فهرست مطالب

بررسی های آمار رسمی ایران - سال بیست و چهارم شماره 1 (پیاپی 82، بهار و تابستان 1392)

نشریه بررسی های آمار رسمی ایران
سال بیست و چهارم شماره 1 (پیاپی 82، بهار و تابستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/01/29
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سحر صاحبی*، سپیده صاحبی صفحات 1-17

    دادهکاوی ابزاری است که ما را قادر به بررسی حجم گسترده ای از داده ها، یافتن ارتباط آن ها، تحلیل روابط، پیش بینی نتایج و ایجاد مدل های کاربردی می سازد. از آنجا که گسترش اینترنت در زندگی امروزی به ابزاری برای رشد و توسعه ی کشورها تبدیل شده و میزان نفوذ آن در حوزه های مختلف شاخصی برای رشد و توسعه ی کشورها در نظر گرفته می شود، لذا می توان از فن های داده کاوی در تحلیل نفوذ اینترنت در زندگی اجتماعی استفاده نمود. سند چشم اندازه بیست ساله، توسعه ی ارتباطات و زیرساخت های ارتباطی و فن آوری اطلاعات متناسب با پیشرفت های جهانی را هدف قرار داده است. از این رو دولت موظف به گسترش ارایه ی خدمات الکترونیکی است. این مقاله به مطالعه ی الگوهای رفتاری کاربران و ویژگی های آن ها پرداخته است و به علت این که روابط و پارامترهای بدست آمده بر حسب شرایط اجتماعی هر جامعه متفاوت خواهند بود، ضرورت انجام این مطالعه حائز اهمیت است. سپس داده های طرح آمارگیری از کاربران اینترنت در سطح استان تهران برای سال 1389 مورد بررسی قرار گرفته و با کمک فن های داده کاوی، کاربران خوشه بندی شده، و با استفاده از قواعد انجمنی روابطی میان ویژگی های مختلف کاربران بدست آمد که نتایج آن می تواند برای برنامه ریزی در خصوص گسترش استفاده از اینترنت در حوزه های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

    کلیدواژگان: داده کاوی، اینترنت، کاربر اینترنت، خوشه بندی، قواعد انجمنی
  • مریم تقربی*، نادر نعمت الهی، حمیدرضا نواب پور صفحات 19-41

    در این مقاله مسئله ی براورد میانگین جامعه با استفاده از اطلاعات یک متغیر کمکی در حضور بی پاسخی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور براوردگرهای نسبتی، ضربی و رگرسیونی برای براورد میانگین جامعه با روش نمونه گیری دوفازی پیش نهاد شده و ویژگی های آن ها مورد مطالعه قرار گرفته است. این براوردگرها اریب هستند و مقایسه ی میانگین توان دوم خطای آن ها به صورت نظری مشکل است. بنا بر این با فرض ناچیز بودن اریبی برای اندازه ی نمونه ی بزرگ و مقایسه ی واریانس ها، بهترین براوردگر میانگین جامعه تعیین می شود. همچنین با انجام مطالعه ی شبیه سازی، اثر همبستگی ها، روی میانگین توان دوم خطای شبیه سازی، برای نرخ های بی پاسخی و اندازه های نمونه ی مختلف بررسی می شود. یافته های مطالعه ی شبیه سازی نشان می دهند هرچه همبستگی بین دو متغیر مورد مطالعه و کمکی بالا، نرخ بی پاسخی پایین و اندازه ی نمونه بزرگ باشد، میانگین توان دوم خطای شبیه سازی کم تر است.

    کلیدواژگان: براوردگر رگرسیونی، براوردگر ضربی، براوردگر نسبتی، براوردگر هم گذاشتی، متغیر کمکی، متغیر مورد مطالعه، نمونه گیری دوفازی
  • رضا حاجی پور فرسنگی صفحات 43-58

