایج نشان دادند رقم سندری تحمل به شوری بیشتری نسبت به رقم چارک دارد.

مقایسه عملکرد کمی و کیفی سه رقم خیار گلخانه ای شامل سینا (Sina)، آمیرال (Amyral) و نگین (Negin) به صورت آزمایش فاکتوریل 3×3×3 در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه نوع هرس (الف- حذف تمام ساقه های فرعی از روی ساقه اصلی، ب- باقی گذاشتن یک گره و یک برگ بعد ازآن روی تمام شاخه های فرعی و ج- باقی گذاشتن دو گره و یک برگ بعد از آن روی تمام شاخه های فرعی) و سه سطح تراکم (الف-8/1 بوته در متر مربع، ب- 1/2 بوته در متر مربع و ج- 4/2 بوته در متر مربع) در شش تکرار برای صفات عملکرد، تعداد میوه در بوته، تعداد میوه نافرم در بوته و متوسط وزن میوه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر هرس روی همه صفات مرتبط با عملکرد در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. میانگین عملکرد در متر مربع برای سطوح مختلف تراکم اختلاف معنی داری را در سطح احتمال 1 درصد نشان داد. همچنین اثر متقابل هرس و رقم بر روی شاخص های عملکرد در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد در متر مربع و عملکرد در هر بوته مربوط به تیمار هرس نوع سوم (باقی گذاشتن دو گره و یک برگ بعد از آن روی شاخه های فرعی) به ترتیب با 2/16 کیلوگرم در متر مربع و 75/7 کیلوگرم در هر بوته بود. از طرفی تراکم 4/2 بوته در متر مربع نیز، بالاترین عملکرد در متر مربع را با میانگین 6/15 کیلوگرم در متر مربع به خود اختصاص داد. اثر رقم نیز روی تمام صفات مورد مطالعه، به جز تعداد میوه نافرم در بوته، معنی دار شد. مقادیر عملکرد در متر مربع و عملکرد بوته به ترتیب در رقم نگین 2/15 کیلوگرم در متر مربع و 27/7 کیلوگرم در بوته بود که نسبت به دو رقم دیگر برتری معنی داری داشت. در رقم آمیرال این مقادیر به ترتیب 5/13 کیلوگرم در متر مربع و 45/6 کیلوگرم در بوته و در رقم سینا 14 کیلوگرم در متر مربع و 66/6 کیلوگرم در بوته بوده است. تعداد میوه نافرم با باقی گذاشتن گره های بیشتر روی شاخه های فرعی افزایش معنی داری را نشان داد که نشان می دهد میوه های نافرم بر روی شاخه های فرعی نسبت به ساقه اصلی بیشتر تشکیل می شوند. همچنین تفاوت در نوع هرس نشان داد که متوسط وزن میوه های قرار گرفته بر روی ساقه اصلی بیشتر از میوه های تشکیل شده روی ساقه های فرعی بود.

ظرفیت نگهداری پایین آب بسترهای مورد استفاده در سیستم های کشت بدون خاک باعث افزایش هدررفت آب و تنش در این کشت ها می شود. تنظیم دور آبیاری و مدیریت محلول رسانی می تواند سبب کاهش مشکلات احتمالی گردد. در این تحقیق مدیریت آبیاری (محلول دهی) در کشت بدون خاک توت فرنگی گلخانه ای مورد مطالعه قرار گرفت تا واکنش گیاه به شیوه محلول رسانی ارزیابی گردد. بدین منظور مقدار کل آب مورد نیاز گیاه محاسبه شد و به دو صورت یکباره در اول صبح و تقسیم به دفعات مکرر (آبیاری تدریجی) طی چهار مرحله ساعات 8، 10، 12، و14 در اختیار گیاهان قرار گرفت. نتایج نشان داد آبیاری تدریجی در روز باعث بهبود رطوبت بستر، کاهش مقاومت روزنه ای و بهبود پتانسیل آب برگ و در نتیجه افزایش عملکرد توت فرنگی می شود. با استفاده از این تکنیک کارایی مصرف آب توت فرنگی در کشت بدون خاک بهبود یافت.

