فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل
سال سوم شماره 2 (تابستان 1390)

از آن جا که سازمان های آموزشی و از جمله دانشکده ها با برخورداری از یک مدیریت کارآمد و شایسته و در عین حال با تسلط کافی بر مهارت های ارتباطی و رفتار بهتر با کارکنان می توانند به سیاستها و اهداف خود جامه عمل بپوشانند، این پژوهش به بررسی ومقایسه مهارتهای ارتباطی مدیران دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی زاهدان پرداخته است.
روش پژوهش: مطالعه ای توصیفی تحلیلی به روش مقطعی در سال 1385 در دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام شد. تمام کارکنان دانشکده ها بجز روسای دانشکده ها به عنوان نمونه تحقیق انتخاب و از هر یک از آنان خواسته شد پرسشنامه مهارتهای ارتباطی مشتمل بر 21 گویه مربوط به مهارت های ارتباطی مدیران در سه حیطه مهارتهای کلامی، گوش دادن موثر و بازخورد را در مورد مدیر بلافصلشان تکمیل نمایند. روایی محتوای پرسشنامه از طریق نظرخواهی از صاحب نظران و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ(93/0) تایید شد. داده ها با کمک نرم افزار آماری SPSS تحلیل شد. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.
1/63درصد پاسخگویان مهارتهای ارتباطی مدیران عملیاتی و 2/76 درصد پاسخگویان مهارتهای ارتباطی مدیران میانی را مناسب دانستند ولی تفاوت بین دو دسته مدیران معنی دار نبود. بین مدیران عملیاتی و مدیران میانی از لحاظ مهارت کلامی و مهارت بازخورد تفاوت معنی دار وجود نداشت. تفاوت بین دو دسته مدیران از لحاظ مهارت گوش دادن موثر معنی دار بود.
به واسطه کمتر بودن مهارت ارتباطی مدیران عملیاتی از مدیران میانی و بدلیل ارتباط تنگاتنگ این دسته از مدیران با کارکنان و نقش مهمشان در راهنمایی و هدایت هر چه بهتر آنان برای انجام فعالیتها، اقدامات مدیریت منابع انسانی دانشگاه برای ارتقای سطح مهارتهای ارتباطی با تاکید ویژه بر این دسته از مدیران صورت پذیرد.

بروسلوزیس یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان با طیف گسترده است که انواع حیوانات اهلی و وحشی را نیز آلوده می نماید و سبب کاهش میزان زاد و ولد و افزایش سقط جنین می گردد. بروسلوزیس توسط گونه های بروسلا ایجاد می شود. نظر به این که جنس بروسلا، باکتری های پاتوژن داخل سلولی هستند، درمان این عفونت ها بسیار مشکل است. درمان بروسلوزیس هنوز به عنوان یک مشکل باقی مانده است چون میزان شکست درمان و عود مجدد بیماری بسیار بالا است. مطالعات نشان داده است که نانو ذرات نقره دارای اثر ضد میکروبی شدیدی علیه برخی از باکتری ها هستند. هدف از این مطالعه، بررسی اثر درمانی نانوذرات نقره برای یافتن راه درمانی جدید علیه بروسلوزیس می باشد.
اثر ضد میکروبی نانوذرات نقره در غلظت های مختلف، علیه بروسلا آبورتوس با روش انتشار چاهکی در آگار در محیط مولر هینتون آگار بررسی گردید. حداقل غلظت مهار کننده رشد (MIC) و حداقل غلظت کشنده باکتری (MBC) با روش ماکرودیلوشن در محیط مولر هینتون براث تعیین گردید. اثر ضد باکتریایی نانوذرات نقره در مدل حیوانی مطالعه و با آنتی بیوتیک و گروه کنترل در موش های BALB/c مقایسه گردید.
نتایج نشان داد که نانوذرات نقره در غلظت های پایین می توانند بروسلا آبورتوس را از بین ببرند. MIC و MBC نانوذرات نقره در روش ماکرودیلوشن به ترتیب ppm 6 و 8 بود. نانوذرات نقره در مدل حیوانی نیز توانستند رشد بروسلا آبورتوس را مهار نمایند. در مدل حیوانی اثر هم افزایی شدیدی بین نانوذرات نقره و آنتی بیوتیک جنتامایسین مشاهده شد.
این مطالعه نشان داد که نانوذرات نقره می توانند علیه بروسلوزیس موثر باشند.

