فهرست مطالب
مجله مطالعات حقوق تطبیقی
سال چهارم شماره 2 (پیاپی 8، پاییز و زمستان 1392)
- تاریخ انتشار: 1392/11/14
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 1-17تحلیل اقتصادی حقوق، عبارت مبهمی است که از فراوانی کاربرد روشن به نظر می آید، حال آنکه برداشت های نادرست در این باب بسیار است. در اغلب موارد این گونه به نظر می رسد که دو حوزه روشی و موضوعی اقتصاد با هم خلط شده اند. تحلیل اقتصادی حقوق به معنای به کارگیری روش ها و ابزارهای تحلیلی که اقتصاددانان برای تحلیل بازار به کار می برند، برای تحلیل موضوعات حقوقی است نه بررسی آثار حقوق بر اقتصاد و یا آثار اقتصادی موضوعات حقوقی. برای تبیین این مسئله، خود عبارت «تحلیل اقتصادی» باید موشکافی شود. تحلیل اقتصادی حقوق به معنای ترجمه حقوق به زبان اقتصادی و سپس مطالعه آن، مشابه مطالعه بازار است.
کلیدواژگان: امپریالیسم اقتصاد، بازار، تحلیل، تحلیل اقتصادی، روش -
صفحات 19-35به طور کلی مالیات از مظاهر حاکمیت دولت به شمار می رود و به عنوان مهم ترین منبع درآمدهای عمومی نقشی برجسته در تامین هزینه های عمومی ایفا می کند؛ به نحوی که می توان گفت فعالیت های دولت و استمرار و تداوم آن به وصول مالیات بستگی دارد. به این دلیل مالیات در نزد دولت ها از اهمیت و جایگاه بسزایی برخوردار است. در این راستا در حقوق مالیاتی بیشتر کشورها از جمله ایران و انگلستان برای تامین و تضمین مالیات، اختیارات و اقتدارات گسترده و منحصربه فردی به دستگاه مالیاتی داده می شود تا با توسل به آن ها بتواند مالیات را در سریع ترین زمان و به مناسب ترین شیوه وصول نماید. این حقوق و اختیارات دستگاه مالیاتی که از حاکمیت دولت نشئت می گیرد، در حقوق عمومی اصطلاحا «امتیازات قدرت عمومی» نامیده می شود و در حقوق مالی و مالیاتی به آن «اعمال قدرت مالیاتی» نیز می گویند. در این پژوهش اقتدارات و اختیارات دستگاه مالیاتی در دو کشور ایران و انگلستان از منظر زمان و شیوه وصول مالیات بررسی و تحلیل می شوند.
کلیدواژگان: اختیارات و اقتدارات، حقوق مالیاتی، دستگاه مالیاتی، مالیات، وصول مالیات -
صفحات 37-56اگرچه منزلت سنتی آموزه های (دکترین) مولفان رساله های حقوقی بین المللی آن چنان که در سده های نخستین پس از زایش حقوق بین الملل از آن برخوردار بودند، در اثر تغییر نگرش ها، از منبع اصلی به منبع فرعی احراز قواعد، تنزل یافت و به ظاهر رویه قضایی محاکم بین المللی در نیمه اول قرن بیستم اعتنای چندانی به آن ها نمی کرد، ولی با پیدایش محاکم بین المللی جدید در دهه های اخیر، رویکرد رویه قضایی بیشتر محاکم تغییر چشمگیری یافت؛ چنانکه بسیاری از آن ها از استناد آشکار به دیدگاه های نویسندگان برجسته حقوق بین الملل برای تشخیص قاعده از غیرقاعده ابایی ندارند. در ضمن بی میلی دسته ای از محاکم مانند دیوان بین المللی دادگستری نسبت به توسل به آثار حقوق دانان در ظاهر امر است و آرای آنها ریشه ای نامرئی در اندیشه های حقوق دانان دارد. دیگر کارکرد ویژه آموزه های علمای برجسته، دمیدن روح نوآوری و عنصر ترقی به پیکره حقوق بین الملل و در مواردی ایجاد قاعده هاست.