به منظور بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 کود بیولوژیک و تلفیق های دوگانه آنها به شرح زیر بود: 1- تیمار شاهد (بدون هیچ تیمار کودی)، 2- باکتری سودوموناس (گونه Pseudomonas putida)، 3- باکتری ازتوباکتر (گونه Azotobacter chroococcum)، 4- کمپوست، 5- ورمی کمپوست، 6- ترکیب سودوموناس و ازتوباکتر، 7- ترکیب سودوموناس وکمپوست، 8- ترکیب سودوموناس و ورمی کمپوست، 9- ترکیب ازتوباکتر و کمپوست، 10- ترکیب ازتوباکتر و ورمی کمپوست، 11- ترکیب کمپوست و ورمی کمپوست. کلیه تیمارهای مورد آزمایش از نظر درصد و عملکرد اسانس و میزان آنتول، لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس اختلاف معنی داری نشان دادند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب در تیمارهای شاهد (9/2) و ورمی کمپوست+ازتوباکتر (2/2) حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس (9/29 لیتر در هکتار) و میزان آنتول در اسانس (7/69%) و کمترین میزان لیمونن (84/4%)، فنکون (14/6%) و استراگول (78/2%) در اسانس در تیمار مخلوط کمپوست و ورمی کمپوست بدست آمد. کلیه تیمارهای کودی مورد استفاده عملکرد و درصد آنتول را نسبت به تیمار شاهد بصورت معنی داری افزایش دادند. بیشترین میزان لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس و کمترین میزان آنتول در تیمار شاهد حاصل شد.

اطلاعات کمی در خصوص پاسخ های مرفولوژیکی کولتیوارهای چچم دائمی L. perenne (نومن و اسپیدی گرین) در برابر سطوح متفاوت شوری و ترینگزاپک اتیل در مراحل اولیه رشد وجود دارد. به منظور بررسی اثر تیمارهای شوری در چهار سطح (0، 2000، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر) و ترینگزاپک اتیل در سه سطح (0، 50 و 100 گرم در هکتار) روی خصوصیات مورفولوژیکی دو کولتیوار نومن و اسپیدی گرین آزمونی به صورت آزمایش فاکتوریل در غالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار در مراحل اولیه رشد انجام شد. سطوح شوری به نحو معنی داری طول ریشه و ارتفاع کانوپی را در این آزمایش تحت تاثیر قرار دادند ولی هیچ گونه تاثیر معنی داری از ترینگزاپک اتیل در مراحل اولیه رشد مشاهده نشد. ترینگزاپک اتیل و سطوح شوری هیچ تاثیر متقابلی در مراحل اولیه رشد این دو کولتیوار نداشتند. ترینگزاپک اتیل در مراحل اولیه رشد در غلظت های بیان شده حتی در شرایط آبیاری با آب شور تاثیری بر عملکرد چمن L. perenne نداشت.

به منظور بررسی اثرات عوامل هورمون ایندول بوتیریک اسید، ترکیب آن با نفتالین استیک اسید و محل قلمه گیری از روی شاخه بر روی ریشه زایی سه رقم گلابی نطنز، سبری و شکری، آزمایشاتی در اسفند ماه سال 1386 و بهمن ماه 1387 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. در این آزمایشات از درختان گلابی پیوند شده برروی پایه کوئینز بعنوان گیاه مادری برای تهیه قلمه استفاده شد. با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اثرات دو عامل شامل غلظت های مختلف هورمون ایندول بوتیریک اسید در 4سطح همراه با ترکیب آن با نفتالن استیک اسید و محل قلمه گیری در دو سطح سر شاخه و بن شاخه از روی شاخه در ریشه دار شدن قلمه های چوبی سه رقم گلابی ذکر شده در دو سال متوالی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش سال اول نشان داد که ایندول بوتیریک اسید با غلظت 3 قسمت در میلیون در رقم نظنز بطور معنی داری موجب افزایش درصد ریشه زایی، طول و تعداد ریشه در قلمه های سر شاخه و درصد ریشه زایی و طول ریشه در قلمه های بن شاخه رقم نطنز می شود. در قلمه های بن شاخه تیمار 3 قسمت در میلیون ایندول بوتیریک اسید بهمراه 100 قسمت در میلیون نفتالین استیک اسید باعث کاهش ریشه زایی نسبت به شاهد شد.تیمار های هورمونی منجر به ایجاد کالوس و ریشه زایی در ارقام سبری و شکری نگردید.نتایج آزمایش در سال دوم نیز مشخص نمود که قلمه های بن شاخه رقم سبری فقط در غلظت 500 میلی گرم در لیتر IBA، 40 درصد کالوس تولید کردند. همچنین مشخص شد که تیمار 100 میلی گرم در لیتر IBA برای رقم نطنز منجر به ریشه زایی حدود 75 درصد قلمه ها می شود. بیشترین میزان برای صفات تعداد و طول ریشه برای رقم نطنز در این غلظت مشاهده شد.

