فهرست مطالب

علوم باغبانی - سال بیست و هشتم شماره 1 (پیاپی 21، بهار 1393)

نشریه علوم باغبانی
سال بیست و هشتم شماره 1 (پیاپی 21، بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/03/02
  • تعداد عناوین: 15
|
  • کامبیز مشایخی، حسین صادقی، وحید اکبرپور، صادق آتشی، یوسف قاسمی، سیدجواد موسوی زاده صفحات 1-9
    چرخش کربوهیدرات بین بخش های رویشی و زایشی درختان میوه از عوامل تعیین کننده عملکرد و کیفیت میوه می باشد. به طوری که در زمان های مختلف فصل رشد دچار تغییرات می شود. ازاین رو هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی نحوه تغییر کربوهیدرات در طول یک فصل رشد بین برگ و میوه شلیل است. بدین منظور ابتدا 8 درخت شلیل رقم رد گولد بصورت تصادفی در باغ انتخاب گردید و پس از اتیکت گذاری، دو درخت دو به دو با هم ترکیب گردید تا نمونه برداری جهت انجام آزمایش ها با چهار تکرار انجام شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بیشترین وزن تر و خشک برگ به ترتیب با 3/9 و 3/3 گرم در آخرین مرحله برداشت حاصل گردید. نسبت وزن تر به خشک برگ روند نزولی را طی می کند که می-تواند بیانگر این مطلب باشد که میزان بیوماس برگ در مراحل ابتدایی برداشت کم بوده و به تدریج افزایش می یابد. میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل ab در آخرین مرحله برداشت در حداکثر مقدار خود قرار داشت. میزان قند کل برگ در مرحله دوم و سوم برداشت روندی صعودی داشت و در مرحله پایانی مجددا روند نزولی را نشان داد. مقدار کلروفیل میوه نیز همگام با بلوغ و رسیدن میوه کاهش یافته است و آنتوسیانین میوه نیز روند صعودی را نشان داد. قند کل میوه در مرحله سوم یا همان دو هفته بعد از سخت شدن هسته نسبت به مراحل قبل کاهش یافت اما مجددا در مرحله پایانی مقدار آن افزایش یافت. تغییرات میزان ساکارز نشان می دهد که در اوائل رشد میوه مقدار آن نسبت به مراحل بعدی بیشتر است و با نزدیک شدن به مراحل پایانی مقدار آن کاهش می یابد در حالی که میزان قند کل در مرحله چهارم نسبت به مرحله سوم برداشت افزایش یافته است.
    کلیدواژگان: شلیل، کربوهیدرات، قند کل، کلروفیل، ساکاروز
  • محمدشاهین دانشمندی، مجید عزیزی، رضا فرهوش صفحات 10-17
    در پژوهش حاضر، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیوشیمیایی پسته رقم دانشمندی با سه رقم غالب استان خراسان شامل بادامی سفید، کله قوچی و اکبری مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد نظر شامل وزن تر و خشک میوه، وزن تر و خشک پوست سبز، وزن مغز سبز، وزن پوست استخوانی، درصد پوکی و خندانی، حجم میوه و حجم مغز سبز، درصد روغن، میزان و نوع اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع، پلی فنل کل توکوفرول کل، عدد پراکسید و عدد اسیدی بودند. نتایج نشان داد پسته دانشمندی از نظر شاخص های مهمی مانند وزن مغز سبز، درصد خندانی و نسبت مغز سبز به میوه برتر از سایر ارقام مورد مطالعه است. رقم دانشمندی نسبت به ارقام کله قوچی، اکبری و بادامی سفید دارای بیشترین درصد روغن (82/51 درصد) و بالاترین نسبت اسیدهای چرب چند غیراشباع به اشباع بود (82/2). از نظر میزان مواد آنتی اکسیدانی (توکوفرول و پلی فنل کل) رقم دانشمندی نسبت به سایر ارقام در جایگاه دوم قرار گرفت و در مقابل کمترین میزان پراکسید (که باعث کاهش ارزش غذایی پسته می شود) در رقم دانشمندی بدست آمد. (702/2 میلی اکی والان گرم بر کیلوگرم روغن). همچنین میزان اسیدیته در رقم دانشمندی 49/0 میلی گرم پتاس بر گرم روغن بود که نسبت به رقم کله قوچی (627/0 میلی گرم پتاس بر گرم روغن) 27 درصد کاهش نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق، استنباط می شود پسته دانشمندی می تواند یک رقم مناسب برای تولید تجاری بوده و جایگاه صادراتی این محصول ملی را بهبود بخشد.
    کلیدواژگان: آنتی اکسیدان، اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع، پسته دانشمندی، عدد اسیدی، عدد پراکسید
  • عاطفه بیرانوند، محمد خالدی، محسن شوکت فدایی صفحات 18-24
    در این مقاله ضمن شناسایی مسیرهای مختلف بازاررسانی انار در استان لرستان، به ارزیابی اقتصادی این مسیرها پرداخته شده است. بدین منظور، حاشیه های مختلف بازاریابی، سهم عوامل بازاررسانی از قیمت نهایی محصول، ضریب هزینه بازاریابی و کارآیی بازاریابی در هر یک از مسیرهای بازاررسانی محصول محاسبه گردید. داده ها و اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق به صورت مقطعی و مربوط به سال زراعی 1388 می-باشد. این اطلاعات از طریق مصاحبه حضوری و براساس 100 پرسشنامه از عاملین مسیرهای بازاررسانی انار لرستان به روش نمونه گیری تصادفی ساده جمع آوری گردید. با توجه به نتایج این تحقیق بیشترین میزان ضریب هزینه بازاریابی (81/99) و حاشیه بازاریابی (139740 ریال) مربوط به مسیر تولیدکننده، تبدیل کننده و مصرف کننده می باشد. بعلاوه، سهم تولیدکننده از قیمت نهایی محصول در این مسیر دارای کمترین میزان (85/1) است. بر اساس نتایج بدست آمده، مسیر صادرات با بالاترین میزان کارآیی کل (68/0) و کارآیی قیمتی (69/0) به عنوان بهترین مسیر بازاررسانی انار لرستان شناسایی شد.
