فهرست مطالب

فنآوری زیستی در کشاورزی - سال هشتم شماره 4 (زمستان 1387)

مجله فنآوری زیستی در کشاورزی
سال هشتم شماره 4 (زمستان 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/10/11
  • تعداد عناوین: 11
|
  • یعقوب حسینی، مهدی همایی، نجف علی کریمیان، سعید سعادت صفحه 1
    شوری خاک و آب یکی از مهم ترین مشکلاتی است که فراروی بخش کشاورزی ایران قرار دارد. مصرف کودهای شیمیایی به ویژه کودهای فسفردار در چنین خاک هایی ممکن است به بهبود کمیت و کیفیت فرآورده های کشاورزی منجر شود. به همین منظور، اثرات فسفر و شوری بر میزان رشد، غلظت عناصر غذایی، و کارایی مصرف آب گیاه کلزا (Brassica napus L.) مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح آب شور]آب غیر شور(dS/m3/0EC=) صفر، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر[و چهار سطح فسفر(صفر، 20، 40 و 80 میلی گرم در کیلو گرم خاک از منبع KH2PO4) بود. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، وزن خشک و عملکرد دانه کلزا به-طور معنی داری کاهش می یابد. لیکن در شوری های مورد مطالعه، کاربرد فسفر تا سطح 20 و 40 میلی گرم در کیلوگرم خاک به ترتیب سبب افزایش دانه و عملکرد ماده خشک کلزا گردید. افزایش شوری موجب افزایش غلظت کلراید، سدیم، بور و فسفر و کاهش غلظت کلسیم، پتاسیم و نیتروژن گردید. اما مصرف فسفر توانست غلظت کلراید در ماده خشک را به طور معنی داری کاهش دهد. با افزایش شوری، ابتدا کارایی مصرف آب برای تولید دانه کلزا افزایش و سپس کاهش یافت. در مقادیر زیاد به کارگیری فسفر، کارایی مصرف آب کاهش یافت.
    کلیدواژگان: شوری، فسفر، کارایی مصرف آب، کلزا
  • فرید گلزردی، فرزاد مندنی، گودرز احمدوند، علی سپهری، آژنگ جاهدی صفحه 19
    به منظور بررسی اثر طول دوره ی کنترل علف های هرز بر قابلیت جذب و مصرف نور و برخی خصوصیات کانوپی سیب زمینی بذری و تجاری آزمایشی در سال 1385 در دانشکده کشاورزی همدان به اجرا در آمد. محل اجرای آزمایش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان بود. این آزمایش به-صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تراکم بوته ی سیب زمینی رقم آگریا در دو سطح 33/5 (تراکم مطلوب مزارع تجاری) و 66/6 (تراکم مطلوب مزارع بذری) بوته در متر مربع و کنترل علف های هرز در هفت سطح بود. بدین صورت که در پنج تیمار علف های هرز به ترتیب تا 10، 20، 30، 40 و 50 روز بعد از سبز شدن حذف شدند و پس از آن تا انتهای دوره به آن ها اجازه رشد داده شد. و دو تیمار تداخل کامل و کنترل کامل علف های هرز نیز به-عنوان شاهد منظور شد. هر کرت آزمایشی شامل 4 ردیف کاشت به فاصله 75 سانتی متر بود. به منظور تعیین درصد جذب نور، در هر تیمار از 10 روز پس از سبز شدن سیب زمینی، اندازه گیری نور بالا و پائین کانوپی سیب زمینی شروع شد و به فاصله 10 روز یک بار، طی 8 مرحله تکرار شد. هم زمان با اندازه گیری جذب نور، از سیب زمینی و علف های هرز نمونه برداری صورت گرفت و شاخص سطح برگ و وزن خشک علف های هرز تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش دوره کنترل علف های هرز، شاخص سطح برگ، درصد جذب نور، تعداد شاخه های فرعی سیب زمینی در واحد سطح و ضریب خاموشی نور و کارائی مصرف نور سیب زمینی افزایش و وزن خشک علف های هرز کاهش یافت. اثر دوره ی کنترل علف-های هرز بر صفات مزبور در تراکم سیب زمینی تجاری (33/5 بوته در متر مربع) بیشتر از تراکم بذری (66/6 بوته در متر مربع) بود.