در این آزمایش اثر دو نوع محیط کشت، اسید جیبرلیک و شرایط تاریکی/سرما و روشنایی/گرما بر روی جوانه زنی جنین های بالغ یک گونه بومی گردو بررسی شد. میوه های بالغ 22 هفته پس از گرده افشانی انتخاب شدند و پس از ضد عفونی جنین های بالغ همراه با قسمتی از قطعات کوتیلدونی استخراج شدند و سپس بر روی محیط کشت MT و DKW تغییر یافته که با غلظت های مختلفی از اسید جیبرلیک تهیه شده بود کشت شدند. سپس کشت ها به موقعیت های مختلف فیزیکی از جمله موقعیت کشت تاریکی با تیمار سرمایی (دمای 2±4 درجه سانتیگراد) و موقعیت کشت روشنایی با تیمار حرارتی (5/16 ساعت دوره نوری و دمای 2±25 درجه سانتیگراد) منتقل شدند. اختلاف معنی داری بین محیط های کشت مختلف، غلظت های اسید جیبرلیک و فاکتورهای فیزیکی مشاهده شد. درصد جوانه زنی جنین ها و طول شاخه اصلی در محیط کشت DKW تغییر یافته، موقعیت کشت تاریکی با تیمار سرما و 2 میلی گرم بر لیتر اسید جیبرلیک نسبت به تیمارهای دیگر بیشتر بود. محیط کشت MT و موقعیت کشت تاریکی با تیمار سرمایی برای تکثیر ریشه نسبت به محیط کشت DKW تغییر یافته و موقعیت کشت روشنایی با تیمار گرمایی بسیار موثر بود. در این آزمایش اسید جیبرلیک اثر منفی بر روی رشد ریشه داشت، بطوریکه طول ریشه اصلی در صفر میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک نسبت به 2 میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک بیشتر بود. درصد جوانه زنی جنین ها هنگامی که تیمار سرمایی و اسید جیبرلیک به طور همزمان به کار برده شدند در مقایسه با هنگامی که آنها به طور جداگانه به کار برده شدند بیشتر بود (با 17/63 درصد جوانه زنی).

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و میزان بذر مصرفی بر درصد و اجزای اسانس بابونه آلمانی رقم پرسو (Presov)، بذر رقم مذکور از کشور اسلواکی تهیه گردید و آزمایشی بصورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام پذیرفت. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت (15 آبان، 15 اسفند و 15 فروردین ماه) و فاکتور فرعی شامل سه میزان بذر مصرفی (2/0، 4/0 و 8/0 گرم در متر مربع که معادل 2، 4 و 8 کیلوگرم در هکتار می باشد) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد اسانس و درصد اجزای اصلی اسانس شامل بتا-فارنزن، آلفا-بیسابلول اکسید B، آلفا-بیسابلول، کامازولن و آلفا-بیسابلول اکسید A بود. نتایج نشان داد که محصول حاصل از تاریخ کاشت های بهاره (اسفند ماه و فروردین ماه) نسبت به تاریخ کاشت پاییزه (آبان ماه) دارای میزان اسانس بالاتری بودند. تیمار تاریخ کاشت 15 اسفند ماه به همراه استفاده از 4/0 گرم بذر در متر مربع دارای بیشترین میزان اسانس (63/0 درصد وزنی بر اساس وزن خشک) بود ولی بیشترین میزان آلفا-بیسابلول و کامازولن (به ترتیب 99/75 و 31/17 درصد) در تیمارهای تاریخ کاشت فروردین ماه به همراه استفاده از 2/0 و 4/0 گرم بذر در متر مربع بدست آمد. با توجه به درصد اسانس بالا و میزان مطلوب آلفا-بیسابلول و کامازولن در تیمار تاریخ کاشت 15 اسفند ماه به همراه استفاده از 4/0 گرم بذر در متر مربع، به نظر می رسد این تاریخ کاشت و میزان بذر مصرفی جهت کاشت بابونه آلمانی رقم پرسو در محل مورد تحقیق مناسب باشد