    کلیدواژگان: بازاریابی، مسیرهای بازاررسانی، انار، لرستان
  • فاطمه ابری، محمود قاسم نژاد، رضا حسن ساجدی، داود بخشی، محمد علی شیری صفحات 25-33
    در این پژوهش، اثر غلظت های مختلف آسکوربیک اسید (AsA؛0، 2، 4 و 6 میلی مولار) در به تاخیر انداختن پیری گل های شاخه بریده رز رقم ‘رویال کلاس’ بر اساس طرح فاکتوریل بررسی شد. نتایج نشان داد که کاربرد 4 میلی مولار AsA باعث بیشترین تاخیر در پیری گل ها در مقایسه با شاهد (آب مقطر) گردید. همچنین، وزن تر و قطر گل هایی که با 4 میلی مولار AsA تیمار شدند، بیشتر از سایر تیمارها بود. خصوصیاتی مثل میزان پروتئین، پرولین، آنتوسیانین کل و پراکسیده شدن لیپیدها گل ها در طی 8 روز نگهداری تنها در گل های شاهد و 4 میلی مولار AsA اندازه گیری گردید. کاربرد 4 میلی مولار AsA باعث جلوگیری از کاهش پروتئین در طی 8 روز نگهداری گل ها گردید. میزان پرولین در گل های تیمار شده با AsA نسبت به شاهد پایین تر بود، ولی تفاوت معنی داری با گل های تیمار شده با AsA مشاهده نشد. میزان آنتوسیانین به تدریج با پیر شدن گل ها کاهش پیدا کرد، اما تیمار با AsA مانع از کاهش آن گردید. همچنین کاربرد 4 میلی مولار AsA با جلوگیری از افزایش مالون دی آلدئید پیری گل ها را به تاخیر انداخت.
    کلیدواژگان: آسکوربیک اسید، پراکسیده شدن لیپید، پروتئین، پرولین، پیری گل
  • علی محمدی ترکاشوند، مرضیه علیدوست، علی محبوب خمامی صفحات 34-42
    پیله بادام زمینی (Peanut shelles) به عنوان ضایعات به جا مانده از کشت بادام زمینی، حجم قابل توجهی دارد که کمپوست آن می تواند به عنوان منبعی قابل دسترس، جایگزین پیت در بستر کشت گیاهان زینتی شود. این تحقیق به منظور استفاده از کمپوست پیله بادام زمینی به عنوان بستر مناسب در پرورش گیاه زینتی دراسنا به اجرا در آمد. تیمار شاهد بستر پیت-پرلیت به نسبت 1:2 بود و کمپوست تولید شده از پیله بادام زمینی در مقادیر 15، 30، 45، 60 و 100 درصد حجمی به جای پیت جایگزین شدند. این تحقیق، بر پایه طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار در گلخانه ایستگاه تحقیقات گل و گیاهان زینتی انجام شد. خصوصیات شیمیایی شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته، درصد نیتروژن و کربن، نسبت C/N، درصد فسفر، پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم در بسترهای کشت اندازه گیری شدند. شاخص های رشد شامل ارتفاع گیاه، تعداد برگ، وزن خشک ساقه و وزن خشک برگ در گیاه دراسنا اندازه گیری شدند. همچنین غلظت عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و منگنز در برگ گیاه دراسنا اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که کمپوست پیله بادام زمینی با کاهش نسبت C/N، ایجاد pH مناسب و عرضه بهتر عناصر غذایی اثر بیشتری بر خصوصیات رشد نظیر ارتفاع، تعداد برگ و وزن خشک اندام هوایی در مقایسه با شاهد داشت. تیمارهای حاوی 15 و 45 درصد کمپوست پیله بادام زمینی رشد بهتری در مقایسه با شاهد داشتند و کمترین میزان رشد مربوط به تیمار 100 درصد کمپوست پیله بادام زمینی و شاهد بود. در نتیجه، کمپوست پیله بادام زمینی می تواند به عنوان جانشین پیت گران قیمت در بستر کشت گیاهان زینتی استفاده شود.
    کلیدواژگان: بستر کشت، پیت، پیله بادام زمینی، دراسنا، کمپوست
  • پرویز رضوانی مقدم، سید محمد سیدی صفحات 43-53
    کمبود فسفر و نیز کارایی جذب پایین این عنصر در خاک های با pH بالا، یکی از مشکلات مهم در سیستم های زراعی مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. از این رو، به منظور بررسی اثر کودهای آلی و بیولوژیک بر کارایی مصرف فسفر و نیز پتاسیم سیاهدانه در خاکی با pH بالا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای این آزمایش بر اساس ترکیبی از سه منبع کود آلی (کمپوست حاصل از کود گاوی، ورمی کمپوست و شاهد (بدون اعمال هیچ گونه کودی)) و نیز پنج کود بیولوژیک (ازتوباکتر + آزوسپیریلوم، میکوریزا(Glomus mosseae)، ازتوباکتر + آزوسپیریلوم + میکوریزا، تیوباسیلوس + گوگرد و شاهد (بدون هیچ گونه کودی)) تعیین شدند. نتایج آزمایش حاکی از وجود اثر معنی دار منابع کود آلی در افزایش کارایی مصرف فسفر و پتاسیم سیاهدانه بود. با این وجود نتایج نشان داد که بجز تیمار تیوباسیلوس + گوگرد، سایر کودهای بیولوژیک تاثیر معنی داری در افزایش شاخص های ذکر شده نداشتند. تیمار تیوباسیلوس + گوگرد در مقایسه با شاهد کارایی جذب فسفر و پتاسیم سیاهدانه را به ترتیب 7/34 و 6/14 درصد افزایش داد. نتایج اثر متقابل نیز نشان داد که اعمال تیمار ورمی کمپوست + تیوباسیلوس + گوگرد در مقایسه با تیوباسیلوس + گوگرد، مقدار فسفر دانه را بیش از دو برابر افزایش داد. همچنین اثر تیمار ورمی کمپوست + تیوباسیلوس + گوگرد در افزایش شاخص ذکر شده به طور معنی-دار بیش از تیمار ورمی کمپوست بود. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که در خاک هایی با pH بالا و با میزان فسفر قابل استفاده پایین، استفاده از تیوباسیلوس به همراه مصرف گوگرد می تواند نقش موثری در افزایش کارایی جذب و مصرف فسفر داشته باشد.
