تعیین روش مناسب برآورد بار معلق رسوبی در حوزه سد ایلام

بخش عمده ی رسوب حمل شده در رودخانه ها را بار معلق تشکیل می دهد و روش های متداول، رسوب دهی را کمتر از مقدار واقعی برآورد می کنند. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت و دقت روش های متداول در برآورد بار معلق در حوزه های آبخیز است. لذا در این تحقیق از شش روش متداول استفاده گردید که از تلفیق سه نوع منحنی سجه رسوب یک خطی، خطی شکسته (چندخطی)و حد وسط دسته ها با دو نوع جریان متوسط روزانه و تداوم جریان حاصل و در حوزه سد ایلام بکار گرفته شد. بر اساس شاخص آماری مدلی که دارای کمترین خطا است در تلفیق با جریان متوسط روزانه به عنوان روش مناسب تعیین می شود. هم چنین برای یک دوره ی40 روزه جریان از غلظت رسوب در حالت جریان پایه و سیلابی نمونه برداری و بار رسوب واقعی تعیین و با مقادیر برآوردی توسط مدل ها مقایسه گردید. نتایج نشان داد بین مقادیر برآوردی باررسوبی در شش روش اختلاف وجود دارد و بر اساس شاخص های آماری، منحنی سنجه حد وسط دسته ها در تلفیق با دبی متوسط روزانه به عنوان روش مناسب انتخاب گردید. روش مناسب (منحنی سنجه حد وسط دسته ها – دبی متوسط روزانه) 56 درصد بار رسوب واقعی را برآورد نمود.این در حالی است که در ایام سیلابی با به کار گیری آبنمود سیلاب در تلفیق با منحنی سنجه حدوسط دسته ها، برآورد بار رسوبی تا 83 درصد مقدار واقعی افزایش می یابد. به عبارت دیگر استفاده از آبنمود سیلاب در مواقع سیلابی، میزان بار رسوب توسط مدل را 73/2 برابر افزایش می دهد. هم چنین براساس دیگر نتایج 96 در صد رسوب در ایام سیلابی و تنها 4 درصدرسوب در جریان پایه از حوزه خارج گردیده است. لذا جهت افزایش دقت مدل های هیدرولوژیکی اولا افزایش نمونه برداری از غلظت رسوب در ایام سیلابی و ثانیا به کار گیری آبنمود سیلاب جهت افزایش برآورد بار معلق رسوبی در حوزه ی آبخیز توصیه می گردد.