صناعت دستریسی در نگارگری ایرانی سده نهم تا یازدهم

در این مقاله، برای شناسایی ویژگی های تولید نخ مورد نیاز صنعت نساجی در سده های پانزدهم/ نهم تا هفدهم/ یازدهم 22 اثر نگارگری از نگارگران بزرگ آن دوره که در آن ها نگاره ریسندگی به کار رفته بود، از منابع مختلف جمع آوری پس از بررسی و تطبیق آن ها با ویژگی ها و خصوصیات فنی موجود از صناعت دست ریسی، نسبت به نتیجه گیری اقدام گردید. با بررسی این آثار مشخص گردید که ریسندگی از جمله فعالیت های متداول سده های پانزدهم/ نهم تا هفدهم/ یازدهم بوده است که با استفاده از دوک یا چرخ نخ ریسی توسط میان سالان، پیران و از کار افتادگان در کنار کارهای روزمره صورت می پذیرفته است. نگارگران در آثار خود با دقت و ظرافت قابل ملاحظه ای ضمن تصویر کردن اجزای مختلف دوک و چرخ نخ ریسی، به منبع تامین الیاف مورد نیاز برای ریسندگی و تفاوت های فنی استفاده از الیاف مختلف برای رشتن آگاهی کامل داشته و آن را در آثار خود به نمایش درآورده اند. انواع مختلف دوک و چرخ نخ ریسی نیز بسته به موقعیت و فضای اجتماعی موضوع نقاشی، در آثار موجود به کار رفته است.