    کلیدواژگان: ازتوباکتر، آزوسپیریلوم، باکتری های اکسیدکننده گوگرد، کمپوست، گیاه دارویی، میکوریزا، ورمی کمپوست
  • مریم سادات عراقی شهری، مهرداد لاهوتی، فرشته قاسم زاده، حمید اجتهادی صفحات 54-61
    انتشار وسیع آنتیموان در محیط زیست ناشی از فرایندهای طبیعی و فعالیت های انسانی می باشد. آنتیموان فلزی سنگین و سمی برای گیاهان، جانوران و انسان می باشد. به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف آنتیموان بر فعالیت های رشد و نمو گیاه هندوانه، آزمایشی در قالب طرح کاملا′′ تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهچه های هندوانه در محیط کشت هیدروپونیک حاوی غلظت های مختلف آنتیموان (0، 25/0.، 5/0، 75/0، 1، 5/1، 2، 3، 4، 6 و 8 میلی گرم در لیتر) قرار گرفتند. بعد از چهار هفته نمونه های مورد نظر از بافت های برگ و ریشه گیاهان برداشت شده و جهت سنجش پارامترهای بیوشیمیایی و مورفولوژیکی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان دادند با افزایش غلظت آنتیموان درمحلول غذایی، کاهش غلظت کلروفیل و پارامترهای رشد در نمونه های مورد بررسی معنی دار بود)05/0 < (p. همچنین محتوای پرولین ریشه و بخش هوایی، با افزایش غلظت آنتیموان، به طور معنی داری افزایش یافت. افزایش غلظت آنتیموان در محیط کشت، موجب افزایش قابل توجه آنتیموان ریشه و بخش هوایی شد که این انباشت در ریشه ها بسیار بیشتر از بخش هوایی بود.
    کلیدواژگان: آنتیموان، پارامترهای رشد، پرولین، کلروفیل، Citrullus lanatus
  • احمدرضا دهقانی تفتی، ایرج الله دادی، فرزاد نجفی، محمدحسین کیانمهر صفحات 62-70
    گسترش روزافزون استفاده از گیاهان دارویی تولید انبوه این گیاهان با استفاده از حداقل کاربرد نهاده های شیمیایی را ضروری ساخته است. به منظور بررسی تاثیر کاربرد سطوح مختلف کود پلت شده دامی و اوره و نیز عناصر کم مصرف بر برخی از خصوصیات زراعی این گیاه آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد مطالعه شامل چهار سطح کود پلت شده دامی و اوره (150 کیلوگرم اوره،50 کیلوگرم اوره + 5/3 تن کود دامی، 100 کیلوگرم اوره + 5/1 تن کود دامی، 150 کیلوگرم اوره + 5/1 تن کود دامی) به عنوان فاکتور اصلی و سه سطح کاربرد عناصر کم مصرف (1 درهزار، 2 درهزار و 3 در هزار شامل عناصر: آهن(Fe)، روی (Zn)، منگنز(Mn) از منبع کلات و بر(B) از منبع اسید بوریک) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نتایج نشان داد کاربرد کود پلت شده دامی و اوره بر استفاده از کود اوره برتری داشت. بیشترین عملکرد میوه، عملکرد بذر، تعداد دانه در میوه و وزن هزار دانه در کاربرد 150 کیلوگرم اوره + 5/1 تن کود دامی و 2 در هزار عناصر کم مصرف حاصل شد. عناصر کم مصرف اثر معنی داری بر تعداد میوه در مترمربع، وزن خشک بذر در میوه و وزن تک میوه نداشتند. همچنین اثر متقابل کود پلت شده دامی و اوره و عناصر کم مصرف بر درصد دانه های نارس در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. کمترین درصد دانه نارس در ترکیب تیماری 150 کیلوگرم اوره + 5/1 تن کود دامی و 3 در هزار عناصر کم مصرف به میزان 66/22 درصد حاصل گردید. باتوجه به مجموع نتایج می توان در میان تیمارهای کودی مورد بررسی مصرف 5/1 تن کود دامی + 150 کیلوگرم کود اوره به صورت پلت شده و 2 در هزار عناصر کم مصرف را برای حصول به حداکثر خصوصیات عملکردی گیاه دارویی کدوی پوست کاغذی پیشنهاد نمود.