  • اکبر یعقوب فر، علی نوری امام زاده صفحه 33
    در این تحقیق، انرژی قابل متابولیسم کنجاله های سویا، کلزا و آفتاب گردان جمع آوری شده از کارخانه-های روغن کشی در کشور با استفاده از خروس های بالغ در قالب طرح کاملا تصادفی و در 4 تکرار (یک قطعه در هر تکرار) تعیین گردید. تعداد هشت نمونه کنجاله سویا، چهار نمونه کنجاله کلزا و چهار نمونه کنجاله آفتاب گردان حاصله از کارخانه های مختلف با روش خوراک دادن اختیاری (Conventional Addition Method) به خروس های بالغ تغذیه شد. مقدار انرژی قابل متابولیسم در کنجاله های سویا یا کنجاله های کلزا و کنجاله های آفتاب گردان محصول کارخانه های مختلف تفاوت معنی داری نشان داد (05/0P<). میانگین مقدار انرژی خام، ماده خشک، پروتئین خام، الیاف خام، عصاره بدون ازت، خاکستر خام و چربی خام کنجاله های متفاوت محصولات کارخانه های مختلف کشور به ترتیب 78/4635 کیلوکالری در کیلوگرم، 25/93، 11/45، 0/7، 87/32، 93/6 و 34/1 درصد برای کنجاله سویا، 4281 کیلوکالری در کیلوگرم، 93/93، 81/31، 0/25، 55/29، 07/8 و 50/0 درصد برای کنجاله آفتابگردان و کنجاله کلزا 39/4647 کیلوکالری در کیلوگرم، 46/94، 58/39، 7/14، 44/28، 2/7 و 53/3 درصد بود. میانگین انرژی قابل متابولیسم ظاهری و حقیقی تصحیح شده برای ازت در کنجاله های سویا، کلزا و آفتابگردان به-ترتیب 12/2465، 53/2465، 93/2630 و 01/2631، 07/2058، 58/2058، 72/2177 و 94/2177، 80/1426، 87/1426، 32/1587 و 46/1587 کیلوکالری در کیلوگرم بود. نتایج آزمایش نشان داد که ترکیبات شیمیایی و مقدار انرژی قابل متابولیسم کنجاله های سویا، کلزا و آفتابگردان حاصل از کارخانجات متفاوت کشور تحت تاثیر ترکیبات شیمیایی، واریته های متفاوت و عمل آوری در کارخانه روغن کشی است.
    کلیدواژگان: کنجاله سویا، آفتابگردان، کلزا، خروس بالغ، انرژی قابل متابولیسم
  • حبیب مارالیان، رحیم دیدار طالشمیکاییل، کمال شهبازی، موسی ترابی گیگلو صفحه 47
    استفاده از عناصر ریزمغذی یکی از راه های افزایش خصوصیات کمی و کیفی عملکرد در گندم می باشد. این بررسی به منظور مطالعه تاثیر مصرف کود های حاوی آهن و روی در بهبود صفات کمی و کیفی سه رقم گندم آبی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان در سال زراعی 87-1386 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شامل سه رقم گندم (مغان-3، آرتا و تجن) و فاکتور دوم شامل محلول پاشی با آهن و روی با غلظت سه در هزار و عدم محلول پاشی (در دو سطح) بود. در این بررسی ارتفاع بوته، تعداد خوشه در هر بوته، تعداد دانه در خوشه اصلی، وزن هزاردانه، تولید کل هر بوته (بیوماس هوائی)، عملکرد دانه، میزان کل پروتئین، آهن و روی در دانه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین ارقام از لحاظ صفات عملکرد دانه، میزان روی، آهن و منگنز در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی دار وجود داشته است. اثر محلول پاشی با آهن و روی نیز بر عملکرد دانه، تعداد پنجه، تعداد پنجه بارور، میزان پروتئین، روی، آهن و منگنز دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل رقم×محلول پاشی نیز بر روی عملکرد دانه، میزان روی، آهن و منگنز در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم آرتا با 8310 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت. هم چنین محلول پاشی با عناصر ریزمغذی آهن و روی میانگین عملکرد دانه ارقام گندم را 12 درصد افزایش داد.
    کلیدواژگان: غلات، کیفیت دانه، عملکرد، ریزمغذی ها
  • محمد هادی میرزاپور، امیر حسین خوش گفتار منش صفحه 61
    اگر چه مطالعات متعددی پیرامون تاثیر آهن بر رشد و عملکرد گیاهان مختلف انجام شده است، اطلاعات کمی درباره تاثیر این عنصر بر عملکرد و مقدار روغن دانه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) به ویژه در شرایط شور-سدیمی وجود دارد. در پژوهش حاضر تاثیر مصرف خاکی سکوسترن آهن (در دو سطح 10 و 20 کیلوگرم در هکتار) و تغذیه برگی سولفات آهن (غلظت 5 در هزار طی دو نوبت در مرحله 10 برگی و غنچه دهی) بر رشد، عملکرد و مقدار روغن دانه بررسی شد. یک تیمار شاهد (بدون کود دهی آهن) نیز در نظر گرفته شد. این آزمایش مزرعه ای در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های 82-1380 اجرا شد. نتایج تجزیه ی مرکب دو ساله این پژوهش نشان داد که مصرف خاکی20 کیلوگرم کلات آهن در هکتار، سبب افزایش معنی دار (در سطح پنج درصد) ماده خشک شاخسار و عملکرد دانه در مقایسه با شاهد شد. در مقابل، تغذیه برگی آهن تاثیر معنی داری بر وزن خشک شاخسار و عملکرد دانه نداشت. هم چنین درصد روغن دانه تحت تاثیر تغذیه برگی سولفات آهن قرار نگرفت. به علاوه، در روش مصرف خاکی، افزایش مقدار سکوسترن آهن از 10 به 20 کیلوگرم در هکتار، تاثیر مثبت و معنی داری بر درصد روغن دانه داشت. با مصرف خاکی 20 کیلوگرم سکوسترن آهن در هکتار، قطر طبق و وزن هزار دانه افزایش، ولی ارتفاع گیاه کاهش یافت. در مجموع نتایج این پژوهش نشان دادکه مصرف خاکی 20 کیلوگرم سکوسترن آهن در هکتار تاثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد و نیز مقدار روغن دانه آفتابگردان در خاک شور-سدیمی داشت.