    این پژوهش بر اساس مشخصه ی مخاطره گریزی افراد و عواملی همچون سن، جنسیت، وضعیت تاهل، وضعیت شغلی، تحصیلات، مورد استفاده ی اتومبیل، حجم موتور اتومبیل، تعداد تصادفات، سابقه ی رانندگی و تعداد سال های کارکرد اتومبیل، مدلی با به کارگیری مدل لوژستیک برای تقاضای بیمه ی بدنه ی اتومبیل ارایه کرده است. به منظور انجام این پژوهش، اطلاعات مورد نیاز با نمونه گیری تصادفی ساده در شهر تهران، در قالب پرسش نامه و در سال 1391، جمع آوری گردید. یافته های پژوهش بر اساس مدل رگرسیون لوژستیک و با استفاده از 497 پرسش نامه ی تکمیل شده نشان می دهند، مخاطره گریزی با تقاضای بیمه ی بدنه رابطه ی مستقیم و معنادار دارد. همچنین متغیرهای وضعیت تاهل، شغل دولتی، تحصیلات و تعداد تصادفات رابطه ای مستقیم و معنادار و متغیرهای جنسیت و سال های کارکرد اتومبیل رابطه ای معکوس و معنادار با تقاضای بیمه ی بدنه دارند.

    کلیدواژگان: رگرسیون لوژستیک، بیمه ی بدنه ی اتومبیل، مخاطره گریزی
  • اشکان شباک* صفحات 59-86

    امروزه چگونگی کیفیت آمار به عنوان یک محصول، برای کاربران و پیرو آن ها تولیدکنندگان آمار رسمی، به عنوان یک اصل اساسی و شرط لازم درآمده است. از این روی سازمان های مرجع ملی و بین المللی آمار مطالعات و تلاش های روز افزونی برای واکاوی و تعریف جنبه های گوناگون مفهوم کیفیت در آمار رسمی و داده های آماری داشته اند. در ایران نیز با توجه به شناخت درست از اهمیت این موضوع، همگام با تلاش ها و مطالعات بین المللی اقدامات و مطالعاتی انجام شده است. اما با توجه به شتاب مطالعات و پژوهش های جهانی در زمینه ی کیفیت آماری، به نظر می رسد مطالب پیشین نیازمند بازنگری و روزآمدسازی باشند. از سوی دیگر فراوانی مطالعات و گستردگی مراجع در این زمینه، نوعی سردرگمی و یا برداشت های چندگانه از جنبه ها، عناصر کلیدی و ابعاد کیفیت آماری در میان کاربران، کنشگران و حتی کارشناسان آماری کشور شده است. بنا بر این در این مقاله ضمن نگاه اجمالی به تاریخچه ی شکل گیری کیفیت داده ها در نظام های آماری و با بررسی آخرین مفاهیم و تعاریف ارایه شده در این زمینه، تلاش خواهد شد تا با واکاوی منابع و بررسی اقدامات انجام شده توسط سازمان های اصلی مرجع، جمع بندی و مقایسه ی آن ها با یکدیگر، خواننده را به تعریف همسان و سازمان یافته از مفهوم کیفیت در آمار و جنبه های آن رهنمون سازد. همچنین در این مقاله تلاش شده است تا با ارایه ی چکیده ای از اجزا و مولفه های اصلی پیشنهادشده برای ساختار کلی نظام مدیریت کیفیت آماری توسط سازمان های مرجع بین المللی، درک مناسب و روشنی از چگونگی پیاده سازی این نظام در یک سازمان آماری، به عنوان الگو، ایجاد شود.

    کلیدواژگان: نظام مدیریت کیفیت آماری، سازمان آماری ملی، ابعاد کیفیت آماری، آمار رسمی
  • مریم جوادی، فاطمه هرندی، زهره فلاح محسن خانی* صفحات 87-107