    کلیدواژگان: کدویپوست کاغذی، کود پلت شده دامی و اوره، عناصر کم مصرف، عملکرد، اجزا عملکرد
  • فرزانه پایمرد، مختار حیدری، محمدحسین دانشور، نورالله معلمی صفحات 71-79
    انار (Punica granatum L.) یک محصول مهم باغبانی در ایران است که مصرف میوه تازه خوری و یا فرآورده های مختلف آن رایج است. تاخیر در برداشت میوه انار ممکن است موجب ترک خوردگی میوه و در نتیجه افزایش ضایعات شود، با این حال برداشت زود هنگام ممکن است شاخص های فیزیکی و بیوشیمیایی میوه را تحت تاثیر قرار دهد. این آزمایش در سال 1390 به منظور تعیین اثر سه مرحله برداشت (بلوغ میوه) بر کیفیت سه رقم محلی انار (ملس پوست سبز، ملس پوست قرمز و ملس پوست زرد) در باغملک (شمال شرقی اهواز، استان خوزستان) انجام گردید. وزن میوه، چگالی، درصد آب، پوست و آریل، ویتامین ث، کل مواد جامد محلول، اسیدیته کل قابل تیتراسیون، آنتوسیانین، مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای و شاخص بلوغ (نسبت مواد جامد محلول به اسید) برای ارزیابی کیفیت مورد استفاده قرار گرفت. ارتباط نزدیکی بین کیفیت میوه و زمان برداشت (بلوغ میوه) وجود داشت. کیفیت میوه بر اساس مواد جامد محلول، شاخص بلوغ (نسبت مواد جامد محلول به اسید)، کیفیت و شدت رنگ آب میوه و آنتوسیانین در ارقام برداشت شده در برداشت دوم و سوم بهتر بود. نتایج نشان دادند بیشترین وزن آریل، مواد جامد محلول و کیفیت رنگ آب میوه در رقم پوست سبز بود. هم چنین، کمترین نسبت طول به قطر میوه، آب میوه، نسبت آنتوسیانین به مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای و شدت رنگ آب میوه در رقم پوست سبز بود. درصد آب میوه، نسبت طول به قطر میوه، ویتامین ث، نسبت آنتوسیانین به مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای و شدت رنگ آب میوه در میوه های پوست زرد بیشتر بود. در مجموع، میوه های انار برداشت شده در اواخر تابستان به طور معنی داری کیفیت پایین تری نسبت به میوه های برداشت شده در مراحل بعدی داشتند.
    کلیدواژگان: انار، بلوغ، کیفیت، رقم، میوه
  • فاطمه سادات میری، علی شاهنظری، میرخالق ضیاء تبار احمدی، حسینعلی زبردست رستمی صفحات 80-86
    آگاهی از میزان تاثیر تنش کم آبی بر عملکرد کمی و کیفی پرتقال، برای مدیریت محصول در شرایط کم آبی، ضروری می باشد. در این راستا پژوهش حاضردر قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار در شهرستان بابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه در دو سطح 75 و 55 درصد آبیاری کامل بودند. رطوبت ناحیه توسعه ریشه به وسیله رطوبت سنج های TDR قرائت شد. میزان آب آبیاری از اختلاف رطوبت خاک قبل از آبیاری و رطوبت نقطه ظرفیت زراعی تعیین شد. بررسی عملکرد میوه با اندازه گیری صفات کمی و کیفی میوه ها شامل حجم، ابعاد میوه، وزن تازه و خشک، رطوبت، اسیدیته قابل تیتراسیون و مواد جامد محلول انجام شد. عمق آب مصرفی در تیمار آبیاری کامل برابر94/242میلی متر و صرفه جویی آب در تیمارهای کم آبیاری 75% و 55% نسبت به آبیاری کامل به ترتیب برابر 44/17% و 39/31%بود. مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون دانکن در سطح 5%انجام شد. نتایج نشان داد اختلاف بین مشخصه های ابعاد، وزن تازه و خشک، رطوبت و حجم میوه بین تیمارهای آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه معنی دار نبوده است. مقایسه مقدار مواد جامد محلول و اسیدیته قابل تیتراسیون در مرحله رسیدگی میوه، در تیمارهای کم آبیاری، افزایش معنی داری در مقایسه با آبیاری کامل نشان دادند. نتایج نشان داد، اعمال تیمارهای کم آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه باعث افزایش معنی داری در کیفیت میوه نسبت به تیمارآبیاری کامل می شود. به منظور صرفه-جویی در آب آبیاری و افزایش کیفیت محصول، استفاده از تیمارهای کم آبیاری در سطح 75% توصیه می شود.
    کلیدواژگان: آبیاری ناقص ریشه، پرتقال، کم آبیاری تنظیم شده، مواد جامد محلول
  • محمد گردکانه صفحات 87-95
    پژوهش حاضر به منظور مطالعه اثرات اکسین و سیتوکنین بر القاء کالوس انجام شد. برای این منظور ریزنمونه اندام های رویشی پهنک برگ، دمبرگ و گره و اندام های زایشی جوانه گل، پرچم و نهنج ارقام توتفرنگی کردستان، پاروس و کامارسا در سه آزمایش جداگانه بر روی محیطکشت MS حاوی تو، فور-دی ((2،4-D در پنج غلظت مختلف 2، 3، 4، 5 و6 میلیگرم در لیتر، نفتالیناستیکاسید (NAA) در پنج غلظت مختلف 2، 3، 4، 5 و6 میلیگرم در لیتر و بنزیلآدنین (BA) در چهار غلظت 0، 5/0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر در ترکیب با 4 میلیگرم در لیتر NAA، کشت شدند. نوع و غلظت تنظیمکننده های رشد، نوع ریزنمونه و رقم قویا بر القاء و تشکیل کالوس، شکل و بافت آن موثر میباشند. انواع ریزنمونه ها به استثنای ریزنمونه نهنج در همه تیمارهای هورمونی کالوس تولید نمودند. در ریزنمونه های هر سه رقم بیشترین درصد القاء کالوس در محیطکشت حاوی 4 میلی گرم در لیتر NAA و 1 میلیگرم BA بدست آمد. در این ترکیب، بیشترین درصد القاء کالوس (50/98) در ریزنمونه گره رقم کردستان تشکیل شد.