    کلیدواژگان: آهن، خاک آهکی، شوری، عملکرد، درصد روغن، آفتابگردان
  • سعید عرب، مهدی نادری خوراسگانی، جواد گیوی صفحه 75
    وقتی مسئله ی پیوستگی اجزا در یک سیستم زمین نما و خاک مد نظر باشد، باید مطالعات بر طبق سطوح مقیاس سلسله مراتبی بررسی گردد. داده های حاصل از سیستم زمین نما و خاک ارتباط مستقیمی با اطلاعات مکانی دارد، به همین دلیل تجزیه ی خصوصیات زمین به طور روز افزونی با سیستم اطلاعات جغرافیایی هم پوشانی حاصل کرده است. مدل تجزیه ی رقومی زمین از مدل رقومی ارتفاع مشتق شده است. شاخص های مدل تجزیه ی رقومی زمین برای مطالعه ی سطوح ژئومرفیک و لندفرم ها در یک ردیف پستی و بلندی به خدمت گرفته شده است. محدوده ای به مساحت 278 هکتار در منطقه ی سد خاکی آیج، شرق شهرستان جونقان، استان چهارمحال و بختیاری در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت. برخی خصوصیات سطوح ژئومرفیک با استفاده از دور کاوی و روش های مدل سازی رقومی زمین، هم چون درون یابی و تسهیم کردن، اندازه گیری شد. سپس شاخص های رقومی خاکی مانند شاخص قدرت جریان روان آب، شاخص انتقال رسوب، و شاخص خیسی از مدل رقومی ارتفاع برای شش برش عرضی یا توالی های محدوده ی مورد مطالعه به دست آمد. در هر موقعیت مکانی که شاخص قدرت جریان روان آب افزایش داشت، سرعت و حجم سیل آب بالا بود، به طوری که شاخص انتقال رسوب فزونی گرفت، و شاخص خیسی به حداقل خود رسید. برای همه ی توالی ها به استثناء توالی 4، شاخص قدرت جریان روان آب با شاخص انتقال رسوب همبستگی نزدیکی برقرار کرد. در توالی 4، شاخص خیسی هماهنگ با شاخص انتقال رسوب یک سیر صعودی را دنبال نمود. بنابراین تجمع رسوب و نفوذ آب، مسبب توسعه ی بیشتر خاک ها در توالی 4 شد. در توالی 1، 2، 3، 5 و 6 شاخص قدرت جریان روان آب و انتقال رسوب هماهنگ افزایش پیدا کرد، شاخص خیسی کاهش یافت، و سبب توسعه ی کمتر خاک ها شد. درصد شیب، نفوذ آب و حجم رسوبات از مهم ترین عوامل اثرگذار بر روی پیکر بندی زمین نما و لندفرم در محدوه ی مورد مطالعه می باشد. هدف از این تحقیق، مطالعه ی مقدماتی تجزیه ی زمین نما به روش های تحلیلی و ترکیبی بوده، به طوری که شناسایی خاک ها برای ارزیابی تناسب اراضی واقع گرا شود.
