مبانی انسان شناسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

امام خمینی (ره) بر اساس قرائت ویژه ای که از هستی دارد و بر مبنای اعتقاد به اصل توحید و بسط آن در حرکت انسان در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی، ابعاد مختلف وجودی انسان را مورد توجه قرار می دهند و با در نظر گرفتن آموزه های اسلامی، جهت به فعلیت رساندن استعدادهای او توصیه هایی را مطرح می کنند. به عبارت دیگر امام با مطالعه انسان-شناسی در طول هستی شناسی، آزادی و اختیار را برای انسان اثبات و انسان را مستعد و تربیت پذیر معرفی کرده است که پروردگار عالم این موضوع را از راه انبیا و کتب الهی به وی نشان داده است. از دیدگاه ایشان انسان موجودی چند ساحتی است که بالفطره رو به کمال مطلق در حرکت است و می تواند از قوه عقلی خود در تشخیص حق از باطل و نیز تشخیص منافع خود بهره ببرد. به عبارت دیگر ایشان در تحلیل طبع انسان، ابتدا وی را ترکیبی از نیروهای خیر و شر در نظر می گیرد که در این جهان در یک جدال تکاملی، آزادی و مسئولیت خود را در بوته سخت ترین آزمایش ها قرار می دهد. وظیفه انسان به عنوان نگهبان خویش، تقویت نیروهای خیر و طی مراحل کمال است و در این مسیر جامعه سیاسی و دولت نیز می تواند نقش موثری داشته باشند.