    کلیدواژگان: توت فرنگی، القاء کالوس، ریزنمونه، تنظیم کننده های رشد
  • خسرو پرویزی، فرشاد دشتی صفحات 96-106
    به منظور بررسی تاثیر قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و کیفیت ریزغده تولیدی در گیاهچه های حاصل از کشت بافت در سیب زمینی یک آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی و در چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل دو رقم سیب زمینی (آگریا و سانته) و کاربرد قارچ های آربوسکولار مایکوریزا (G. mosea، G. etunicatum و مخلوط آن ها) و عدم کاربرد قارچ بودند. در مراحل رشد گیاهچه ها از صفاتی مانند میزان کلروفیل، طول میانگره، قطر ساقه، طول استولون، سطح برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه و نیز مقدار کلونیزاسیون ریشه اندازه گیری به عمل آمد. پس از برداشت ریزغده ها به اندازه های مختلف تفکیک شده و درصد ماده خشک آن ها نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که قارچ های مایکوریزا اثر معنی داری بر صفات رشد، عملکرد و میزان ماده خشک ریزغده تولیدی در گیاهچه های سیب زمینی دارند. در شاخص های رشد اثر متقابل رقم و قارچ مایکوریزا صرفا با طول استولون و وزن تر و خشک ریشه معنی دار شد. در تمامی کلاس های اندازه ریزغده تولیدی، اثر متقابل رقم و مایکوریزا معنی دار شد. بیشترین میزان ریزغده در تلقیح با مخلوط دو گونه مایکوریزا حاصل گردید. در بررسی روابط همبستگی صفات با درصد کلونیزاسیون قارچ مشخص شد که همبستگی مثبت و معنی داری بین درصد کلونیزاسیون با اغلب شاخص های مورد اندازه گیری و عملکرد ریزغده وجود دارد.
    کلیدواژگان: سیب زمینی، گیاهچه، مایکوریزا، همزیستی، تولید ریزغده
  • ولی ربیعی، سهیلا رحمانی صفحات 107-115
    اثر تیمارهای آب گرم (45 درجه سانتیگراد به مدت پنج دقیقه، 55 سانتیگراد به مدت 25 ثانیه و بدون تیمار- شاهد)، سالسیلیک اسید در سه سطح (صفر، 1 و 2میلی مولار) و کلریدکلسیم در دو سطح (2% و 4%) برحفظ پارامترهای کمی و کیفی وانبارمانی انار رقم میخوش بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. میوه ها به مدت 4 ماه انبارشده و نمونه برداری در پایان ماه چهارم انجام شد. نتایج نشان داد تیمار کلریدکلسیم سبب جلوگیری از کاهش وزن ونرم شدن بافت میوه ها در مقایسه با میوه های شاهد گردید. سالسیلیک اسید اثر معنی داری در جلوگیری از افزایش کل مواد جامد محلول داشت که غلظت دو میلی مولار موثرتر از یک میلی مولار عمل کرد، همچنین میوه-های تیمار شده با این ماده کاهش کمتری در میزان اسید قابل تیتراسیون داشتند. میوه های تیمار شده با آب گرم درصد کاهش وزن کمتری نسبت به میوه های شاهد داشتندکه تیمار آب گرم45 درجه سانتیگراد موثرتر از 55 درجه سانتیگراد عمل کرد. همچنین مشاهده گردید استفاده از تیمارهای آب گرم و سالسیلیک اسید میزان فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز4 را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بررسی اثر متقابل تیمارهای سه گانه نشان دادکه تیمار آب گرم 45 درجه سانتیگراد، سالسیلیک اسید دو میلی مولار و کلرید کلسیم چهار درصد بهترین نتیجه را در انبارمانی میوه های انار داشت.
    کلیدواژگان: آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز، پس از برداشت، سفتی میوه
  • غلامرضا چنارانی، محمود شور، علی تهرانی فر، سید حسین نعمتی، غلامحسین داوری نژاد صفحات 116-124
    غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه ها می تواند به عنوان راهکاری برای کاهش زمان تولید، بهبود قدرت رشد و همچنین افزایش کیفیت گیاه باشد. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر افزایش دی اکسید کربن و نور بر ریشه زایی گیاه برگ زینتی کروتون (Crotone کرچک هندی) با نام علمی Codiaeum variegatum از خانواده Euphorbiaceae، در شرایط گلخانه ای انجام شد. دی اکسید کربن به عنوان کرت اصلی در سه سطح (380 پی پی ام به عنوان تیمار شاهد، 750 و 1050 پی پی ام)، و شدت نور به عنوان کرت فرعی (10000 لوکس به عنوان تیمار شاهد، 12000 و 14000 لوکس)، تیمارهای این آزمایش را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که با افزایش نور و دی اکسید کربن صفات مورد بررسی افزایش معنی داری داشت. به طوری که بیشترین میزان صفات اندازه گیری شده در شدت نور 12000 لوکس و غلظت 750 پی پی ام مشاهده شد. بر هم کنش نور و دی اکسید کربن باعث شد. صفات طول برگ، تعداد برگ، کیفیت ریشه، حجم ریشه و طول ریشه در سطح احتمال 1% معنی دار شد و درصد ریشه در سطح احتمال 5% معنی دار و سبزینگی برگ معنی دار نشد. نتایج نشان داد که با افزایش هر دو عامل نور و دی اکسید کربن میزان ریشه-زایی و رشد گیاه افزایش پیدا کرد.
    کلیدواژگان: ریشه زایی، طول برگ، سبزینگی، کروتون، دی اکسید کربن
  • مریم حقیقی، مریم مظفریان، زهرا عفیفی پور صفحات 125-133
    پلی مرهای سوپرجاذب میتوانند با جذب مقادیر قابل ملاحظه آب و افزایش قدرت نگهداری آب در خاک، به مرور آن را در اختیار ریشه گیاه قرار دهند. برای تعیین تاثیر کاربرد مقادیر پلی مر سوپر جاذب در کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش راندمان آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار و تیمارهای 0، 10 و 20 درصد حجمی سوپر جاذب و میزان رطوبت100 درصد، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی به روش وزنی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. تنش آبی باعث کاهش اجزای عملکرد چون محتوای کلروفیل، وزن تر و خشک شاخساره شد ولی تاثیر معنی داری در سطح احتمال 5 درصد بر شاخص های میوه نداشت. سوپرجاذب باعث بهبود پارامترهای رشدی گوجه فرنگی در شرایط تنش شد به طوری که در ظرفیت زراعی 50 درصد سوپرجاذب 10 درصد حجمی باعث افزایش 14 درصدی محتوای نسبی آب بافت و 60 درصدی وزن تر ریشه نسبت به تیمار بدون اعمال سوپرجاذب شد. سوپرجاذب 20 درصد حجمی باعث افزایش 22 درصدی کلروفیل در ظرفیت زراعی 25 درصد، سوپرجاذب 10 درصد حجمی به ترتیب باعث افزایش 28 و 53 درصدی محتوای نسبی آب بافت و وزن تر ریشه در ظرفیت زراعی 25 درصد نسبت به تیمار بدون اعمال سوپرجاذب در سطح احتمال 5 درصد شد. به کار بردن پلی مر سوپرجاذب با افزایش ویژگی هایی مانند افزایش قدرت نگهداری آب در خاک و ریشه می تواند در شرایط تنش رشد معمول گیاه را منجر شود.