کلیدواژگان: آموزه های جمعی، آموزه های حقوق دانان بین المللی برجسته، ابزار احراز قاعده حقوقی، تالیفات حقوقی بین المللی، محاکم بین المللی، منبع اصلی قاعده حقوقی، منبع فرعی قاعده حقوقی -
صفحات 57-79به دلیل لزوم حمایت از صغیر تا رسیدن به بلوغ و نگاه امتنانی شارع مقدس به اعمال ناصواب وی، توجه اصلی در فقه جزا وضعیت حقوقی وی به عنوان مدعی علیه یا متهم است. فقه پویای اسلام با پذیرش اصل عدم مسئولیت کیفری صغار، درعین حال که از تادیب ایشان غافل نمانده، با موضوعیت قائل شدن برای اماره سنی بلوغ، حسب نظر مشهور که مورد متابعت قانون گذار جمهوری اسلامی ایران نیز قرار گرفته، سبب شده است که این اصل مترقی حقوق کیفری اسلامی، در عمل نمود مناسبی نداشته باشد. لذا فقهای معاصر سعی در مطالعه مجدد مبانی نظر مشهور و تعدیل آن در قالب افزایش سن بلوغ دختران و سن مسئولیت کیفری ایشان و یا حذف موضوعیت از معیار سن برای اثبات بلوغ داشته اند. به این ترتیب امید است همان گونه که سن نکاح، سن بلوغ سیاسی و سن رشد بدون توجه به نظر مشهور در قوانین مقرر شده است، سن مسئولیت کیفری هم با اصلاح قانون به گونه ای علمی و با توجه به رویکردهای نوین فقهی و دستاوردهای جدید علوم جنایی، تجدیدنظر شود.
کلیدواژگان: احتلام، انبات، معیارهای بلوغ دختر وپسر -
صفحات 81-96تحولات دنیای مدرن در بازارهای سرمایه نیز ظهور یافته و الکترونیکی شدن اوراق بهادار را به دنبال داشته است. در پی این تحول، مالکیت این اوراق از مستقیم به غیرمستقیم تغییر شکل یافت. نامرسوم بودن استفاده از مالکیت غیرمستقیم در کشورهایی با سیستم حقوقی رومی- ژرمنی از یک سو و مشکلات کاربردی مالکیت مستقیم از سوی دیگر، مطالعه و تبیین ماهیت انواع مالکیت اوراق بهادار را می طلبد. در اینجا مالکیت مستقیم را رابطه بی واسطه بین شرکت ها و سرمایه گذاران تعریف کرده ایم. مالکیت غیرمستقیم نیز رابطه بی واسطه میان شرکت ها و واسطه ها از یک سو و رابطه باواسطه شرکت ها با سرمایه گذاران از سوی دیگر است. سیستم فعلی حاکم بر مالکیت اوراق بهادار در ایران، سیستم مالکیت مستقیم است. باتوجه به سیطره معاملات اوراق بهادار اسلامی (صکوک) در سال های اخیر، تحلیل مالکیت این اوراق ضروری است. به نظر می رسد مالکیت غیرمستقیم اوراق بهادار بهتر از دیگر انواع مالکیت پاسخگوی نیازهای بازار سرمایه است.