به منظور بررسی تحمل به یخ زدگی رازیانه) Foeniculum vulgare mill.) رشد یافته در مزرعه تحت شرایط آزمایشگاهی، آزمایشی در سال 1383 در دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به مرحله اجرا در آمد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو توده بومی رازیانه (خراسان و کرمان)، 6 سطح تنش یخ زدگی (0، 3-، 6-، 9-، 12- و 15- درجه سانتی گراد) و دو سطح تاریخ کشت (17 مهر و 8 آبان ماه) بودند. گیاهان در تاریخ 16/9/1383 از مزرعه برداشت، به آزمایشگاه منتقل شده و در معرض تیمارهای دمایی در شرایط کنترل شده قرار گرفتند. سپس درصد بقاء و رشد مجدد گیاهان پس از بیست و یک روز در شرایط گلخانه و پس از شش روز در شرایط آزمایشگاه در داخل لوله آزمایش، به صورت دو آزمایش مجزا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در شرایط گلخانه، دو توده خراسان و کرمان از نظر درصد بقا، ارتفاع و تعداد گره اختلاف معنی داری با هم نداشتند، اما توده کرمان دارای تعداد برگ بیشتری در مقایسه با توده خراسان بود. تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر درصد بقا، ارتفاع، تعداد برگ، تعداد گره و درصد وزن خشک گیاه داشت، بطوریکه تاریخ کاشت 8 آبان ماه در کلیه خصوصیات مذکور در مقایسه با تاریخ کاشت 17 مهرماه برتری داشت. همچنین با کاهش دما، درصد بقا، ارتفاع، تعداد برگ، تعداد گره و وزن خشک رازیانه روند کاهشی داشت. در شرایط آزمایشگاه میزان نکروز شدن گیاهان در روز ششم بعد از یخزدگی، در تاریخ کاشتهای مختلف، از نظر آماری اختلاف معنی داری داشت و در تاریخ کاشت 17 مهرماه و 8 آبان ماه به ترتیب 4/3 و 8/2 بود. درجه نکروز شدن در تیمارهای مختلف دمایی در روز ششم نیز از نظر اماری معنی دار.

به منظور ارزیابی تاثیر پوسته مغز پسته(Testa) درکاهش میزان رشد قارچ A. flavus آفلاتوکسین زا و تولید آفلاتوکسین B1، ده رقم پسته در زمان برداشت پسته از مناطق مختلف کشور جمع آوری گردید. قسمتی از پوسته مغز پسته بهمراه یک میلیمتر از لپه ها یا مغز پسته تراشیده شد. مقدار 20 گرم مغز پسته سالم و 20 گرم مغز پسته زخمی، پس از ضدعفونی سطحی درون تشتکهای جداگانه قرار داده شد (طرح کاملا تصادفی در سه تکرار).یک میلی لیتر از سوسپانسیون اسپور قارچ Aspergillus flavus آفلاتوکسین زا (به غلظت 106×2 اسپور در میلی لیتر) به هر یک از تشتکها اضافه و تشتکها درون ظروف پلاستیکی حاوی آب مقطر سترون (برای تامین رطوبت در حد اشباع) در انکوباتور در دمای 26 درجه سانتی گراد نگهداری گردید. 5/2، 5 و 8 روز بعد از مایه زنی، میزان درصد رشد و کلونیزاسیون قارچ در روی مغز پسته سالم و زخمی ارقام مختلف اندازه گیری شد. آفلاتوکسین تولید شده در پسته های آلوده نیز به روش BF استخراج و با استفاده از روش کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) و دانسیتومتر، میزان کمی آفلاتوکسین B1 نمونه ها محاسبه گردید. در پایان اختلاف میانگین درصد کلونیزاسیون قارچ A. flavus بر روی پسته های سالم و زخمی ارقام مختلف توسط آزمون t-student مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بررسی های آماری نشان دهنده معنی دار بودن اختلاف میانگین درصد کلونیزاسیون و اسپورزایی قارچ بر روی مغز پسته های سالم در مقایسه با پسته های زخمی ارقام مختلف، در سطح 1درصد می باشد. بررسی ها نشان دادن که اختلاف میزان تولید آفلاتوکسینB1 در پسته های سالم و زخمی نیز در سطح 5درصد معنی دار است. به عبارت دیگر در پسته های سالم، پوسته می تواند به عنوان سدفیزیکوشیمیای مقاوم در برابر نفوذ قارچ به داخل مغز پسته عمل کرده و باعث کاهش رشد و اسپورزایی قارچ و تولید آفلاتوکسینB1 در مقایسه با پسته های زخمی گردد.