    کلیدواژگان: مقیاس سلسله مراتبی، تجزیه ی رقومی زمین، مدل سازی رقومی زمین، شاخص خیسی، شاخص قدرت جریان روان آب، شاخص انتقال رسوب
  • حسین بیات، محمد علی حاج عباسی، محمدرضا مصدقی، علی اکبر محبوبی صفحه 91
    اجرای خاک ورزی با روش های متفاوت و تراکتورهای مختلف به دلیل درجه متفاوت به هم خوردگی فیزیکی موجب ایجاد تغییر می گردد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات ایجاد شده در برخی از ویژگی های فیزیکی خاک ناشی از کابرد خاک ورزی کوتاه مدت با تراکتورهای متفاوت روی یک خاک لوم شنی (fine loamy، mixed، mesic Calcixerollic Xerochrepts) در همدان بود. کاربرد دو سیستم خاک ورزی حفاظتی و رایج (گاوآهن قلمی (CP) و گاوآهن برگردان دار (MP)) و سه تراکتور جان دیر (J)، رومانی (R) و مسی فرگوسن (MF) با استفاده از طرح فاکتوریل کرت های خرد شده در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. از خاک مکان های تردد (TZ) و بدون تردد (RZ) در چهار لایه تا عمق 30 سانتی متری در آخر فصل رشد گندم برای مقایسه تخلخل کل (TP)، منافذ درشت (Macro-P)، منافذ ریز(Micro-P) و هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که گاوآهن برگردان دار به طور معنی داری TP و Macro-P را افزایش داد. خاک ورزی و نوع تراکتور، TP را در RZ تحت تاثیر قرار دادند. در CP ترتیب TP برای تراکتورهای متفاوت به صورت R
    کلیدواژگان: خاک ورزی، هدایت هیدرولیکی، تخلخل
  • رسول قبادیان، محمود شفاعی بجستان، آرش آذری صفحه 107
    محل تلاقی رودخانه ها از اجزا مهم مورفولوژیکی سیستم های رودخانه ای می باشد. جریان ورودی از شاخه فرعی باعث تغییرات شدید الگوی جریان، به وجود آمدن پدیده فرسایش و رسوب گذاری که در نهایت باعث تشدید فرسایش سواحل شده و مشکلاتی را برای کشتیرانی، پل ها و ابنیه مجاور ایجاد می نماید. علی-رغم این، به خاطر وجود جریان های سه بعدی و حرکت رسوب، مطالعات سیستماتیکی برای شناخت کامل مکانیزم این پدیده ها به ندرت انجام شده است. در پژوهش حاضر ابتدا با استفاده از آنالیز ابعادی روابط بی بعد کلی استخراج و سپس با ساخت مدل فیزیکی، تاثیر یکی از مهم ترین پارامترها یعنی زاویه تلاقی () که تاکنون خیلی کم مورد مطالعه قرار گرفته است، بررسی گردید. در این پژوهش تعداد سه زاویه تلاقی 60، 75 و 90 درجه تحت شرایط هیدرولیکی مختلفی مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش های انجام شده نشان داد که با افزایش زاویه اتصال حداکثر عمق چاله فرسایش و ارتفاع تپه رسوب گذاری افزایش می یابد. با به کار بردن داده های حاصل از این پژوهش، تاثیر هر یک از پارامترهای بی بعد بر مقدار فرسایش و رسوب گذاری بررسی و نهایتا روابطی برای تخمین این پدیده ها استخراج و ارایه گردیده است.
    کلیدواژگان: تلاقی رودخانه، چاله فرسایش، تپه رسوب گذاری، زاویه اتصال
  • محمود مشعل، مریم وراوی پور، سیداحمد سادات نوری، ابراهیم زارع زیرک صفحه 123
    کم آبیاری، انتخاب یک راهبرد بهینه و برتر برای استفاده از آب و تولید محصول تحت شرایط کمبود و یا بالابودن قیمت آب است. طی پژوهش حاضر اثرات کم آبیاری بر توابع تولید و هزینه گیاه ذرت از رقم سینگل کراس 704 مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 13 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها نسبت به درصد نیاز آبی گیاه با افزایش های ده درصدی از صفر تا 120 درصد نیاز آبی انجام گرفت. تابع تولید به صورت یک منحنی درجه دوم و تابع هزینه به صورت یک معادله خطی به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که آبیاری کامل (100 درصد نیاز آبی معادل 82/4 سانتی-متر عمق آبیاری در واحد سطح) بیش ترین عملکرد محصول در واحد سطح (به میزان 77360 کیلوگرم در هکتار) را به همراه دارد. از کشت ذرت بدون آبیاری تا 30 درصد نیاز آبی گیاه، تنها ضرر و زیان مالی نصیب زارع می گردد. علاوه بر آن بیش ترین درآمد ناخالص، مربوط به تیمار با 100 درصد نیاز آبی گیاه، و بیش ترین درآمد خالص مربوط به تیمار با کاهش 10 درصدی در مصرف آب نسبت به حالت آبیاری کامل می باشد. بالاترین درآمد ناخالص و خالص «به ازای واحد آب مصرفی» نیز به ترتیب مربوط به تیمار با کاهش 50 درصدی و تیمار با کاهش 30 درصدی است. در کل نتایج ابن پژوهش نشان می دهد که آبیاری بیش از نیاز آبی گیاه علاوه بر افزایش هزینه، کاهش محصول را نیز در پی خواهد داشت، و نیز بیش ترین درآمد خالص «در حالت محدودیت منابع آب» و افزایش سطح زیر کشت، در تیمار بدون کاهش مصرف آب به دست می آید.