کلیدواژگان: اوراق بهادار، سپرده گذاری مرکزی، صکوک، مالکیت غیرمستقیم، مالکیت مستقیم، ماهیت، واسطه -
صفحات 97-121باوجود پیشینه جرم انگاری حاملگی اجباری با عنوان کلی خشونت های جنسی، بی تردید آگاهی ضمنی از حاملگی اجباری در قلمرو عمومی، و جدا از دیگر اعمال خشونت جنسی، نخستین بار پس از بی رحمی های صورت گرفته در بوسنی در فاصله سال های 1992- 1995م و در رواندا در سال 1994م شکل گرفت. بااین حال، جرم انگاری صریح حاملگی اجباری با عنوان جنایت ضدبشریت و جنایت جنگی، نخستین تلاش حقوق کیفری بین المللی است که با به رسمیت شناختن طیف گسترده ای از خشونت های جنسیت محور، عدالت را برای بزه دیدگان خشونت های جنسی در جنگ های مسلحانه بین المللی و غیربین المللی به ارمغان آورد. بااین همه، به نظر می رسد در مقایسه با دادگاه یوگسلاوی و رواندا و تاثیرشان بر اعلامیه های سازمان ملل، سبک بیان و گفتمان حاکم بر جرم انگاری حاملگی اجباری در اساسنامه رم به گونه ای است که می توان این فرضیه را طرح کرد که آنچه در تحقق ارکان جرم یادشده تعیین کننده است، جنسیت نیست، بلکه حمایت از دیگر ارزش های موضوع حقوق بین الملل، مانند ارزش های قومی (با استنباط از سطح نخست قصد خاص حاملگی اجباری، یعنی قصد اثرگذاری بر ترکیب قومی بزده دیده) و یا ارزش های ملی، نژادی و مذهبی (به منزله مصداق هایی از سطح دوم قصد خاص حاملگی اجباری، یعنی نقض فاحش حقوق بین الملل) است که این مسئله دیوان را در مسیر حمایت موثر از زنان در مقابل خشونت های جنسی با چالش مواجه می سازد. بر همین اساس، این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی جرم انگاری حاملگی اجباری در حقوق بین الملل کیفری و به ویژه در اساسنامه دیوان خواهد پرداخت.
کلیدواژگان: جنایت جنگی، جنایت ضدبشریت، جنسیت، حاملگی اجباری، دیوان بین المللی کیفری، قومیت، مذهب، ملیت، نژاد، نسل کشی -
صفحات 123-136کنوانسیون CMR ناظر به حمل و نقل بین المللی کالا از طریق جاده است. از موضوعات مهم و پرکاربرد حمل و نقل، مسئله «راهنامه» است که بررسی احکام و مسائل مربوط به آن شایسته می نماید. این جستار درصدد بررسی ماهیت، ویژگی ها، شرایط و آثار راهنامه است. با توجه به نتیجه این پژوهش، راهنامه که سندی است تجاری، دلیل بر مالکیت کالا نبوده، قابل توثیق و انتقال نیست و همچنین نقشی در تشکیل قرارداد حمل ندارد. البته از سویی راهنامه در مقام اثبات ارزش اماره داشته و از سوی دیگر در مواردی بر حق در اختیار گرفتن کالا و انتقال آن به مرسل الیه موثر است. همچنین باید توجه داشت که تنظیم راهنامه دارای دو دسته شرایط الزامی و اختیاری است که بسته به مورد از ضمانت اجراهای ویژه برخوردار است.
