شاهنامه فردوسی بازتاب گویایی از روزگار سامانیان

شاهنامه از جمله شاهکارهای ادبیات جهان تلقی می گردد که با گذشت هزار سال از نگارش آن هنوز سرلوحه ی ادبیات حماسی ایران و جهان است. این اثر بازتاب ملی گرایی یا قوم پرستی نیست بلکه سروده ی روزگار فرهیختگی و برمحور خرد و برای مخاطبان خردمند است. لفافه ی بیان متاثر از روزگار زمامداری خردمندان سامانی، و آهنگ بیان ومفاهیم مبتنی بر انسانیت و قومیت فرهیخته نهاده شده است، لذا برخلاف نظر بسیاری از نویسندگان که به غلط این شاهکار را محصول عصرترکان غزنوی بر می شمارند شالوده ی سخن و مفاهیم این گنجینه ی پرمایه، همگی سرچشمه از خراسان عهد سامانی دارد. در مقاله ی حاضر ضمن تایید نکات فوق تلاش می گردد تا این نکته نیز تبیین گردد که سهم کلام فردوسی تنها در روزگارانی میسر است که خردمندی بر فضای جامعه مستولی و فرزانگان زمامداری کنند. این همان چیزی است که شاهنامه به ضرورت آن سروده شده است.