    در این مقاله، عوامل موثر بر افزایش احتمال غیر شاغل شدن یک فرد شاغل طی یک سال با رویکردی جنسیتی و از دو جنبه ی «تغییر وضعیت اشتغال به بیکاری» و «تغییر وضعیت اشتغال به غیر فعالی (خروج از بازار کار)» بررسی شده است. داده های پانلی مورد استفاده در این مقاله، نتایج آمارگیری از نیروی کار مرکز آمار ایران در دو فصل بهار 1384 و بهار 1385بوده و به منظور تعیین عوامل موثر بر تغییر وضعیت اشتغال افراد شاغل، از مدل پروبیت استفاده شده است. یافته های بررسی نشان می دهد جنسیت، عامل موثری بر ثبات اشتغال است، به این ترتیب که در مجموع، ثبات اشتغال برای زنان شاغل کم تر از مردان شاغل است و زن بودن، احتمال خروج از اشتغال به غیر فعالی یا به عبارت دیگر خروج از بازار کار را حدود 20 درصد افزایش می دهد. ثبات اشتغال به طور کلی برای ساکنان مناطق روستایی، مهاجران، دارندگان تحصیلات دانشگاهی، شاغلان در کارگاه های دارای 5 نفر کارکن و بیش تر و بیمه شده ها بیش تر است. در مورد زنان شاغل، ثبات اشتغال زنان روستایی، زنان مهاجر، زنان مزد و حقوق بگیر بخش عمومی و زنان بیمه شده بیش تر است. نکته ی دیگر این که ازدواج، ثبات اشتغال مردان را افزایش ولی ثبات اشتغال زنان را کاهش می دهد.

    کلیدواژگان: ثبات اشتغال، شاغل، بیکار، غیر فعال، مدل پروبیت
  • سی. جی. ال. موری، بی. دی. فرگوسن، ای. دی. لوپز، ام. گیلوت*، جی. ای. سالومون، او. احمد ترجمه: طه نورالهی صفحات 109-144

    نظام جدول عمر مدل کول- دمنی1، با وجود کاربری پردامنه ی آن، تغییرات گسترده در الگوهای مرگ و میر سن- ویژه مشاهده شده در جامعه های امروزی را در برنمی گیرد، به ویژه تغییرات در الگوهای مربوط به کشورهای اروپای شرقی و جامعه هایی که به ایدز/ اچ. آی. وی مبتلا شده اند. اگرچه مدل های مرگ و میر رابطه ای، مانند نظام لوجیتی براس، می توانند این تغییرات را مشخص کنند، این مدل ها در توانایی پیشگویی خود زمانی که سطوح مرگ و میر از استانداردها دور می شوند اریبی نظام مند نشان می دهند. ما تعدیلی را در مدل رابطه ای دوپارامتری براس پیشنهاد می کنیم. در مدل تعدیل یافته ی دو عامل اصلاحی سن- ویژه ی اضافی(Ɵx،ɣx) بر اساس سطوح مرگ و میر میان کودکان و بزرگسالان نسبت به استاندارد گنجانده شده است. آزمون های اعتبار پیشگو نشان می دهند که انحراف در نرخ های پیش گویی شده توسط نظام پیشنهاد 30 تا 50 درصد کم تر از نرخ های پیش گویی شده توسط نظام کول- دمنی و 15 تا 40 درصد کم تر از نرخ های پیش گویی شده با استفاده از نظام اصلی براس است. نظام لوجیتی اصلاح شده ی یک نظام دوپارامتری است که با استفاده از مقدارهایL5 و L6 پارامتریده شده است.

    کلیدواژگان: مرگ و میر بزرگسالان، نرخ های مرگ و میر سن، ویژه، فن های براس، فن های براورد کردن غیر مستقیم، نظام های جدول عمر مدل و مدل های رابطه ای لوجیتی
|
  • Sahar Sahebi *, Sepideh Sahebi Pages 1-17

    Data mining is a practical tool that enables us to investigate the large data set, summarize their relations or correlation, analyze these relations, forecast the results, and create the practical models. In recent years, data mining techniques and algorithms help researchers of different sciences to reach their goals. Since the access to the internet and its penetration in different areas becomes as a criterion for evaluating the development of countries, data mining techniques can be used for studying the expansion of internet in today's life. The aim Iran’s 20-year vision plan is developing communication, information and infrastructure of telecommunication according to world improvement. According to the importance of this subject the survey of internet user was implemented. In this paper, characteristics of internet users were studied. These characteristics can be different with regard to social conditions. Next, the data of internet user survey in Tehran province have been used and some features were considered. Clustering algorithms and association rules were applied to study the features of internet users in Tehran. The results can help experts in expanding the use of internet in different areas.