کلیدواژگان: آثار، راهنامه، شرایط، کنوانسیون CMR، ویژگی ها -
صفحات 137-155پژوهش های انجام شده در حوزه عوام گرایی کیفری در نظام های کیفری مختلف، داده های ارزشمندی را برای شناسایی سیاست های واجد این ویژگی درپی داشته است. یافته های این مطالعات تطبیقی بیانگر آن است که سیاست های کیفری عوام گرا معمولا سخت گیرانه، عامه پسند، نمایشی و احساسی بوده و فاقد مبنای نظری و علمی است. در بسیاری از موارد واکنش های کیفری عوام گرا در فضای احساسی و هیجانی، به ویژه پس از حوادث مهم جنایی، مطرح می شوند و در تلاش اند تا با توسل به تدابیر کیفری شدید، پدیده های مجرمانه را در کوتاه ترین زمان ممکن کنترل کنند. این رویکرد نیازی به شناخت علمی پدیده های مجرمانه در خود احساس نمی کند و با استناد به تفسیرهای غیرعلمی از خواست و انتظار عمومی، در صدد سرپوش گذاشتن بر ضعف مبنای نظری سیاست های کیفری است. همچنین این نگرش در پاسخ به عوامل ناکامی سیاست های کیفری سخت گیرانه در کنترل جرم، روش فرافکنی را در پیش گرفته، ریشه تداوم ناامنی را مقاومت در برابر اجرای این سیاست ها و نیز وجود گروه های غیرخودی و ناهمگن با اکثریت جامعه تلقی می کند. نگارندگان این مقاله در تلاش اند تا با جمع آوری و تحلیل جلوه هایی از سیاست های کیفری عوام گرا در نظام های تطبیقی، با استفاده از روش نمونه پژوهی در قوانین کیفری و تحلیل گفتمان مقام های رسمی سیاست جنایی در بسترهای سیاسی، اجتماعی و حقوقی مختلف، شاخص هایی را برای شناسایی سیاست های کیفری عوام گرا معرفی کنند. به نظر می رسد آشنایی با تجربه نظام های کیفری توسعه یافته در زمینه فرآیند نفوذ اندیشه های عوام گرایانه به سیاست های کیفری، فرصت مناسبی را برای دستیابی به درک و شناخت عمیق نسبت به بسترهای ظهور این رویکرد و ضرورت اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از سیطره رویکردهای عوام گرایانه بر یافته های علمی فراهم خواهد ساخت.
کلیدواژگان: جرم شناسی خودی و دیگری، حرکت های توده ای، عوام گرایی کیفری، فضای احساسی، مطالبه عمومی
-
Pages 1-17Economic Analysis of Law though seemingly clear، is a vague phrase. There are a lot of misunderstandings about its true nature. In many cases it seems that there are confusions between Economic Analysis as a method on one hand and Economic Analysis as a discipline on the other hand. Economic Analysis of law analyzes legal matters by methods and techniques originally used by economists to analyze market issues and as such، it does not explain the economic impacts of law or legal aspects of economics. To find out what the very nature of economic analysis of law is، we must focus on the meanings of “Analysis” and “Economic”: Economic analysis means to translate law in economic language and then to analyze it، as we analyze market research.Keywords: analysis, economic imperialism, economic analysis, method, market
-
Pages 19-35Generally speaking، tax is deemed as a manifestation of the government''s authority and plays a key role in procuring public revenues as the most critical factor. Indeed، we might say that continuity of the governmental activities depend on receiving taxes. Thus، taxes occupy a high rank of importance in most countries، especially Iran and England. Therefore، lots of powers and privileges have been granted to the tax system in order to receive taxes speedily and in the best manner. These powers and privileges that emanate from state sovereignty are called “Privileges of Public Power “in public law and “Taxation Power“in financial and tax law. In the current research، we explained taxation public power and its privileges from the perspective of the time and manner of levy in Iran and England، in two ways. We examined these factors in two mentioned countries and made a comparison between them.Keywords: powers, privileges, tax, tax law, tax system, tax compliance
-
Pages 37-56Due to the change in attitudes، the traditional position the teachings (doctrines) of international jurists occupied in the early centuries following the birth of modern international law descended from primary source to secondary one، and seemingly، in the first half of the 21st century، the jurisprudence of international courts paid little attention to them. But with the emergence of international courts over the recent decades، their case law saw a major change and nowadays many courts، while differentiating de lege lata from de lege ferenda، are no longer cautious about citing the scholarly works of the prominent jurists. Besides، the fact that there is rare، explicit reference to the legal works by some courts، especially the ICJ، does not mean they do not resort to the legal writings، and their judgments and awards are strongly based on them. The other function of the noted publicists'' doctrines is to bring the spirit of development and in some cases، formative influence into the international legal system.Keywords: collective teachings, international legal writings, International Court of Justice, international tribunals, means for the determination of rule of law, primary source of rule of law, secondary source of rule of law, teachings of the prominent international lawyers
-
