جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « Theoretical monotheism » در نشریات گروه « علوم انسانی »
-
تعبیر نوساخته «توحید عملی» برخی را بر آن داشته است که تقسیم توحید به نظری و عملی را یکی از تقسیماتی بدانند که جایش در مباحث علم کلام خالی است و باید در کلام، جانمایی شود. مقاله حاضر با روش توصیفی، تحلیلی و انتقادی بر اساس منابع کتابخانه ای در صدد نقد ادعای پیش گفته است و با نقد شواهد و مستندات این ایده نتیجه گرفته است که توحید عملی در هیچ یک از سه معنای «رفتار موحدانه»، «معرفت منتهی به رفتار موحدانه» و «گزاره های انشایی برگرفته از توحید نظری» نمی تواند موضوعی از مسایل علم کلام باشد. نویسنده مقاله حاضر تقریری از معنای دوم توحید عملی ارایه داده است که می تواند در علم کلام گنجانده شود؛ اما این تقریر مراد ایده پرداز نبوده است. کلامی دانستن این تعبیر با استناد به کاربرد معاصران، مردود دانسته شده و قیاس دوگانه توحید نظری عملی به دوگانه های مشابه در حکمت، اخلاق، عرفان و دوگانه عقل نظری عملی، قیاس مع الفارق شمرده شده است. در نهایت، با اشاره به موضوع و رسالت علم کلام و ملاک تمایز علوم، ثابت شده است که توحید عملی با تعریف پیشنهادی «هرگونه گرایش، خلق و رفتار به مقتضای توحید نظری یا کشش، منش و کنش موحدانه مطابق با بینش توحیدی»، نمی تواند در علم «کلام» جانمایی شود؛ همچنان که توحید به معنای «اعتقاد به یکتایی خداوند، در همه مراتب و عمل به مقتضای این اعتقاد» موضوع علم کلام نیست.کلید واژگان: تقسیمات توحید, توحید نظری, توحید عملی, موضوع علم کلام, اهداف علم کلام}The new construction, ‘practical monotheism,’ has led some to think that the division of monotheism into theoretical and practical should be incorporated into kalām (Islamic theology). In this paper, I draw on a descriptive, analytic, and critical method based on library sources to criticize this claim, and through a critique of the evidence of this idea, I have concluded that monotheism of acts cannot be a subject-matter of kalām in any of its three senses: “monotheistic behavior,” “knowledge culminating in monotheistic behavior,” and “imperative statements derived from theoretical monotheism.” I provide a formulation of the second sense which might be incorporated into kalām, but it is not what is meant by the theorist. Given the contemporary use of the term, it is implausible to treat the idea as theological, and the analogy of the bifurcation of theoretical/practical monotheism to similar bifurcations in philosophy, ethics, mysticism, and that of theoretical/practical reason is arguably a false analogy. Finally, I point to the subject-matter and purpose of kalām as well as the criterion of distinction of sciences to argue that practical monotheism—in the sense of ‘any tendency, temperament, and conduct in accordance with theoretical monotheism or monotheistic disposition, character, and act in accordance with the monotheistic outlook’—cannot be incorporated into kalām, just as monotheism in the sense of belief in God’s oneness at all stages and act in terms of the belief cannot be a subject-matter of kalāmKeywords: Divisions of monotheism, Theoretical monotheism, practical monothe-ism, subject-matter of kalām, purposes of kalām}
-
فصلنامه مطالعات تفسیری، پیاپی 45 (بهار 1400)، صص 177 -196
فرایند حکیمانه نزول قرآن طی 23 سال توانست جامعه ای مشحون از شرک را به امتی موحد تبدیل نماید. کشف این فرایند در گرو دست یابی به روش قرآن در طرح مسئله توحید بر پایه سیر نزول قرآن است. در این تحقیق با تمرکز بر مراتب توحید نظری، بخشی از این پروسه تعقیب شده و با استفاده از سبک تفسیر موضوعی تنزیلی، نتایج شایان توجهی به دست آمده است. بر این پایه، روش قرآن در طرح مساله توحید، شروع از نقطه صفر اعتقادی نیست؛ بلکه اثبات ذات و توحید ذاتی را مفروغ عنه لحاظ نموده و مراتب دیگری چون توحید در ربوبیت، توحید در خالقیت و توحید در علم را به گونه وسیعی مطرح کرده است. هرچند بررسی فرایند استدلال بر تک تک مراتب توحید، بسیار فراتر از مجال یک مقاله است اما به عنوان نمونه، ابطال والدیت تشریفی و حقیقی خدای سبحان، نشان می دهد که مطابق با سیر نزول، یک سیاست گذاری منطقی در مبارزه با معضلات اعتقادی دنبال شده است. بهره گیری از روش تدریج، اجمال به تفصیل، بیان داستان و مثل ازجمله رویکردهایی است که در این راستا استفاده شده است.
کلید واژگان: تفسیر کلامی, تفسیر موضوعی تنزیلی, آیات توحیدی, توحید نظری}The wise process of revelation of the Qurchr('39')an in 23 years was able to turn a polytheistic society into a united monotheistic nation. The discovery of this process depends on achieving the method of the Qurchr('39')an in raising the issue of monotheism based on the revelation of the Qurchr('39')an. In this research, focusing on the levels of theoretical monotheism, part of this process has been followed and significant results have been achieved by using the new style in interpretation which is called Tanzili thematic. On this basis, the Qurchr('39')anic method in dealing with the topic of monotheism does not start from the zero point of belief; Rather, it has taken the unity of the Divine essence and oneness for granted. And the Quran has widely proposed other levels of monotheism, such as monotheism in divine sovereignty, monotheism in creation, and monotheism in belief/knowledge. Although the study of the process of reasoning on each branch of monotheism is far beyond the scope of an article. But the nullification of the ceremonial and true birth of God Almighty shows that in accordance with the descending order of revelation, a rational policy has been followed in the fight against superstitious beliefs. Using the gradual method, non-detailed and detailed, telling stories and parables are some of the approaches that have been used in this regard.