    کلیدواژگان: کمآبیاری، ذرت، توابع عملکرد و هزینه، عمق بهینه آبیاری
  • آذر محمدی، محمدرضا بی همتا، حمیدرضا دری صفحه 135
    خشک سالی یکی از عوامل مهم محدودکننده تولید در جهان است و کاربرد روش های به نژادی یک راه کار اساسی در تولید ارقام متحمل و سازگار به تنش خشکی می باشد. به منظور محاسبه ضرایب همبستگی و تجزیه علیت برخی صفات مرتبط با عملکرد 15 لاین لوبیا چیتی در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی کرج در سال 1383 کشت شدند. در شرایط بدون تنش هر هفت روز و در شرایط تنش کم آبی هر 10 روز یک بار عمل آبیاری صورت گرفت. در این پژوهش برخی صفات مانند خصوصیات فیزیولوژیکی (روز تا گلدهی، دوره پرشدن و رسیدگی دانه)، مرفولوژی دانه (طول، عرض و قطر دانه) و کمیت دانه (تعداد دانه و غلاف در بوته، وزن صددانه و غلاف) ارزیابی شد. در مدل رگرسیون گام به گام با دو صفت، مناسب ترین مدل هر دو محیط ارائه شد و ضریب همبستگی فنوتیپی صفات مرتبط با مدل و تجزیه علیت محاسبه شد. در مدل رگرسیونی وزن غلاف در هر دو محیط اولین صفت تعیین کننده با بیش ترین ضریب تبیین (919/0 R2=) بود به طوری که بیش از 90 درصد روی عملکرد موثر بوده و سهم دومین صفت در دو شرایط غیر تنش و تنش خشکی کم تر از 10 درصد بود. نتایج حاصل از همبستگی ساده فنوتیپی نشان داد وزن غلاف در هر دو شرایط آبیاری بیش ترین همبستگی را با عملکرد دانه در سطح یک درصد دارد (95/0r=) و نتیجه این تجزیه موید مدل رگرسیونی است. نتایج تجزیه علیت روی عملکرد در شرایط بدون تنش نشان داد که بیش ترین مقدار اثر مستقیم به ترتیب از طریق صفات وزن غلاف در بوته (035/1) و تاریخ 50 درصد گلدهی (201/0-) می باشد. نتایج حاصل از تجزیه علیت در شرایط تنش خشکی نشان داد که بیش ترین اثر مستقیم از طریق وزن غلاف (902/0) و تعداد دانه در غلاف (159/0) اعمال گردیده است. نتایج نشان داد که جهت برنامه های اصلاحی با هدف افزایش عملکرد در ارقام لوبیا چیتی، بهتر است گزینش بر اساس صفت وزن غلاف انجام گردد. هم چنین نتیجه گیری شد که درصد پروتئین در ژنوتیپ های لوبیا چیتی تحت تنش آبی، تغییر چشم گیری ندارد.
    کلیدواژگان: همبستگی فنوتیپی، تجزیه علیت، تنش خشکی، لوبیا چیتی
  • علی اصغر سراج صفحه 145
    میزان و تعداد دسته های تخم پروانه مینوز Cemiostoma aceris (Fuchs) (Lyonetiidae: Lepidoptera) روی دو میزبان پده Populus euphratica Olivierو بید سنجدی Salix elaeagnus Scopدر جلگه ای اطراف شهرستان شوشتر (خوزستان) مورد مطالعه قرار گرفت. اندازه گیری سطح برگی که یک لارو تا زمان شفیره شدن مصرف می کند در شرایط آزمایشگاهی برای هر میزبان گیاهی انجام شد. بر اساس نتایج حاصله پروانه های ماده دسته های تخم خود را در تعداد متغیر روی دو میزبان می گذارند. اندازه دسته های تخم بستگی به اندازه سطح برگ میزبان آن ها دارد، یعنی ماده ها تعداد تخم خود را در هر دسته، متناسب با میزبانی که در منطقه است، تغییر می دهند. وابستگی مثبت اما ضعیفی بین تعداد تخم هر دسته و سطح برگ در هر میزبان وجود داشت. اندازه دسته تخم مورد انتظار، ناشی از میزان سطح برگ مصرف شده به وسیله لارو تا مرحله شفیرگی بود. پروانه های ماده به طور معنی داری، دسته های تخم کوچک-تری با توجه به این که هر برگ چه تعداد لارو را می تواند از نظر غذایی تامین کند، روی برگ های هر دو میزبان گذاشتند. متوسط دسته های تخم روی پده (07/0 ± 74/4) دو برابر میانگین آن ها روی بید سنجدی (03/0 ± 22/2) بود. در این مقاله چگونگی تنظیم دسته های تخم توسط پروانه های ماده مینوز، متناسب با منبع تغذیه ای خود، بحث شده است.