از فاضلاب شهری زابل در هنگام قطع آب ورودی به رودخانه هیرمند جهت آبیاری مزارع کشاورزی برخی روستاهای مسیر استفاده می شود. فلزات سنگین از عوامل مهم آلاینده محیط زیست به شمار می روندکه از طریق آبیاری با فاضلاب در خاک و گیاه تجمع می یابند و مصرف این گیاهان آلوده توسط انسان و دام در نهایت به سلامت جوامع صدمه می زند. هدف از این تحقیق بررسی میزان مس، روی،کادمیوم و سرب در خاک و گیاهان کشت شده با فاضلاب شهری زابل می باشد.
در این تحقیق 52 نمونه از سه گیاه گندم، ذرت علوفه ای و اسفناج وحشی و همچنین خاک کشاورزی بصورت تصادفی از سه ایستگاه 1(روستای صادق)٬ ایستگاه 2 (روستای سه قلعه) و ایستگاه 3 (روستای فتح الله ) انتخاب گردید. غلظت عناصر سنگین با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه به منظور مقایسه مقدار میانگین فلزات سنگین در سه ایستگاه یاد شده استفاده شد.
نتایج بدست آمده نشان می دهد میزان سرب در سه ایستگاه و در تمام گونه ها از حد مجاز آن بالاتر است. میزان مس در گونه های گیاهی از مقدار مجاز آن کمتر و در خاک کشاورزی از حد مجاز آن بالاتر است. مقدار کادمیوم و روی در تمام گونه های گیاهی و همچنین خاک کشاورزی در محدوده مجاز قرار دارد.
این تحقیق نشان می دهد آبیاری زمینهای کشاورزی با فاضلاب زابل علاوه برافزایش بار آلودگی میکروبی باعث تجمع فلزات سنگین در خاک و گیاه می شود.

از آنجائی که سوخت و ساز سلول به غلظت یون هیدروژن (pH) محیط حساس و وابسته است، کیفیت اسیدی بازی مایعات بدن باید درمحدوده معین و دقیقی تنظیم شود. برای نگهداشتن pH در محدوده مناسب و درنتیجه به تاخیر انداختن خستگی، سیستم های تامپونی مختلفی در بدن عمل می کنند که یکی از آنها سیستم تامپونی بیکربنات می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر مصرف مکمل بی کربنات سدیم بر پاسخ لاکتات، pH خون و توان هوازی و بی هوازی دانشجویان دختر دانشگاه بروجرد بود.

در این تحقیق تجربی از جامعه آماری دانشجویان دختر دانشگاه آزاد بروجرد 63 نفر برای شرکت در تحقیق داوطلب شدند. پس از گرفتن رضایت نامه 30 نفر از آنها بصورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 10 نفری تجربی، دارونما و کنترل قرارگرفتند. گروه تجربی 300 میلی گرم بی کربنات سدیم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و گروه دارونما نیز به همین اندازه نشاسته که در cc200 آب میوه حل شده بود مصرف کردند. از آزمودنی ها در سه مرحله قبل از مصرف، 5/1 ساعت پس ازمصرف بیکربنات سدیم و پس از فعالیت، (بلافاصله پ س از اجرای آزمونهای پرش عمودی و یک مایل راه رفتن) نمونه خون گرفته شد. البته خونگیری گروه کنترل فقط در دو مرحله (استراحت و پس از فعالیت) انجام شد. به منظور ارزیابی توان هوازی از آزمون یک مایل راه رفتن و برای توان بی هوازی از آزمون پرش عمودی استفاده شد. تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی و برای مقایسه پیش آزمون و پس آزمون گروه های تجربی، دارونما و کنترل از t همبسته استفاده شد. تمام آزمونهای آماری توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 و در سطح معنی داری 05/0 α≤ انجام شد.

