مقایسه اقوال ایزدی ها با کلامات یارسان در پرتو برخی سروده های ایرانی غربی

در این مقاله سروده های ایرانی را به دو دسته کلی تقسیم کرده ایم: سروده هایی که مبتنی بر سنتی شفاهی و قدیم بوده اند، و دیگر سروده هایی که به دنبال شکل گیری شعر عروضی فارسی متاثر از شعر عرب پدید آمده اند. دسته نخست را سروده های شفاهی و دسته دوم را سروده های مکتوب نام نهادیم و پس از شرح مختصری درباره اقوال ایزدی ها و کلامات یارسان، به عنوان دو نمونه از سروده های شفاهی ایرانی، به مقایسه آنها از حیث برخی ویژگی های صوری، همچون انسجام درون متنی، بیت و مصراع و قافیه پرداختیم. براساس تحول ویژگی های صوری در اقوال و کلامات و دیگر سروده های ایرانی غربی، به این نتیجه رسیدیم که اقوال ایزدی ها یکی از قدیم ترین انواع سروده های شفاهی ایرانی غربی است، درحالی که کلامات یارسان، احتمالا تحت تاثیر سنت مکتوب و قوی شعر عروضی فارسی، بسیاری از ویژگی های شفاهی خود را از دست داده و به سروده های مکتوب نزدیک شده است. در عین حال برخی ویژگی های مهم ترین سروده های ایرانی غربی را نیز تحلیل کرده ایم.