Pages 57-79Due to the necessity of support to minor females until maturity، and the compassionate view of the sacred legislator to her ungracious acts، the main attention in Islamic criminal jurisprudence is to her legal status either as the defendant or as the accused. While the dynamic Islamic jurisprudence considers the minors with no criminal responsibility، presently this progressive Islamic criminal principle has become inappropriate in practice، though confirmed by the Iranian legislator. As a result، some contemporary jurists have made an attempt to scrutinize the basis of the above rule with the aim of adjusting it through an increase in the age of maturity for criminal responsibility، which will change the law and the presumption on maturity of girls.Keywords: autoerotism, criteria of puberty of girls, boys
-
Pages 81-96Following the evolution occurred in Capital Markets and dematerialization of securities، Indirect Holding System (IHS) of Securities was performed so that the risk of Paper Crunch، robbery or loss of physical securities decreases. In this research in addition to investigating the disadvantages of Direct Holding System، we concluded that the main characteristic of this system is the direct relationship between issuer and investor. Indirect Holding System is the direct relationship between issuer and intermediaries such as Central Depository Companies and brokers on one hand and the indirect relationship between issuer and investor on the other hand. Iran obeys Direct Holding System.Keywords: central depository companies, direct holding system, indirect holding system, intermediaries, securities, Sukuk
-
Pages 97-121Despite the history of criminalization of forced pregnancy as sexual violence، certainly the implicit knowledge of forced pregnancy in public sphere and apart from other acts of sexual violence was first created after atrocities took place in Bosnia between 1992 and 1995 and in Rwanda in 1994. However، explicit criminalization of forced pregnancy as crime against humanity and war crime has been the first attempt of international criminal law that with the recognition of broad range of gender-based violations brought justice for victims of sexual violence in international and non-international armed conflicts. However، it seems that in comparison with Yugoslavia and Rwanda’s tribunal and their effects on United Nations Declarations، the style of expression and prevailing discourse on criminalization of forced pregnancy in Rome Statute is such that this hypothesis can be designed: ‘what is crucial in realization the elements of crime is not gender، but is support of other values of international laws، including national، racial and religious values. ’ Accordingly، this paper uses descriptive- analytical method to study criminalization of forced pregnancy in international criminal law، particularly in the Statute.Keywords: crime against humanity, ethnicity, forced pregnancy, genocide, Gender, ICC, Nationality, race, religion, war crime
-
Pages 123-136The CMR Convention governs the international transport of goods by road. One of the important and common issues in transport is the consignment note whose study of provisions and related issues is appropriate. This paper seeks to examine the legal nature، features، terms and legal effects of consignment note. According to the results of this research، consignment note is a commercial document with no title، no capability of transfer and mortgage and also no role in the conclusion of the contract of carriage. Obviously، on one hand a consignment note can be considered as a presumption and on the other hand in some cases it is effective on the right to take the possession of goods and their transmission to the consignee. Also it should be noted that set-out of consignment note has both mandatory and optional conditions that have special sanctions depending on the cases.Keywords: CMR Convention, consignment note, features, legal effects, terms
-
Pages 137-155Penal populism researches have provided valuable data about characteristics of penal populist policies. Generally، penal populist policies are tough، popular، symbolic، emotional and without scientific bases. Penal populist reactions appear in the light of popular moves and emotional environment. These polices attempt to control criminal phenomena by penal mechanisms in a shortest possible time. This approach does not feel the need to scientific knowledge about criminal phenomena. It legitimizes politics by focusing on public demands and puts the responsibility of failures in crime control on supposed enemies. Although scientific analysis about efficiency of penal populist reactions shows that this policies could not attain their idealistic promises، this article attempts to analyze the most important characteristics of penal populist polices and points to manifestations of these policies in comparison with Iran penal policy.Keywords: criminology of the self, criminology of the other, emotional space, penal populism, public demand, public moves
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.