نتایج نشان داد که: مصرف بیکربنات سدیم بر توان هوازی و بی هوازی دانشجویان دختر تاثیری نداشته است. مصرف بیکربنات سدیم و دارونما هر دو باعث افزایش 26/0 درصدی pH خون شده و از کاهش pH در اثر فعالیت ورزشی جلوگیری نموده اند. همچنین مصرف بیکربنات سدیم بر میزان آنزیم لاکتات دهیدروژناز تاثیر معنی داری نداشته است اما همانند دارونما از افزایش آنزیم لاکتات دهیدروژناز در اثر ورزش جلوگیری نموده است.

از آنجائی که مصرف بیکربنات سدیم باعث افزایش در مقادیر pH خون شده و از کاهش آن در اثر فعالیت جلوگیری نموده و همچنین مصرف بیکربنات سدیم از افزایش آنزیم های لاکتات دهیدروژناز در اثر فعالیت جلوگیری کرده است. بنابراین می توان آنرا به عنوان یک کمک نیروزا در بهبود عملکرد، بویژه در ورزشکاران به کار برد.

آگاهی از فرهنگ سازمانی، رضایت شغلی و رضایتمندی از زندگی کارکنان، گامی بنیادی و مهم در جهت شناخت و عملکرد اعضای یک سازمان محسوب می شود. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین متغیر های فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی و رضایتمندی از زندگی بود.
نمونه مورد بررسی در این پژوهش عبارت بودند از تعداد 65 نفر از کارکنان یکی از واحد های شرکت برق شهر تهران که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه های فرهنگ سازمانی دنیسون، رضایت شغلی اسپکتر و رضایت از زندگی دینر بر روی آنان به مورد اجرا گذاشته شد.
تحلیل داده ها نشان داد که، ابعاد مختلف فرهنگ سازمانی با یکدیگر همبستگی معنا داری دارند (p<0.05). از طرف دیگر رضایتمندی از زندگی تنها با برخی از ابعاد فرهنگ سازمانی رابطه معناداری نشان داد.
درمجموع نتایج بدست آمده نشان می دهد که رضایتمندی از زندگی و رضایت شغلی متغیر های مستقل از یکدیگر هستند

ایجاد تحول در بخشهای اورژانس بیمارستانی در طی سالهای اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته است. نیروی انسانی ارزشمندترین سرمایه در ساختار مدیریت بهداشتی و درمانی می باشد و در این میان گروه پرستاران اورژانس بعنوان پر تعدادترین اعضای گروه درمانی اورژانس دارای جایگاه ویژه ای می باشند. توانایی پرستاران اورژانس در تشخیص و درمان بیماران اورژانس در کشورهای پیشرفته همواره مورد توجه و تاکید بوده است و پرستاران نقش حیاتی در تفسیر یافته های الکتروکاردیوگرافی دارند. این تحقیق توانایی پرستاران اورژانس را در تشخیص اختلالات الکتروکاردیوگرام مورد ارزیابی قرار داده است.
روش پژوهش: 40 نفر از پرستاران اورژانس و 24 نفر از پرستاران سی سی یو در بیمارستان امام حسین(ع) و هفت تیر در زمینه تشخیص10 مورد نوار الکتروکاردیوگرام مختلف مورد سوال قرار گرفتند.
میانگین نمره پرستاران سی سی یو 61/1 + 41/7 و میانگین نمره پرستاران اورژانس 28/2 +15/4 بوده است. عوامل مختلف مانند سن، سابقه کار پرستاری، سابقه کار در بخش اورژانس یا سی سی یو در هیچیک از دو گروه مورد مطالعه با بهبود نمره آزمون ارتباطی نداشته است. در پرستاران اورژانس اشتغال در قسمت های که با خواندن نوار قلب سر و کار بیشتری داشتند (مثلا مانیتورینگ اورژانس) با بهبود نمره آزمون الکتروکاردیوگرام همراه بود.
پرستاران سی سی یو نگرش بهتری نسبت به اهمیت نقش خود در روند تشخیص و درمان بیماران قلبی داشته اند و مشارکت پرستاران در تفسیر نوار قلب مهمترین عامل در افزایش آگاهی و مهارت ایشان بوده است.