به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف سیب زمینی به تاریخ کاشت در استان همدان، این آزمایش به صورت اسپلیت پلات (طرح کرتهای خرد شده) با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار با فاکتور اصلی آزمایش در 6 سطح تاریخ کاشت، شامل 20 فروردین ماه، 5 اردیبهشت، 20 اردیبهشت، 5 خرداد، 20 خرداد و 5 تیرماه و فاکتور فرعی 3 رقم سیب زمینی شامل ارقام آگریا، مارفونا و سانته در طی سالهای 1386 و 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان به اجرا درآمد. در طول اجرای طرح از 11 صفت کیفی و کمی و در مراحل داشت و برداشت اندازه گیری بعمل آمد. صفات مورد اندازه گیری عبارت بودند از: تعداد روز تا کسب 50 درصد سبزکرد، تعداد روز تا پوشش کامل، متوسط ارتفاع گیاهان در گلدهی، زمان غده زایی، تعداد ساقه اصلی، طول دوره رسیدگی، عملکرد کل، عملکرد قابل فروش (قابل عرضه به بازار)، عملکرد غیر قابل فروش، درصد ماده خشک غده و طول دوره خواب غده ها، نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله نشان داد که اثرات سالهای آزمایش در زمان غده زایی (در سطح 1 درصد)، عملکرد قابل فروش و غیر قابل فروش تفاوت معنی دار (در سطح 5 درصد) نشان داد. اما در سایر صفات اثر سال معنی دار نشد. اثرات رقم و تاریخ کاشت در تمامی صفات مورد اندازه گیری معنی دار شد. اثرات متقابل رقم×تاریخ کاشت به غیر از 3 صفت تعداد ساقه، طول دوره خواب و ارتفاع در زمان گلدهی، در صفات دیگر معنی دار شد. با مقایسه میانگین داده ها در طی دو سال مشخص شد که از نظر عملکرد قابل فروش، دو تاریخ کاشت 20 اردیبهشت و پنجم خرداد ماه در هر 3 رقم وضعیت مطلوبتری داشتند، رقم مارفونا در بیشتر تاریخهای کاشت عملکرد قابل فروش بیشتری نسبت به دو رقم دیگر داشت.

رویا ن زایی رویشی از روش های مدرن تکثیر درون شیشه ای گیاهان است. اساس این تکنیک به دست آوردن سلول بنیادی گیاه و تمایز آن به یک گیاه کامل است. از عوامل مؤثر در این امر، ترکیب مواد محیط کشت می باشد. لذا، تغییرات بافت شناسی رویان زایی رویشی دمبرگ هویج در سه محیط کشت MS، B5 و NL مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، قطعات یک سانتیمتری از دمبرگ هویج در محیط های کشت مذکور در حالت مایع مستقر گردیدند. برای القای رویان رویشی، غلظت های مختلف هورمون توفوردی و ایندول استیک اسید به کار رفتند. جهت بررسی های بافت شناسی، بعد از مرحله القاء، نمونه گیری از دمبرگ های کشت شده انجام گرفت و سپس نمونه ها در محلول فیکساتور تثبیت شدند. در ادامه پس از طی مراحل آبگیری، پارافین دهی، قالب گیری، برش دهی و رنگ آمیزی، از نمونه ها عکس برداری شد. بر اساس نتایج به دست آمده، تفاوت معنی-داری بین سه محیط کشت MS، B5 و NL از لحاظ تشکیل رویان های رویشی گیاه هویج مشاهده گردید (01/0>P). به طوری که بیشترین و کمترین تعداد رویان به ترتیب در محیط های کشت B5 و MS تشکیل شد. بیشترین تعداد رویان نیز با کاربرد 904/0 میکرومولار توفوردی در محیط کشت B5 به دست آمد (01/0>P). بررسی های بافت شناسی دمبرگ هویج در محیط B5، سلول های کوچک حاوی سیتوپلاسم زیاد و در محیط NL هسته های درشت به همراه فراوانی دانه های نشاسته که از علائم سلول رویان زا است، را نشان داد. همچنین در محیط MS، توده سلول های پیش رویان زای تمایز نیافته در زیر اپیدرم دمبرگ مشاهده شد.