    کلیدواژگان: پروانه مینوز Cemiostoma aceris، دسته های تخم، رفتار تخم ریزی، منابع غذایی در دسترس
|
  • Hoseiniy., Homaeem., Karimian, N. A., Saadat, S Page 1
    Soil and water salinity is one of the most important problems of agriculture in Iran. Application of chemical fertilizers, particularly phosphorus (P) fertilizers, may lead to improve the yield quality and quantity. The effects of salinity and P on growth, chemical composition and water use efficiency (WUE) of canola (Brassica napus L.) were investigated. The experimental treatments were five saline water levels [non-saline water (EC= 0.3 dS/m), 3, 6, 9, and 12 dS/m] and four applied phosphorus rates (0, 20, 40, and 80 mg/kg soil as KH2PO4). This experiment was factorially arranged in a randomized complete block design with three replicates. The results indicated that the dry matter and grain yields of canola were decreased significantly by increasing salinity levels. Application of 20 and 40 mg P/kg soil increased grain end dry matter yield, respectively. The applied saline water increased Cl, Na, B, and P concentrations and decreased Ca, K and N in plant. On the other hand, application of P decreased Cl concentration of plant significantly. The water use efficiency, at first, was increased and then decreased by increasing salinity levels. Application of phosphorus in high levels resulted in decreasing WUE.
    Keywords: Canola, Phosphorus, Salinity, Water use efficiency
  • Golzardif., Mondanif., Ahmadvandg., Sepehria., Jahedi, A Page 19
    In order to investigate the effect of weed free periods on light absorption and use efficiency of seed production and commercial fields of potato an experimental was conducted in Agricultural faculty of Bu Ali Sina University in 2006. This experiment was a factorial experiment based on a randomized complete bloke design with three replications. Experiment treatments were potato plant density at two levels, 5. 33 (optimum plant density of commercial fields) and 6. 66 (optimum plant density of seed production fields) plant m-2 and weed ّfree periods at seven levels, witch in the five levels, weeds were controlled for 10, 20, 30, 40 and 50 days after crop emergence and then weeds were allowed to grow until harvest, In addition two control treatments (full- season weeded and full- season infested) were taken. Each plot consisted from four rows (eight meter per row) with a row spacing of 75 cm. In order to determine light absorption by potato canopy, amount of light in the top and under the canopy was measured 10 days after crop emergence and repeated 10 days interval for 8 times. Weeds were removed before light measurement in the infested treatments. Sampling of weed and potato was done at the same time of light measurement to determine leaf area index of potato and total dry matter of weeds. The results showed that by increasing weed free periods, leaf area index, light absorption and use efficiency, light extension coefficient and number of potato branches per unit area, increased and total weed dry matter, decreased. The effect of weed free periods on above mentioned trials in commercial field's potato plant density (5. 33 plant m-2) was more than seed protection field's plant density (6. 66 plant m-2).
    Keywords: Potato, Weed control, Light absorption, Radiation use efficiency, Light extension coefficient, Density
  • Yaghob Fara., Nouri Emamzadeh, A Page 33
    The experiment was conducted to determine metabolizable energy contents of soybean (SBM), canola (CM) and sunflower (SFM) meals from differences manufactory processing oil seeds. Nine samples of SBM, four samples of CM and four samples of SFM were evaluated using conventional addition method (CAM) with adult cockerels for a seven days experimental period consisting 4 days pre-collection and 3 days collection periods. The results have indicated that apparent metabolizable energy (AME), nitrogen-corrected apparent metabolizable energy (AMEn), true metabolizable energy (TME) and nitrogen-corrected metabolizable energy (TMEn) were different within samples of SBM, CM and SFM meals (P<0.05). The averages of AME, AMEn, TME, TMEn values for SBM, were 2439.12, 2439.14, 2636.16 and 2636.27; for CM were 2058.07, 2058.58, 2177.72 and 2177.94; and for SFM were 1426.80, 1426.87, 1587.35 and 1587.46 kcal/kg, respectively. The result of experiment confirms that amount of metabolizable energy content of soybean, canola and sunflower meals can be influenced by chemical nutrients, variables and manufactory processing respectively.
    Keywords: Metabolizable energy, soybean meal, canola meal, sunflower meal, adult cockerels
  • Maralianh., Didar Taleshmikailr., Shahbazik., Torabi Giglou, M Page 47
    Application of micronutrient fertilizers is an effective strategy for increasing yield and quality properties of wheat. This study was conducted to evaluate the effect of Fe and Zn fertilizer on wheat yield and quality properties at Moghan Agricultural and natural resource research center during 2007-2008. The experimental design was done as factorial arrangement based on randomized complete block design with three replicates. Studied factors were cultivars (three levels) and foliage application of Fe and Zn or no application (control). Plant characteristics such as plant height, number of ear per plant, number of seeds in main ear, 1000 kernel weight, biomass, seed yield, protein content, Fe, Zn and Mn concentration were studied. The MSTATC software package was used to analyze all the data and means were separated by the least significant difference (LSD) test at P< 0.01. Results showed that seed yield, Fe, Zn and Mn content were significant different among cultivars. Foliage application of Fe and Zn had significant effect on seed yield, tiller number, fertile tiller number, protein, Fe, Zn and Mn content at P< 0.01. interact effect of cultivar×micronutrient application was significant on seed yield, Fe, Zn and Mn content. Among cultivars, the maximum seed yield was obtained with Arta cultivar. Foliage application of Fe and Zn increased wheat yield over 12 percent.