تمرینات ویژه آماده سازی و مهارتی که با شدت های بالا در فصل پیش از مسابقات انجام می شوند ممکن است با اثر گذاری بر سیستم های مختلف بدن به ویژه متغیرهای خونی، اثرات متفاوتی را بر عملکرد و اوج اجرای ورزشی ورزشکار داشته باشند که چگونگی این تاثیرات هنوز در هاله ای از ابهام است. این پژوهش به هدف تاثیر میزان استراحتی پس از تمرینات ویژه آماده سازی و مهارتی بر شاخص های خونی صخره نوردان مرد نخبه انجام شد.
بدین منظور، تعداد 10 ورزشکار صخره نورد نخبه (سن 2/2±3/23 سال، وزن 3/7±5/64 کیلوگرم، قد 8/4±6/173سانتی متر) در این مطالعه شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد 95 دقیقه تمرینات ویژه آماده سازی و مهارتی شامل: 10 دقیقه گرم کردن، 75 دقیقه صعود در مسیرهای با درجه های سختی متفاوت و 10 دقیقه سرد کردن را انجام دهند. نمونه گیری خون وریدی جهت ارزیابی تاثیر تمرین بر روی متغیر های خونی، قبل، بلافاصله و 24 ساعت پس از تمرین صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از آزمون آماری t همبسته و آزمون مدل خطی استفاده شد (05/0P<).
نتایج نشان داد که بلافاصله پس از جلسه فعالیت سطوح متغیر های HCT، RBC، HGB، MCV و PLT کاهش معناداری داشته است (05/0P<). پس از یک دوره استراحت 24 ساعته سطوح HCT و RBC افزایش یافته که نسبت به مقادیر بلافاصله پس از فعالیت معنادار بوده (05/0P<) و نسبت به مقادیر پیش از فعالیت معنادار نبود (05/0P>). این نتایج در مورد مقادیر RDW، MCV و MCH نسبت به مقادیر بلافاصله پس از فعالیت نیز صدق کرد (05/0P<). پس از دوره استراحتی 72 ساعته هر چند سطوح HCT، RBC و MCH افزایش یافت، اما به سطوح پیش از فعالیت باز نگشته و پایین بودن این مقادیر نسبت به مقادیر پیش از فعالیت معنادار نبود (05/0P>). سطح RDW و MCV پس از 72 ساعت نیز افزایش معناداری را نسبت به مقادیر پیش از فعالیت نشان داد (05/0P<). سطح PLT پس از 24 و 72 ساعت استراحت کاهش معناداری را نسبت به مقادیر بلافاصله پس از فعالیت نشان داد (05/0P<)، هرچند که پس از 72 ساعت استراحت سطح PLT نسبت به مقادیر پیش از قعالیت کاهش غیز معناداری را نشان داد (05/0P>).
این نتایج نشان داد که هر دوره استراحتی بر متغیرهای خاصی از خون تاثیر مناسبی را داشته و برای بهره گیری از مدل استراحتی مناسب و موثر بهتر است مربیان و ورزشکاران نوع متغیر و میزان اثر گذاری آن را در تمرین تعیین و بر اساس آن برنامه را تدوین نمایند. همچنین در تدوین برنامه تمرینی علاوه بر بررسی پاسخ های بلافاصله پس از جلسه فعالیت، پاسخ های بعدی جلسه فعالیت را نیز مد نظر قرار دهند.