بررسی های «دنیای اقتصاد» نشان می دهد با وجود برخی نگرانی ها، بخش زیادی از جامعه از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه معاف خواهند بود. خبرها حاکی از آن است که نگرانی های مالیاتی طلافروشان نیز تقریبا برطرف شده است و به زودی فعالیت آنها از سر گرفته خواهد شد.

به دنبال اخبار تصویب اصلاحات مدنظر شورای نگهبان در رابطه با قانون مالیات عایدی بر سرمایه، برخی سردرگمی ها در رابطه با این مالیات میان افراد به وجود آمد. برای مثال در زمینه طلا برخی تصور می کنند هر میزان طلا که داشته باشند باید برای آن مالیات بدهند. این در حالی است که بررسی متن دقیق مصوبات مجلس نشان می دهد چنین مسائلی صحت ندارد و این ادعا که بخش زیادی از جامعه از پرداخت این مالیات معاف هستند تا حدودی درست است. طی روزهای گذشته، اخبار مربوط به اخذ مالیات بر عایدی سرمایه از دارایی ها بسیار داغ شد. شفاف نبودن اطلاعات در این زمینه سردرگمی هایی را به وجود آورده است؛ به طوری که برخی افراد فکر می کنند همین که طلا خریداری کنند و یا در خانه طلا داشته باشند باید برای آن مالیات پرداخت کنند. این در حالی است که بررسی دقیق تر مصوبه مجلس نشان می دهد چنین موضوعی صحت ندارد و معافیت های مالیات بر عایدی سرمایه تقریبا بسیار گسترده تر است.

علاوه بر ملک و خودرو یکی دیگر از دارایی های مشمول این مالیات طلا و ارز است. با توجه به اینکه تقریبا بخشی زیادی از جامعه مقداری طلا نزد خود دارند، درک نحوه اخذ مالیات از این دارایی را پراهمیت تر می کند. اولین نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که افراد هر میزان طلا داشته باشند تا زمان فروش آن مشمول این مالیات نیستند؛ چون این مالیات روی سود حاصل از فروش دارایی وضع می شود. اما به طور کلی، هر فرد بالای 18سال برای فروش تا 150گرم طلا از مالیات بر عایدی سرمایه معاف است.

اما اگر طلایی که قصد فروش آن را دارند از این میزان بیشتر شود، مالیات آن چگونه اخذ خواهد شد؟ قبل از اعلام نرخ ها باید توجه کرد که مالیات مذکور از سود حاصل از فروش طلا، پس از تعدیل تورم یا به عبارتی کسر تورم از آن اخذ خواهد شد. به این ترتیب زمانی که طلا بیشتر از این میزان باشد، اگر زیر یک سال فروخته شود، بر 30درصد، بین یک تا دو سال 20درصد و بیش از دو سال، 10درصد سود آن (پس از کسر تورم)، مالیات وضع می شود. یعنی اگر فردی از فروش طلای خود یک میلیون تومان سود کند، ابتدا با کسر تورم سود واقعی او را محاسبه خواهند کرد و پس از آن با توجه به زمانی که از تملک آن گذشته باشد، 30 تا 10درصد از سود واقعی آن به عنوان مالیات اخذ خواهد شد.

یکی دیگر از معافیت هایی که برای خرید و فروش طلا در نظر گرفته شده، این است که اگر فروش طلا از طریق صورت حساب الکترونیک به صرافی های مجاز یا طلا فروشی های دارای پایانه فروشگاهی و ثبت صورت حساب های الکترونیک انجام شود، اساسا مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نخواهد بود. به گفته سخنگوی سازمان مالیاتی، افراد در زمان فروش طلا باید صورت حساب الکترونیک مطالبه کنند. در واقع اصطلاحا طلافروش باید صورت حساب الکترونیک مبنی بر خرید این میزان طلا را به فروشنده ارائه دهد؛ اگر چنین اتفاقی بیفتد، معامله مشمول مالیات نخواهد بود.

همچنین معاملات اوراق بهادار طلا نیز از مالیات بر عایدی سرمایه معاف است. طبق تبصره7 ماده12 این طرح نیز عایدی سرمایه حاصل از انتقال اوراق بهادار یا کالای مورد معامله در بهابازار (بورس) ها و بازارهای خارج از بهابازار (بورس) از قبیل صندوق های کالایی، صندوق های املاک و مستغلات و گواهی سپرده سکه طلا، مشمول مالیات موضوع این فصل نیست.

طی روزهای گذشته شاهد اعتراض طلافروشان بودیم که برخی به اشتباه آن را مربوط به حوزه مالیات می دانند. البته باید توجه کرد که اعتراض طلافروشان از ابتدای دی ماه سال گذشته شروع شده است که مربوط به حوزه مالیات نیست، بلکه آنها به ثبت اطلاعات خود در سامانه جامع تجارت اعتراض دارند. در همین رابطه باید توجه کرد که طلافروشان اگر اطلاعات موجودی طلای خود را ثبت کنند، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نخواهند شد؛ چون اصولا آن قانون مربوط به افراد غیرتجاری است. همچنین نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که مالیات بر عایدی سرمایه 3سال پس از قانونی شدن اجرایی خواهد شد و به اصصلاح 3سال تنفس دارد. البته این مالیات هنوز قانونی نشده و ایرادات شورای نگهبان به آن در مجلس اصلاح شده است. حال باید منتظر نظر نهایی شورای نگهبان ماند.