ارائه آمار فروش نمایش های روی صحنه چندین سال است که یک رویه متداول و همیشگی شده و به عنوان خبر همواره نشر پیدا می کند. ریشه این موضوع در آمار فروش هنر سینما است که در سنوات گذشته هر هفته اعلام و اطلاع رسانی می شد و بعدتر این موضوع در تئاتر هم اتفاق افتاد. البته آمار اجراهای تئاتر متعلق به سالن های دولتی بوده و بدنه اصلی سالن های فعال تئاتر یعنی مراکز خصوصی و یا غیردولتی آمار مشخصی را درباره تعداد مخاطب و یا فروش ارائه نمی دهند.

ارائه آمار فروش نمایش های روی صحنه و خبری شدن آن چه اهمیت و فایده ای دارد و چه کمکی به هنرمندان تئاتر خواهد کرد؟

وقتی هر فردی درباره یک نمایش و تعداد مخاطب و میزان فروش، آمار و اطلاعات و آگاهی داشته باشد اولین نکته در ذهن او این خواهد بود که فروش نمایش ملاک ارزش و یا اهمیت و استقبال یا کم رونقی نمایش است. چه بسا این آمار وسیله و ترفندی برای خیلی از گروه های نمایشی برای معرفی و جذب مخاطب بیشتر باشد. میزان فروش و تعداد مخاطب هر نمایش به عوامل مختلف بستگی دارد. مکان و سالن نمایش، تبلیغات و اطلاع رسانی، عوامل هنری، موضوع و مضمون اثر، کیفیت و رضایت مخاطب، زمان و تعداد اجرا و سابقه گروه نمایشی، از عناصر مهم برای جذب مخاطب بیشتر است. ملاک موفقیت یک نمایش نمی تواند صرفا آمار فروش باشد. خیلی از آثار نمایشی برای گروه خاص و یا قشری از مخاطب تولید می شود که تماشاگر زیادی را شامل نمی شود.

در جهان امروز «تبلیغات و اطلاع رسانی» به عنوان امکان نو و جدید، در معرفی هر محصول و اثر هنری یک امر مهم و موثر است. در کشور ما سینما و تا حدودی موسیقی از این عنصر در سطح مناسب بهره می برند. در روند حرفه ای تولید و اجرا، فعالیت گروه های هنری با این عوامل و برنامه ریزی حرفه ای عجین شده است. اما هنر تئاتر از این ویژگی به چند دلیل که ذکر خواهم کرد کمتر بهره می برد. اگر از فعالیت گروه های محدود هنری که برای اجرای کار و اثر خود برنامه ریزی و اقدام می کنند و از یک سری امکانات بهره می برند چشم پوشی کنیم عمده گروه های تئاتر از تولید و اجرای اثر خود چنان که باید بهره نمی برند.

امکانات امروز در عرصه تبلیغات و اطلاع رسانی شامل تابلو و بیلبوردهای تبلیغاتی و محیطی، مجلات مکتوب، اعلانات دیجیتالی و شبکه های مجازی است و در حوزه رسانه امکانات فراگیری چون رادیو و تلویزیون وجود دارد که این ابزار و امکانات برای گروه های نمایشی چندان در اختیار آنها قرار ندارد. این موضوع همواره مورد بحث و چالش بوده و در این مورد بارها هنرمندان و یا حتی متولیان فرهنگی اظهارنظر و انتقاد کرده اند. باید اذعان داشت محدودیت مخاطب هنر تئاتر در مقایسه با هنری چون سینما فضا و امکانات تبلیغات و اطلاع رسانی را به شکل تعریف نشده از دسترس گروه های تئاتر خارج کرده و امکان بهره از این شرایط را سخت کرده است.

ارائه آمار و گزارش فروش نمایش ها ملاک ارزشیابی کیفیت و یا استقبال یک تئاتر نمی تواند باشد. اطلاعات تولیدات و رویدادهای تئاتر و تعداد مخاطبان وقتی دستمایه برنامه ریزی و توجه به حمایت از هنرمندان و گروه های هنری قرار گیرد بسیار می تواند موثر باشد. در این صورت هنرمندان تئاتر هم از آنچه به شکل گزارش و آمار ارائه می شود بسیار بهره خواهند برد.