    کلیدواژگان: تنش خشکی، سوپرجاذب، گوجه فرنگی
|
  • Pages 1-9
    Carbohydrate flow between vegetative and reproductive parts of trees is one of the determining factors of yield and fruit quality. Therefore، it varies during different times of growth season. The aim of this study was to investigate the carbohydrate content variation during growth season between leaf and fruit of nectarine. So، eight nectarine trees cv. Red Gold selected randomly in the orchard and after labeling two of them combined and four replications achieved for laboratory tests. Results indicated that the highest fresh (9. 3 g) and dry (3. 3 g) weight of the leaves recorded at the last harvesting stage. Fresh to dry weight ratio showed a descending trend than can be indicated this fact that leaf biomass is low at primary harvesting stages and increased gradually. Chlorophyll a، b and ab reached to the highest content at the last harvesting stage. Total sugar content showed an ascending trend at second and third harvesting stages and decreased at final harvesting stage. Fruit chlorophyll content also decreased by maturation and fruit ripening; while، anthocyanin content showed an ascending trend. Fruit total sugar content decreased by third stage، two weeks after pit hardening، but increased at the final harvesting stage. Sucrose content variations show a higher value at primary stages of fruit growth in comparison with next stages and decreased by final stages. Total sugar increased at the fourth stage to third harvesting stage.
    Keywords: Nectarine, Carbohydrate, Total sugar, Chlorophyll, Sucrose
  • Pages 10-17
    In this research، we studied physical، chemical and biochemical characteristics of pistachio entitled Pistacia vera cv. Daneshmandi and was compared to three pistachio including of Badami Sefid، Kalle Ghoochi and Akbari. The examined characteristics were fresh and dry weight of seed، green shell and also kernel، weight of hard shell، seedless and early opening nut، comparing the seed and kernel dimensions، percentage of oil، saturated and unsaturated fatty acids، acid value، peroxide value، total tocopherols، and total phenolics. The results indicated that Pistacia vera cv. Daneshmandi in some characteristics holds a distinction amongst the other types and particulary in some qualities such as kernel weight، percentage early opening nut and kernel/seed proportion. This cultivar was high-oil (51. 28%) and also the highest in the ratio of poly unsaturated to saturated fatty acids (2. 82). The second place of pistachio Daneshmandi was the amount of antioxidant material. In front، was lowest peroxide value in the Daneshmandi cultivar (2. 702 mil equivgr. kg-1 oil). Also 27% decreased the amount of acid value in the Daneshmandi cultivar (0. 49 mg. g-1 oil) of compared of the Kalleghoochi cultivar (0. 627 mg. g-1 oil). In total، Pistacia vera Cv. Daneshmandi can be considered to be a good cultivar for commercial production and to have a top position among the national product exported.
    Keywords: Acid value, Antioxidant, Peroxide Value, Pistacia vera Cv. Daneshmandi, Saturated, Unsaturated Fatty Acids
  • Pages 18-24
    In this paper different channels of pomegranate marketing in Lorestan province are identified and the economic evaluation of these path ways is discussed. For this purpose، the different marketing margins، the share of marketing agents of final price of product، marketing cost coefficient and marketing efficiency in each channel was calculated. The necessary cross-sectional data and information was collected through in terview and 100 questionnaires by simple random sampling at 2010. According to the results، the producers، processors and consumer route has the highest marketing cost coefficient (99. 81) and marketing margin (139740 Rials). Moreover، the producer share is the lowest in this route (1. 85). The results indicated that the export routs is the best marketing route with highest total efficiency (0. 68) and price efficiency (0. 69) in Lorestan province.
    Keywords: Marketing, Marketing channels, Pomegranate, Lorestan
  • Pages 25-33
    In this study، effect of different concentration of ascorbic acid (AsA، 0، 2، 4 and 6 mM) on delaying senescence in cut rose flowers cv. Royall Class was investigated based on factorial design. The results showed that the greatest delay in senescence was obtained with 4 mM AsA as compared to control (distilled water). Therefore، fresh weight and diameter of flowers treated with 4 mM AsA was more than others treatments. Biochemical attributes such as protein، proline، anthocyanin content and lipid per oxidation levels were determined only in DW and 4 mM AsA. Application of 4 mM AsA treatments was shown to retard degradation of protein over 8 days vase life. Proline content in AsA treated flowers was slightly lower than DW flowers but no significant differences were found in treated flowers with AsA. Anthocyanin content declined gradually with onset of senescence، while AsA treatments suppressed decreasing its content. Therefore، treatment with 4 mM AsA suppressed malondialdehyde accumulation and delayed flowers senescence.