Keywords: Theological interpretation, Tanzili thematic interpretation, monotheistic verses, theoretical monotheism} -
برخی از اندیشوران معاصر امامیه در آثار کلامی خود مراتب توحید را به دو قسم «نظری» و «عملی» تقسیم کرده ، تعریف ها و شاخص هایی را در تبیین این تقسیم بندی مطرح کرده اند. بررسی این آثار نشان می دهد که مفاد تعریف و ضوابط تقسیم، اشکال هایی دارد که رفع آنها به واکاوی دقیق تری نیازمند است. همچنین عدم کاربست این تقسیم در برخی دیگر از آثار، می طلبد که فواید آن بررسی مجدد شود. در نتیجه این تحقیق کتابخانه ای تحلیلی مشخص گردید که الف) توحید نظری تنها در حوزه بینش مطرح است، ولی توحید عملی در ساحت های کشش، منش و کنش وجود دارد؛ ب) مبتکر این تقسیم در کلام امامیه، شهید مطهری است و پیش از ایشان تقسیم مزبور به کار نرفته است؛ ج) اگرچه می توان درباره اعراض اغلب متکلمان امامیه از تقسیم توحید به نظری و عملی توجیه هایی ارایه کرد، این تقسیم فوایدی نیز دارد که در مجموع مفید بودن آن را اثبات می کند.
کلید واژگان: توحید نظری, توحید عملی, کلام امامیه, شهید مطهری}In their theological work, some contemporary Imami intellectuals have divided stages of monotheism (tawḥīd) into “theoretical” and “practical.” They have proposed definitions and criteria in order to explain the bifurcation. A consideration of this body of work reveals that there are troubles with these definitions and criteria of the division. A more precise inquiry is needed to resolve these troubles. Moreover, that the bifurcation was not deployed in some other works necessitates a reconsideration of its advantages. As a conclusion of this library-analytic research, it turns out that (a) theoretical monotheism is in the realm of insights, whereas practical monotheism is to be found in the realms of desire, character, and deeds, (b) in Imami theology or kalām, the division was innovated by Mutahhari—it cannot be found prior to him, (c) although there might be justifications for why the majority of Imami theologians have refrained from making a division between theoretical and practical kinds of monotheism, the bifurcation has its advantages.
Keywords: Theoretical monotheism, practical monotheism, Imami theology, Murtaza Mutahhari} -
متکلمان امامیه با توجه به جایگاه ویژه مبحث «توحید»، همواره با عنایت خاصی به این بحث پرداخته اند. گستردگی مباحث توحید، و چالش مستمر امامیه با اندیشه های دینی و فرقه ای رقیب، موجب شده است تا موقعیت طرح این بحث و شیوه ساختاربندی آن از اهمیت بسزایی برخوردار گردد. هدف دانش کلام در دو ساحت «آموزش» و «دفاع از معتقدات» خلاصه می شود. در این دو ساحت، خوش ساخت بودن مطالب به لحاظ جامعیت، مانعیت و رعایت ضوابط منطقی تقسیم، جایگاه ویژه ای دارد. بدین لحاظ، در این مقاله با روش «کتابخانه ای» و «تحلیلی»، ساختار شمار قابل توجهی از آثار کلامی امامیه، در دو بخش «ثبوتی یا سلبی بودن توحید» و «مراتب توحید» بررسی شده است. در نتیجه این تحقیق، روشن می شود که اصطلاح «توحید» دارای چند معنای متفاوت بوده است؛ ساختار مباحث توحیدی، همواره در حال تطور و تکامل بوده و ساختارهای متنوعی ارائه شده است. در این ساختارها، گاه برخی مراتب توحید مغفول واقع شده و گاه مقتضیات منطقی تقسیم رعایت نشده است. در ساختار پیشنهادی، تلاش شده است تا ضمن توجه به مراتب توحید، سازمان منطقی نیز رعایت شود.
کلید واژگان: ساختار, کلام امامیه, توحید, توحید نظری, ثبوتی, سلبی, مراتب توحید}Due to the special status of the topic of "monotheism", the Imamiyyah theologians have always paid special attention to this issue. The breadth of monotheism, and the ongoing challenge of Imamiyyah with the rival’s religious and sectarian thoughts, has made the situation of this debate and its method of structuring very important. The purpose of the knowledge of discourse is summarized in two areas: "education" and "defense of beliefs". In these two areas, materiality has a special place in terms of comprehensiveness, impediment and observance of the logical division criteria. Therefore, in this paper, by means of "library" and "analytical" methods, the structure of a considerable number of theological works of Imamiyyah has been examined in two parts: "privative or intrinsic monotheism" and "degrees of monotheism". As a result of this research, it becomes clear that the term "monotheism" has several different meanings; the structure of monotheistic debates has always been evolving and various structures have been proposed. In these structures, some levels of monotheism are sometimes neglected and sometimes the rational requirements of division are not met. In the proposed structure, it has been tried to pay attention to the monotheistic and rational organization.
Keywords: Structure, Imamiyyah Word, Monotheism, Theoretical Monotheism, Substantive, Privative, Degrees of Monotheism}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.