بررسی نمادهای فرهنگ و هویت قومی و ملی در ادبیات محلی منطقه ممسنی

در ساختارهای سنتی، ادبیات محلی نمایانگر ویژگی های خاص فرهنگی و هویتی جامعه می باشد. این مقاله درصدد بررسی و شناسایی نمادهای فرهنگ و هویت قومی و ملی در ادبیات محلی منطقه ممسنی از توابع استان فارس می باشد. هدف آن نشان دادن عناصر محوری و نمادین قومی و ملی در ادبیات محلی جامعه مورد مطالعه است. مطالعه به شیوه اسنادی و تحلیل محتوای کیفی ادبیات محلی سنتی و معاصر ممسنی انجام شده است. ادبیات سنتی موجود منطقه ممسنی، که به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل می شود، در بعد محلی و قومی؛ ویژگی هایی چون شور و احساس، حماسه و رادمردی، سیمای طبیعت، مرثیه ها و سوگ سروده ها را در بر دارند. ترکیب واژگان ادبیات محلی منطقه ممسنی به گونه ای است که هویت محلی ویژه ای را متبلور می سازد. این شیوه بروز هویت، تحت تاثیر عناصر و شرایط طبیعی است، به گونه ای که نام های طبیعی و محلی بسیاری در این ادبیات وجود دارد. این نام ها نشانگر ساختار اجتماعی، بوم شناسی و حتی ابزارها و ادوات زندگی می باشند. در پیوند ادبیات محلی و هویت قومی و ملی جامعه مورد مطالعه، نوعی تبارشناسی تاریخی عجین با حماسه های تاریخی (به ویژه ابزارهای حماسی) محلی و قومی و همچنین علاقه و گرایش ژرف به طبیعت را می توان دنبال نمود. پیوند با سرزمین، اعم از سرزمین محلی و سرزمین ملی که به عنوان یکی از نشانگرهای هویت در مطالعات جامعه شناختی شناخته می شود، در ادبیات محلی مردم ممسنی ژرف و فراگیر است. در هر دو دسته ادبیات محلی شامل ادبیات محلی گذشته و ادبیات محلی دهه های اخیر، نمادهایی از فرهنگ محلی و دلتنگی نسبت به عناصر و ویژگی های آن وجود دارد.