    Keywords: Ascorbic acid, Lipid peroxidation, Protein, Proline, Flower senescence
  • Pages 34-42
    Peanut shelles as a waste of cultivated peanuts are produced in a considerable amount in Guilan province، Iran، that its compost can be used as an available resource in replacement of peat as growth medium of ornamental plants. This experiment was carried out to determine the possibility using of peanut shells compost as an appropriate medium of Dracaena. The control treatment was a medium of peat: perlit at 2:1 ratio that in a compeletly randomized design، the peat was replaced by composted peanut shelles by 15، 30، 45، 60، and 100% V/V. The experiment had three replications. This study was carried out in Ornamental Plant Research Station of Lahijan، Guilan province، Iran. Chemical properties of media including EC، pH، total nitrogen، carbon، C/N ratio; and available concentrations of phosphorus، potassium، calcium، sodium and magnesium were measured. The growth factors including plant height، leaf number، dry weight of stem and leaf were evaluated. The concentrations of nitrogen، phosphorus، potassium، calcium، magnesium، iron and manganese in leaf were also measured. Results showed the peanut shell comopst because of decreasing C/N ratio and availability of nutrients in media، caused to increase plant height، leaf number and dry weight of shoot compared to control. The greatest rate of growth was achived in 15% and 45% compost treatments and its lowest obtained in 100% V/V treatment and control. In couclusion Peanut shell comopste can be used as alternative substitution of expensive peat in the growth media of ornamental plants.
    Keywords: Dracaena, Growh media, Peanut shells compost, Peat
  • Pages 54-61
    Antimony is a toxic heavy metal for plants، animals and human being. Considering its effects on plants growth، different concentrations on watermelon growth and development were studied. The experiment was established on a factorial experiment based on a completely randomized design with 3 replications. The seedlings were grown hydroponically in nutrient solution containing Sb-EDTA (0، 0. 25، 0. 5، 0. 75، 1، 1. 5، 2، 3، 4، 6 and 8 mg/L). Samples were harvested after four weeks to determine biochemical and morphological parameters. With increasing Sb concentration in culture medium، resulted in significantly decreased chlorophyll content and some other growth parameters in treated plants (p)
    Keywords: Antimony, Growth parameters, Proline, Chlorophyll, Citrullus lanatus
  • Pages 62-70
    Progressive usage of medicinal plants has necessitated their mass production using the minimum amounts of chemical inputs. To find out the effects of urea and pelleted animal manure and some micronutrients on yield and its components in pumpkin، a split plot experiment based on RCBD with three replicates was conducted at the Research Farm of Abouraihan Campus، University of Tehran in 2011. The pelleted animal manure and urea with four levels (150 kg urea، 50 kg urea+3. 5 tone animal manure، 100 kg urea+1. 5 tone animal manure and 150 kg urea+1. 5 tone animal manure) were considered as the main plot and micronutrients with three levels (1000، 2000 and 3000 (mg kg-1); including iron، zinc، manganese from a chelate source and boron from boric acid source) were consideredas sub plots. Analysis of variance and comparison of means showed that usage of pelleted manure with urea was superior to using urea alone. The maximum fruit and seed yield، number of seeds perfruit and1000seed weight were observed where 1. 5 tone pelleted animal manure+150 kg urea with 2000 (mg kg-1) of micronutrients was applied. Micronutrients did not show any significant effect on fruit number per square meter، seed dried weight per fruit، and single fruit weight. Moreover، the interaction effect of pelleted animal manure plus urea and micronutrients on immature seeds percent was significant at 1% level. Where 150 kg urea+1. 5 tone animal manure in combination with 3000 (mg kg-1) of micronutrients was applied، the lowest percentage of immature seeds (22. 6%) was achieved. Overall، applying 150 kg urea+1. 5 tone animal manure in combination with 2000 (mg kg-1) of micronutrients could be suggested as the best option for achievement of the maximum yield characteristics of pumpkin medicinal plant.
    Keywords: Pumpkin, Pelleted animal manure, Micronutrients, Yield, Yield component
  • Pages 71-79
    Pomegranate (Punica granatum) is an important fruit crop cultivated for fruit and processing in the Iran. Delaying fruit harvest of pomegranate may increase fruit losses due to fruit cracking; however، early harvest may influence physical and biochemical indices of fruit. An experiment was carried out in 2011 at ‘Baghmalek’ (North West of Ahwaz، Khuzestan province، Iran) to determine the effects of three stages of fruit harvest (fruit maturity) on quality of fruit in three local cultivars of pomegranate. Fruit weight، density، percentage of juice، peel and seed، vitamin C، total soluble solid (TSS)، acidity (TA)، anthocyanin and maturity index (TSS/TA) were used for fruit quality assessment. A close relationship was observed between fruit quality and time of fruit harvest (fruit maturity). The fruit quality in respect of TSS، maturity index (TSS/TA)، fruit juice color intensity and quality، anthocyanin was superior in fruit harvested from fruits harvested at the 2th and 3th harvest time. Results revealed that the aril weight، TSS، fruit juice color quality was high in ‘Poost Sabz’. Also، lowest fruit L/D، fruit juice، anthocyanin/browning substances ratio and fruit juice color intensity was recorded by ‘Poost Sabz’. Percentage of fruit juice، fruit L/D and vitamin C was high for the fruits of ‘Poost Zard’. Overall، pomegranate fruits harvested at the end of summer had significantly lower quality than fruits harvested at the later stages.
    Keywords: Pomegranate, Quality, Maturity, Cultivar, Fruit
  • Pages 80-86
    Awareness of the effects of water deficit on quality and quantity yield of orange is essential for product managing at water shortage conditions. In this regard، present study was conducted in an orange garden of Babol area in 2011 in a completely randomized design with 5 treatments and 5 replications. Experiment Treatments included full irrigation (FI)، regulated deficit irrigation (RDI) and partial root zone drying (PRD) in two levels 75% and 55% of FI treatments. The root zone moisture was measured by TDR sensors. The amount of irrigation water was determined from difference between initial soil moisture before irrigation and moisture at field capacity point. Measured qualitative and quantitative characteristics of fruits were included fruit fresh and dry weight، fruit moisture، fruit volume، dimensions، total dissolved solids (TDS) and treatable acidity (TA). Irrigation water depth at FI was 169. 44 mm and water saving in deficit irrigation treatments at 75% and 55% levels were 17. 44% and 31. 39%، respectively. Comparison of means was conducted by Duncan test at 5% level. The results showed that differences between FI and PRD in attributes of fresh and dry weight، moisture and volume of fruit were not significant. DI and PRD compared with FI showed a significant increase in TDS and TA at harvest. The results showed that، DI and PRD compared with FI were caused significant increase in fruit quality. It is recommended to use PRD and DI at 75% level to save water and increase the product quality.