    Keywords: Cereals, Grain quality, Yield, Micronutrients
  • Mirzapour, M. H., Khoshgoftarmanesh, A. H Page 61
    Although iron effect on growth and yield of different plants has been intensively investigated, there is limited information on its effect on grain yield and seed oil content of sunflower, particularly under saline condition. In this study, the effects of soil application of Fe-EDDHA (two rates of 10 and 20 kg ha-1) and foliar spray of FeSO4 (0.5% in two intervals at 10-leaf and flowering stage) on growth, grain yield and seed oil content of sunflower were investigated. A treatment with no Fe application was considered as a control treatment. The biennial results showed that soil application of 20 kg FeEDDHA ha-1 had no significant effect on shoot matter yield of sunflower while significantly increased grain yield in comparison with control. In contrast, foliar application of FeSO4 had no significant (P <0.05) effect on seed yield and shoot dry matter yield. Seed oil content was also not affected by foliar application treatment. Regardless of the application method, increasing the fertilizer rate had no significant effect on seed oil content. Soil application of FeEDDHA significantly increased the head diameter and 1000- kernel weight but reduced the plant height. Conclusively, the result of this experiment showed that soil application of 20 kg Fe-EDDHA ha-1 increased plant tolerance to salinity and resulted higher grain yield and oil seed content as compared to control.
    Keywords: Fe, Calcareous Soil, Salinity, Yield, Oil Content, Sunflower
  • Arabs., Naderim., Givi, J Page 75
    When allow for continuum in components of Landscape-Soil system, studies must be on basis of hierarchy scale. Data of Landscape-Soil system has straight relation with spatial information. For this reason, analysis of terrain properties has increasingly overlapped with Geographical Information System (GIS). A Digital Terrain Analysis (DTA) model derived from Digital Elevation Model (DEM). (DTA) model indexes are served to study of geomorphic surfaces and landforms in toposequence. Area of 278ha is studied in region of Ayej terrestrial dam, Jouneqan east, province of Chaharmahal and Bakhtiary in Iran. Some properties of geomorphic levels is measured by remote sensing and digital terrain modeling (DTM), such interpolation and slicing methods. Then digital terrestrial indexes, as Stream Power Index (SPI), Sediment Transport Index (STI), and Wetness Index (WI) obtained of (DEM) for six transects or sequences in study area. Every spatial situation that (SPI) to be increased, velocity and volume of flood-water were upward, as (STI) increased and (WI) reduced in its minimum. For all of sequences (STI) confirmed correlation with (SPI) closely, except 4 sequence. In sequence 4, (WI) harmonized with (STI) and traversed process of climb. Therefore sediment accumulation and water influence caused more development soils in sequence 4. In sequences 1, 2, 3, 3, 5, and 6 increased (SPI) and (STI) harmonious, reduced (WI), and caused less development soils. Percentage of slope, water influence and volume sediments are the most affected factors on configuration of landscape and landform in study area. Goal of this research was primary study landscape analysis by multiattribute and multiobjective methods, as soil survey realized for land suitability evaluation.
    Keywords: Hierarchy scale, Digital terrain analysis, Digital terrain modeling, Wetness index, Stream power index, Sediment transport index
  • Bayath., Hadji Abasi, M. A., Mosaddeghi, M. R., Mahboubi, A. A Page 91
    Performing different tillage methods with different tractors can produce an immediate effect because of the varying degrees of physical manipulation. Our objective was to investigate some soil physical properties response to short-term tillage application using different tractors on a fine loamy, mixed, mesic Calcixerollic Xerochrepts soil in Hamadan. Two tillage systems [chisel plow (CP), and moldboard plow (MP)] and three tractors [John Deer (J), Romania (R) and Massey Ferguson (MF)] were evaluated using a factorial split-plot design with three replications. Within row zone (RZ) and traffic zone (TZ) soil samples were collected from four layers to a depth of 30 cm by the end of wheat growth season, and compared for total porosity (TP), macroporosity (Macro-P), microporosity (Micro-P) and saturated hydraulic conductivity (Ks). The results showed that MP significantly increased TP and Macro-P. Tillage plus tractor influenced the TP in the RZ. The TP ranking was MF>J>R with CP at all the successive layers but this order was not observed with MP. While the impacts of tillage treatments on Macro-P within both TZ and RZ were significant, the change within TZ was not considerable. The Micro-P was also significantly affected within TZ. The Ks and Macro-P were higher within TZ with CP than MP, while Micro–P was decreased with CP. It was concluded that the performance of conservational tillage system using MF had beneficial effect on the selected soil physical properties.
