فهرست مطالب

مدیریت اسلامی - سال نوزدهم شماره 1 (بهار و تابستان 1390)

فصلنامه مدیریت اسلامی
سال نوزدهم شماره 1 (بهار و تابستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1391/02/20
  • تعداد عناوین: 9
|
  • سید محمد مقیمی صفحه 7
  • محمدحسین مشرف جوادی، محمد مهدی ابوطالبی صفحه 11
    در این پژوهش ضمن بیان عوامل مختلف عدالت سازمانی، شاخصهای عدالت سازمانی شامل عدالت توزیعی، رویه ای و مراوده ای از نامه امام علی (علیه السلام) به مالک اشتر، استخراج شده، و میزان اجرای آنها در دانشگاه هنر اصفهان طی سه فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است.
    نوع این پژوهش، توصیفی- پیمایشی بوده، و فرضیات این پژوهش با استفاده از داده های پرسشنامه محقق ساخته (شامل 45 سوال)، در دانشگاه هنر اصفهان آزمون شده است. برای این منظور از کل جامعه آماری252 نفر، 110 نمونه انتخاب و پرسشنامه ها توسط این افراد، تکمیل گردیده است. این نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب و با استفاده از روش های آمار استنباطی شامل تک متغیره، هتلینگ، همبسته، تحلیل واریانس چند متغیره مانوا و آزمون LSD تجزیه و تحلیل شده است.
    نتایج این پژوهش بر اساس شاخصهای نهج البلاغه، حاکی است که عدالت توزیعی، کمتر از عدالت رویه ای و مراوده ای، و عدالت رویه ای کمتر از عدالت مراوده ای و همگی کمتر از سطح متوسط در دانشگاه هنر اصفهان اجرا شده و بنابراین در مجموع، عدالت سازمانی کمتر از سطح متوسط در دانشگاه هنر اصفهان به اجرا در آمده است؛ هم چنین مطرح شد که احتمالا عامل تحصیلات به عنوان عامل کلیدی در نظر سنجی ها نقش داشته است به این معنا که با افزایش سطح تحصیلات، نظر کارکنان به سمت عدم اجرای عدالت در دانشگاه هنر اصفهان سوق پیدا کرده است.
    کلیدواژگان: عدالت سازمانی، عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت مراوده ای، مدیریت و رهنمودهایی از نهج البلاغه
  • محمد علی مشایخی پور صفحه 37
    برخلاف نظر بسیاری از مکاتب که انسان را محور کارهای خود قرار داده اند، دین اسلام با نگاهی همه جانبه به مقوله کار، توجه به خداوند، انسان و جهان را مد نظر قرار داده است. دراین پژوهش سعی شده با استفاده ازآیات قرآن و روایات معصومین (علیهم السلام) به ویژه با تکیه بر بیانات گهربار امام علی (علیه السلام) مبانی اسلامی اخلاق کار مورد بررسی وتجزیه وتحلیل قرار گیرد.
    کلیدواژگان: اخلاق اسلامی، کار در اسلام، امام علی (علیه السلام)، نهج البلاغه
  • سید محمد مقیمی صفحه 67
    مطالعه و تبیین دیدگاه های حضرت امام خمینی(ره) به عنوان پایه گذار نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف اجتماعی و بویژه مدیریتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به جایگاه مدیریت تضاد در اداره موثر جامعه، پژوهشی علمی به منظور دستیابی به الگوی مدیریت تضاد مبتنی بر اندیشه های امام خمینی (ره) درمجموعه 22 جلدی صحیفه امام(ره) صورت پذیرفته که این مقاله برگرفته از نتایج آن است.