    Keywords: Partial root zone drying, Orange, Regulated deficit irrigation, Total soluble solids
  • Pages 87-95
    The present investigation was conducted to study the effects of type and concentration of auxin and cytokinin on callus induction of three strawberry (Kurdistan، Parose and Camarosa) cultivars. For this purpose، leaf blade، nodal، petiole، receptacle، stamen and flower bud explants were cultured on Murashige and Skoog (MS) medium at three separate experiments included 2، 4 dichlorophenoxyacetic acid (2،4-D) at 2، 3، 4، 5 and 6 mg/L، naphthalene acetic acid (NAA) at 2، 3، 4، 5 and 6 mg/L and different concentrations (0، 0. 5، 1. 0، and 2. 0 mg/L) of benzyl adenine (BA) combination with 4 mg/L NAA. The concentration and type of growth regulators، cultivar and explant type were found critical to the callus induction and callus physical appearance. All explants exception of receptacle incubated on medium formed callus. The leaf and nodal were the most responsive explant to produce callus. MS medium supplemented with combination of auxin and cytokinin were evidently higher than those in the single auxin treatments. 4. 0 mg/L NAA + 1 mg/L BA yielded the highest percentage of callus in all types of explants. In this medium، the highest callus induction (98. 50%) was recorded in nodal explants of Kurdistan cultivar.
    Keywords: Strawberry, Callus induction, Explant, Growth regulators
  • Pages 96-106
    To evaluate the influence of arbuscular mycorrhizal inoculation on growth، yield and minituber production of potato plantlets، a pot experiment was conducted using a factorial based on completely randomized design with four replications. The factors were mycorrizal inoculation (non-inoculated and inoculated with Glomus mosseae، Glomus etunicatum and mixed of them) and two potato cultivars (Agria and Sante). Some growing characteristics and physiological traits such as chlorophyll content، internode length stem diameter، stolon length، leaf area، fresh and dry stem weight، fresh and dry root weight and percentage of colonization were measured. After harvesting، minitubers were separated to different classes according their size and their percentage of dry matter was measured. The results showed that inoculation with mycorrhiza had significant effect on all parameters. In growth characters the interaction of cultivar and mycorrhiza was significant only in stolon diameter and root fresh and dry weigh. The interaction of cultivar and mycorrhiza had significant effect on production of all minituber classes. Highest number of minituber was achieved by inoculating with mixture of fungi. Correlation coefficients demonstrated that most of growth parameters and minituber yield had significant relation with colonization percentage.
    Keywords: Potato, Plantlet, Mycorrhiza, Symbiosis, Minituber production
  • Pages 107-115
    The effect of hot water treatments [45°C for five minutes، 55°C for 25 seconds and non-treated (control)]، salicylic acid in three levels (0، 1 and 2 mM) and calcium chloride in two levels (2% and 4%) on quantitative and qualitative parameters and storage life of pomegranate cv. Meykhosh were investigated. Experiment was conducted as a factorial based on completely randomized design with three replications. Fruits were stored for four months and sampling was performed at the end of storage. Results showed calcium chloride treatment prevents weight loss and fruit softening in comparison with control. Salicylic acid had a significant effect in preventing of TSS content increasing so thatSalicylic acid with 2 mM concentration was more effective than 1 mM، also fruits treated with salicylic acid had less reduction in TA content. Fruits treated with hot water had weight loss percentage less than control fruits and hot water treatment at 45 °C was more effective than 55 °C. Also the use of hot water and salicylic acid treatment increased PAL activity in comparisonwith the control. Survey of triple treatments interaction showed that hot water treatment at45 °C، 2 mM of Salicylic acid and 4% calcium chloride had the best result in pomegranate fruits storage life.
    Keywords: Fruit firmness, Phenylalanine Ammonialyase Enzyme, Postharvest
  • Pages 116-124
    CO2 enrichment in greenhouse is a suitable way which reduces production time، better growth vigor and also higher plant quality. The main aim of this study was to find out the effects of artificial CO2 enrichment under different light levels on rooting of the ornamental foliage Codiaeum variegatum. The experiment was planned as a split plot based on a completely randomized design. CO2 was considered as the main plots (380 as control، 750 and 1050 ppm) and these light intensities as the sub plots (10000 as control، 12000 and 14000 Lux) were used. Results showed a significant increase on measured traits with elevating levels of CO2 and light. Highest measured values of different traits were observed at 12000 Lux light intensity and 750 ppm CO2 enrichment. Light intensity × CO2 interaction had a significant effect on leaf length، leaf number، root quality، root volume، root length (P≤0. 01) and rooting percentage at (P≤0. 05). Spad chlorophyll unit was not noticeably significant. Rooting and plant growth generally raised along with both light intensity and CO2 elevation.
    Keywords: Rooting, Leaf length, Chlorophyll, Croton, CO2
  • Pages 125-133
    The superabsorbent polymer withholding water and disperse it gradually to roots increase soil water capacity. To study the effect of superabsorbent polymer on decreasing water stress effect as well as increasing irrigation efficiency a factorial experiment based on randomized block design with 4 replicates was design. Treatments were 0، 10 and 20 % V superabsorbent and irrigation levels 25، 50 and 100% field capacity in greenhouse of Shiraz University. The results were shown that drought stress decreased chlorophyll content، fresh and dry weight but did not effect on fruit parameters at 5%. Superabsorbent improved tomato growth in stress condition and in 50% FC،10% superabsorbent increased relative water content to 14%and fresh weight of root to 60%. Chlorophyll content increased to 22% in 25%FC with 20% superabsorbent relative water content and root fresh weight increased 28 and 53% respectively. In 25%FC with 20% superabsorbent. Superabsorbent elevated hazardous effect of drought stress and with holding the water in root zoon cues normal plant growth.
    Keywords: Drought Stress, Superabsorbent, Tomato