    Keywords: Data mining, internet, internet user, clustering, association rule
  • Maryam Tagharobi *, Nader Nematollahi, Hamidreza Navvabpour Pages 19-41

    In this paper the problem of estimating the population mean by using information of an auxiliary variable in presence of non-response has been considered. For this purpose some ratio, product and regression estimators for estimating the population mean in two-phase sampling have been suggested and their properties have been studied. These estimators are generally biased and the theoretical comparisons of their mean square errors are difficult. So by neglecting biases of these types of estimators and comparison of variances, the best estimator of population mean has been derived. By a simulation study, effects of different values of correlation coefficient on mean square error of these estimators are compared for different values rate of non-response and size of sample. Results of this simulation study show that the simulated mean square will reduce when the correlation coefficient between auxiliary and study variables is increase, rate of non-response is decrease and the size of sample is increase.

    Keywords: Regression estimator, product estimator, ratio estimator, syntax estimator, auxiliary variable, study variable, two phase sampling
  • Reza Hajipour Farsangi * Pages 43-58

    This study develops a model of auto insurance demand using logit models, based on risk aversion measure along with other individual's characteristics such as age, sex, marital status, occupation, education, usage, engine size, number of accidents, driving experience and age of the car. Data for this study was collected during 2012, by random sampling methods and questionnaire. Using logistic regression model and With 497 completed questionnaires our results show that risk aversion has a significant and positive relationship with the auto insurance demand. Also marital status, governmental job, education and number of accidents variables have a significant and positive relationship with the auto insurance demand and sex and age of the car variables have a significant and negative relationship with the auto insurance demand.

    Keywords: Logistic regression, auto insurance, risk aversion
  • Ashkan Shabbak * Pages 59-86

    The quality of statistics, as a product, is coming very essential for both users and statistics producers. Therefore, international statistical organizations and National statistics offices (NSO) are required to define an appropriate definition of quality for official statistics and its aspects. It is worth mentioning that some studies and efforts have also done correspondingly in our country. However, due to speed of expanding of this subject and also abundance of the related researches and studies, the previous studies need to be reviewed and updated to prevent any ambiguity for users. In this article, it is aimed to make a clear definition of quality for official statistics and its concepts. Moreover, it is seeking to give an apparent perception of the beginning of data quality concept in the statistical system by reviewing and summarizing the main international organizations’ works as references, which can be useful for establishing a customized statistics quality management system in the related NSO.

    Keywords: Quality management system, national statistics office (NSO), statistics quality dimensions, official statistics
  • Maryam Javadi, Fatemeh Harandi, Zohreh Fallah Mohsenkhani * Pages 87-107

    In this study, the effective factors on increase of the probability of becoming unemployed or inactive for an employed person, during a one-year period has been considered with gender approach and by two aspects of losing job (becoming unemployed) and leaving employment (becoming inactive). The results of the study show that employment stability is higher for men, rural residences, migrants, higher educated people, employed in establishments with more than 5 workers, and insured persons. Findings about females employment stability imply that such stability is higher for rural women, women who are the head of household, migrant women, women employed in management occupations, women employed in public sector employee, and insured women. In contrast, the employment stability is lower for females employed in agriculture sector and females with short job experiences. The noticeable point is that, however marriage, can increase employment stability for males but can decrease it for females.

    Keywords: Employment stability, unemployment, inactivity, longitudinal study
  • Trans By: Taha Noorollah Pages 109-144

    Despite its widespread use, the Coale-Demeney model life table system does not capture the extensive variation in age-specific mortality patterns observed in contemporary populations, particularly those of the countries of Eastern Europe and populations affected by HIV/AIDS. Although relational mortality models, such as the Brass logit system, can identify these variations, these models chow systematic bias in their predictive ability as mortality levels depart from the standard. We propose a modification of the two-parameter Brass relational model. The modified model incorporates two additional age-specific correction factors (gamma_x and theta_x) based on mortality levels among children and adults, relative to the standard. Test of predictive validity show deviations in age-specific mortality rates predicted by the proposed system to be 30-50 per cent lower than those predicted by the Coale-Demeny system and 15-40 per cent lower than those predicted using the original Brass system. The modified logit system is a two-parameter system, parameterized using values of l_5 and l_60.

    Keywords: Adult mortality, age, specific death rates, Brass techniques, indirect estimation techniques, model life table systems, relational logit models