    در این مقاله ضمن پرداختن به ادبیات علمی مدیریت تضاد، روش شناسی تحقیق تشریح، و سپس با توجه به ابعاد علمی مدیریت تضاد، داده های گرد آوری شده از تمام سخنرانی ها، یادداشتها و مکاتبات آن بزرگوار از سال 1342 تا زمان رحلت ایشان درباره تضاد و انواع تضادها مورد تحلیل قرار گرفته و استراتژی های مدیریت تضاد بر اساس اندیشه های امام(ره) تبیین و تشریح شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت تضاد، ماهیت تضاد در مدیریت، سطوح تضاد در مدیریت، استراتژی های تضاد در مدیریت، مدیریت دولتی، نظام ارزشی در مدیریت، دیدگاه امام خمینی(ره)
  • حمیدرضا معصومی مهر، حسن عابدی جعفری، لطف الله فروزنده دهکردی صفحه 103
    بررسی های نسبتا گسترده در منابع و مآخذ مدیریت اسلامی نشان می دهد که کتاب، مقاله و یا پایان نامه خاصی یافت نمی شود که به صورت علمی به شناسایی موانع تحقق مدیریت اسلامی پرداخته باشد. از این رو، هدف این مقاله شناسایی این موانع انتخاب شد1.
    این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش توصیفی- اکتشافی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای، طراحی و تنظیم پرسشنامه و مصاحبه با خبرگان استفاده شده است.
    برای بررسی پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای پرسشنامه شماره 2 (اهمیت موانع) 91/0 و برای پرسشنامه شماره 3 (وضعیت موجود موانع در سازمانها) 83/0 محاسبه شد. با توجه به اینکه پایایی محاسبه شده از 7/. بیشتر بود، نتیجه گرفته شد که پرسشنامه های مورد استفاده از پایایی لازم بهره مندند. روایی پرسشنامه ها به گونه ای بود که ابتدا با توجه به پیشینه تحقیق 30 مانع شناسایی شد. سپس این موانع در اختیار خبرگان قرار گرفت که به حذف و یا اضافه شدن تعدادی از آنها منجر گردید (افزایش به 55 مانع). در نهایت این 55 مانع با نظر برخی از خبرگان و با توجه به شباهت موانع به 50 مانع کاهش پیدا کرد. در واقع می توان این انتظار را داشت که پرسشنامه های مورد استفاده در تحقیق به اندازه کافی دارای «روایی محتوایی» باشد.
    این تحقیق هفت فرضیه داشت که تاثیر موانع برون سازمانی و موانع درون سازمانی (موانع شناختی، موانع سیاستگذاری، موانع برنامه ریزی، موانع اجرایی، موانع نظارتی و موانع ارزیابی) را در عدم تحقق مدیریت اسلامی مورد بررسی قرار داد. این فرضیه ها با آزمونT تک نمونه ای آزمون شد، که همگی مورد تایید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: مدیریت اسلامی، موانع نظری اجرای مدیریت اسلامی، موانع عملی اجرای مدیریت اسلامی، موانع درون سازمانی، موانع برون سازمانی
  • محمد ابراهیم سنجقی، برزو فرهی بوزنجانی، مهران شمس احمر صفحه 139
    این پژوهش با آگاهی نسبت به نقش مزیت آفرینی نظام نگهداری منابع انسانی، اثر میانجیگری احساس عدالت سازمانی را بر رابطه رویکرد راهبردی در نظام نگهداری منابع انسانی و تعهد سازمانی کارکنان در یک سازمان دولتی مورد مطالعه قرار می دهد. در تبیین این روابط، سه فرضیه تدوین شد و طی آزمون میدانی مورد تایید قرار گرفت؛ هم چنین با استفاده از روش آماری تحلیل مسیر، ضریب اثر مستقیم و اثر کلی و نیز جهت اثر گذاری متغیر های تحقیق بر یکدیگر تعیین شد.