    Keywords: Tillage, Hydraulic conductivity, Porosity
  • Ghobadianr., Shafai Bajestanm., Azari, A Page 107
    River confluence is an important element of river system. The entrance flow from the minor branch to the main channel causes extensive variation in flow pattern which result a deep scour hole and formation of point bar. These phenomena can accelerate the rate of bank erosion, bring problems for navigation and may causes failure of the bridges or structure nearby. Despite of these, due to three dimensional structures of flow and sediment at river confluence, systematic study for understanding the mechanism of flow and sediments are very few. There for the main purpose of this study to conduct a comprehensive literature review and experimental program to study the effects of confluence angle on erosion and sedimentation pattern. To reach such goals first using the dimensional analysis, general non- dimensional equations were developed. Then many experimental tests were conducted for three confluence angles of 60, 75 and 90 degree and different hydraulic conditions. The experimental tests showed that as the confluence angle is increase, the scour hole and point bar dimensions increases. Using the experimental data, the effects of each non-dimensional parameters on scour hole depth were investigated and finally relations were developed for prediction the scour and point bar dimensions.
    Keywords: River confluence, Confluence angle, Scour hole, Point bar
  • Mashalm., Varavypourm., Sadatnouri, S. A., Zare, Zirak, E Page 123
    Deficit – irrigation is an optimum approach of water application under water deficit or expense. In this research, the effect of deficit-irrigation has been investigated for corn plant (variety of single cross 704). The experiment carried out in case of randomized complete block design which has 13 treatments and 3 repeats. The first treatment was without any irrigation and next treatments have increase of 10 % of full water requirement respect to previous one up to 120%. The results showed full irrigation (82.4 cm application water depth in unit area) had maximum yield of 77360 kg/ha, and dry-farming and deficit-irrigation by application water depth of up to 30% of water requirement had only loose of money for farmer. Furthermore, Maximum pure benefit was related to treatment with 10% decrease in full irrigation. The highest value for gross and pure income belonged to treatments by 50% and by 30% decreases in requirement water depth respectively. In general, results showed irrigation by application depth more than requirement depth not only decreased the benefits but also the yields. In case of limitation in water resources and permission to increase area of farming, the highest value in pure benefit will obtain in treatment by full irrigation.
    Keywords: Deficit, irrigation, corn, productive, benefit functions, optimized irrigation depth
  • Mohammadia._Bihamta_M. R._Dari . H. R Page 135
    Drought is a threaded factor in world produce and application of breeding method is proposal for selection of tolerant and adapted cultivators under drought stress. In order to calculated of correlation coefficient and path analysis some traits that relationship with grain yield in 15 genotypes of Chiti beans under non-stress and drought stress conditions were studied using randomized complete block design with three replications in experimental field, Faculty of Karaj Agricultural in 2004 crossing season. Irrigation was each seven days and each ten days on non-stress and drought stress conditions respectively. In this experiment were measured some of traits such as physiological characteristics (date to flowering, filling duration and seed maturity), morphological seed traits (length, weight and seed diameter) and quantitative traits (No. seed/pod per plant, 100 seed weight and pod weight). By stepwise regression introduced best model for two conditions. In regression model pod weight was the first trait that had highest R2 coefficient (R2=0.919) but second trait had lowest share under non-stress and drought stress conditions. Results of simple phenotypical correlation showed pod weight had highest correlation with seed yield on non-stress and drought stress conditions in 1% probability (r=0.95) and this result confirmed regression model. Path analysis In non-stress condition showed greatest direct effect by weight pod (r=1.035) and days to 50% flowering (r= -0.201) respectively. Path analysis In stress condition showed greatest direct effect by weight pod (r= 0.902) and number of seed per pod (r= 0.159). Total results showed for breeding programs, it is better that weight pod selected in Chiti bean. Also protein percentage not alternative trait under drought stress in Chiti beans.
    Keywords: phenotypical correlation, path analysis, drought stress, Chiti bean
  • Seraj, A. A Page 145
    Clutch size variation of a leaf mining moth Cemiostoma aceris (Fuchs) was investigated on two host plants, Populus euphratica Olivier and Salix elaeagnus Scop. Female moth’s oviposited egg clutches with different size on the two host plants and that clutch size was correlated with leaf area between host species. Therefore, females are adjusting clutch size in response to variation in resource availability for offspring. Positive correlation was also found between clutch size and leaf area within host species, however, the relationship was weak. Expected clutch size was determined from estimates of leaf area consumed by a larva until pupation. Females laid significantly smaller clutches than the expected size that could be supported by a single leaf on both host plants. It was discussed how the females determined clutch size in response to resource availability.
    Keywords: Cemiostoma aceris, Clutch size, Oviposition behavior, Resource availability