نیتروژن یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان بوده و برای بیوسنتز اسیدهای آمینه ضروری می باشد. گوگرد نقش مهمی در بیوسنتز پیش سازهای طعم و بوی آلیوم ها دارد و پتاسیم عملکرد و کیفیت محصول را افزایش می دهد. به منظور مطالعه اثر نیترات آمونیوم و سولفات پتاسیم بر غلظت عناصر معدنی در پیاز خوراکی قرمز آذرشهر، آزمایش گلدانی در سال زراعی 1387، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عنصر نیتروژن در چهار سطح (5/22، 45، 5/67 و 90 کیلوگرم در هکتار) از منبع نیترات آمونیوم و سولفات پتاسیم در سه سطح (0، 3/78و 6/156 کیلوگرم در هکتار) در دوازده تیمار و چهار تکرار روی پیاز خوراکی رقم قرمز آذرشهر به اجرا درآمد. بدین منظور، نشاهای چند هفته ای، پس از تهیه در خزانه به تعداد 3 بوته در هر واحد آزمایشی که شامل یک گلدان 7 کیلوگرمی بود منتقل شدند و در مجموع 48 گلدان، 144 گیاه پرورش داده شد. در مرحله پیازدهی، یکی از بوته ها از گلدان خارج شده و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و گوگرد برگ و همچنین بعد از برداشت، غلظت نیتروژن و گوگرد در سوخ اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که همراه با افزایش سولفات پتاسیم تا 6/156 کیلوگرم در هکتار، غلظت فسفر، پتاسیم، گوگرد برگ و سوخ افزایش یافته، اما بالاترین میزان غلظت نیتروژن برگ و سوخ با کاربرد 3/78 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم به دست آمد. کاربرد نیترات آمونیوم تا90 کیلوگرم در هکتار سبب روند افزایشی در میزان غلظت نیتروژن برگ و سوخ و گوگرد و فسفر در برگ شد، در حالیکه بالاترین غلظت گوگرد در سوخ و پتاسیم در برگ با مصرف 5/67 کیلو گرم در هکتار از این کود مشاهده شد. بنابراین، با توجه به مقدار جذب عناصر و ماده خشک تولیدی، مقادیر 6/156 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم و 5/67 کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم به منظور تولید بالاتر پیاز خوراکی قابل توصیه است.

آلسترومریا به عنوان یکی از گل های مهم شاخه بریده در دنیا عمدتا به روش این ویترو و با استفاده از ریزنمونه ریزوم تکثیر می شود. مشکل اصلی استفاده از این ریزنمونه، آلودگی بالای قارچی و باکتریایی می باشد بطوری که تهیه ریزنمونه استریل را با مشکل مواجه می کند. از این رو در این پژوهش تاثیر ترکیبات ضد عفونی کننده مختلفی چون هیپوکلریت سدیم، کلرید جیوه، نانو ذرات نقره، آنتی بیوتیک های استرپتومایسین، پنی سیلین، سفوتاکسیم و قارچ کش کاربندازیم بر کنترل آلودگی ریزنمونه های حاصل از ریزوم ارقام کارالیس و بردئوکس مورد بررسی قرار گرفت. ریز نمونه ها پس از ضدعفونی با ترکیبات مختلف در محیط کشت MS حاوی 2 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) و 2/0 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید (NAA) کشت شدند. بعد از سه هفته درصد آلودگی ریزنمونه ها برای تیماری های مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد تیمار ریزنمونه ها با استفاده از قارچ کش کاربندازیم به میزان 4/0 درصد و ضد عفونی با استفاده از الکل 70 درصد به مدت یک دقیقه وهیپوکلریت سدیم 3 درصد به مدت 20 دقیقه برای رقم کارالیس و ترکیب ضد عفونی با الکل 70 درصد به مدت یک دقیقه و هیپوکلریت سدیم 3 درصد به مدت20 دقیقه و سپس انتقال به محیط کشت حاوی 200 میلی گرم در لیتر پنی سیلین و استرپتومایسین برای رقم بردئوکس دارای کمترین میزان آلودگی بود. کنترل آلودگی در هر دو رقم بردئوکس وکارالیس تحت تاثیر کاربرد نانو ذرات نقره قرار نگرفت.