    کلیدواژگان: رویکرد راهبردی در نظام نگهداری منابع انسانی، احساس عدالت سازمانی، تعهد سازمانی
  • علیرضا نادری خورشیدی، هادی فقیه علی آبادی، مهدی شموشکی صفحه 171
    از نگاه اسلامی انسان اشرف مخلوقات است و حفظ جان او دارای ارزش است. تلاش برای کاهش حوادث رانندگی از اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این تحقیق با تکیه بر الگوی مفهومی، ابتدا وضعیت عوامل موثر بر رفتار کاربران ترافیکی یعنی رفتار رانندگان، سرنشینان و پیاده ها مورد بررسی قرار گرفت. از آنجا که ماهیت الگوی ارائه شده، عوامل ساختاری را مهمترین عوامل تاثیر گذار بر رفتار کاربران ترافیکی می داند، راهکارهای برونرفت از وضعیت نامطلوب را تحول اساسی در عوامل ساختاری جستجو می کند؛ لذا برنامه های ارائه شده بیشتر با نگاهی تحولی در حوزه ساختارهای ترافیکی ارائه شده است.
    روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها توصیفی است که با روش تحلیل ریاضی به بررسی وضعیت رفتاری کاربران می پردازد. در این بررسی شکاف بین وضع موجود ساختارهای پشتیبانی کننده و تاثیرگذار بر فرایندهای اصلی با وضع مطلوب آن کاملا مشهود است. روش تحلیل ریاضی با استفاده از مربع توانمندی انجام پذیرفت. در آخر برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب، اهداف کمی و کیفی و برنامه های ساختاری در حوزه های مدیریت عالی، پشتیبانی و اجرایی ارائه شد.
    کلیدواژگان: رفتار ترافیکی شهروندان، عوامل ساختاری رفت و آمد، پشتیبانیهای نرم افزاری و سخت افزاری در ترافیک
  • مسعود مصدق خواه، علیرضا ساکت چقوش صفحه 201
    این مقاله به دنبال طراحی الگویی برای ارزیابی عملکرد افسران ارشد بر مبنای الگوهای تصمیم گیری چند شاخصه1 است.
    پس از بررسی معیارها و شاخصهای مطرح شده در خصوص ارزیابی عملکرد افسران ارشد از دیدگاه ادبیات تحقیق، اسلام و بیانات مقام معظم رهبری، الگوی اولیه ای بر اساس سه گرایش نقش مدیریتی، شایستگی های مدیریتی و نتایج مدیریتی تدوین شد.
    با توجه به تاکید این تحقیق بر ارائه الگوی کاربردی به منظور اجرای آن در یک نمونه عملی و رفع چالش های اجرایی، پس از جمعبندی و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی نظر خبرگان، الگوی پیشنهادی تحقیق مورد بازنگری قرار گرفت که به ارائه دو الگوی جبرانی و غیر جبرانی منجر شد.
    کلیدواژگان: ارزیابی عملکرد فردی، الگوهای تصمیم گیری، تصمیم گیری چند شاخصه، افسران ارشد، معیارهای جبرانی و غیر جبرانی
  • عباسعلی نقره صفحه 224
|
  • Mohammad Hosein Moshref Javadi, Mohammad Mahdi Abotalebi Page 11
    While explaining different aspect of organizational justice, its indicators including distribution, procedure and process justice were derived from Imam Ali's letter to Malik Ashtar. Its practicability is investigated through a three-hypothesis research at University of Arts in Isfahan. This research follows a descriptive-survey method, the hypotheses of which are investigated by a researcher-maid 45-question questionnaire having been tested in the same university. 110 subjects were selected from among the statistical population of 252 people who answered the questions. The classification of the sample group was according to stratified random sampling using inferential statistical methods such as univariate t-test, correlation t, multivariate analysis, MANOVA, as well as LSD test. The results indicated that according to the attributes of Nahjolbalaghah, distribution justice was performed less than process justice. In its turn, process justice was performed less than that of procedural justice. It was also indicated that the factor of education was critically influential. It was also declared that the more the subjects were educated, the less they felt that justice was performed in the University of Arts.
  • Mohammad Ali Mashayekhipoor Page 37
    Contrary to many schools which choose man as the basis of their works, Islam, having a comprehensive perspective about work, prefers God, man and universe as the basis. In this piece of research, it is intended to explain the bases of work in Islam by referring to the verses of the holy Quran and hadith, especially the sayings of Imam Ali (AS).
  • Sayyed Mohammad Moghimi Page 67
    Studying the thought of Imam Khomeini, as the founder of the Islamic Republic of Iran, and its explanation seems to be of vital importance in different social and managerial fields. Considering the position conflict management in the administration of the society, an investigation was conducted through the twenty two-volume book of "Sahifah Imam" of Imam Khomeini to find a model for conflict management based on his thought. This paper is derived from such an investigation. Considering the literature on conflict management, descriptive research methodology, as well as scientific aspects of the issue, all raw data from Imam Khomeini's speeches, notes, and letters on conflict and types of conflicts, from 1342 until his passing away, were collected and then analyzed. Strategies of conflict management was derived from this data and then was explained.
  • Hasan Abedi Jafari, Lotfollah Foroozandeht Hamidreza Masoomimehr Page 103
    Deep and extended review of the management sources indicate that there are no specific books, articles or dissertations that hve academically paid attention to research problems in the way of Islamic management accomplishment. This article, however, tries to deal with such problems. The objective of this research is a practical one. It follows a descriptive-exploratory research method. Data is gathered through library sources, questionnaires and interviews with experts. Cronbach Alfa coefficient was used for calculating the reliability of the questionnaires. It was 91 percent for questionnaire number two, and 83 percent for number three (showing the present situation). The validity of the questionnaire was so high that thirty problems were identified based on the background of the research. These problems were referred to the experts. Some of the items were deleted and some more were added, resulting in 55 problems. These were then decreased to 50 items. Content validity of these questionnaires seem to be quite acceptable. This research presented seven hypotheses covering inter-organizational and outer-organizational (including cognitive, policymaking, programming, administrative, supervision and evaluative) problems as influential factors preventing Islamic management from accomplishment. These hypotheses were tested by single sample T-test, and all of them were conformed.
  • Mohammad Ebrahim Sanjaghi, Borzoo Farrahi, Hosein University, Mehran Shams Ahmar Page 139
    Considering the advantageous role of human resource maintenance, the researchers conducted a study on mediation role of feeling social justice on the relation of strategic approach to human resource maintenance and organizational commitment of the employees in a public organization. Three hypotheses were developed to explain this relation, all of which were confirmed by field study. Using path analysis, the direct effect coefficient and general effect coefficient and the direction of interaction among the variables were calculated.
  • Alireza Naderi Khorshidi, Hadi Faghih Aliabadi, Mahadi Shamooshaki Page 171
    From Islamic point of view, man is the highest creature and his safeguarding is a valuable endeavor. Attempts to decrease traffic accidents are the major objectives of the IRI Police. In this research, factors influencing the behavior of people engaged in traffic, including drivers, passengers, and pedestrians. As the nature of the presented model suggested that structural factors are the most influential ones on the behavior of the users, the way out of this challenge seems to be a basic change in the structural factors. Hence, the programs suggested in this research focus most on the structural factors. The research follows a descriptive practical method using mathematical analysis for assessing the behavioral position of the users. The results showed a great gap between the present situation of the supporting and effecting factors and that of the desired ones. The mathematical method was calculated by squaring the abilities. Finally, qualitative and quantitative objectives, as well as structural programs at high ranking, supportive and administrative management were suggested.
  • Masood Mosaddeghkhah, Ali Reza Saket Page 201
    This article is intended to design a model for evaluation of high grading officers performance according to multi-attribute decision making (MADM). Having studied present standards and attributes regarding high grade officers performance in the research literature, Islam and the sayings of the supreme leader, the researchers designed three approaches regarding the role of management, managers competencies, and the outcomes of management.As the research emphasized on presenting a model for practical evaluation and solving the challenges, after reviewing the ideas of the experts and making a qualitative and quantitative analysis on them, the suggested model was revised. Finally, it resulted in a recoverable and unrecoverable model.Keywords: individual performance evaluation, decision making model, multi-attribute decision making, high grade officers, recoverable and unrecoverable standards.