بررسی ارتباط بین عوامل اجتماعی اقتصادی و شیوع نابینایی و کم بینایی در شهرستان ورامین در سال 1388

تعیین ارتباط بین عوامل اجتماعی اقتصادی و سطوح مختلف اختلال بینایی در شهرستان ورامین.
روش پژوهش: این مطالعه به صورت مبتنی بر جامعه روی 2737 نفر جمعیت با سن بالای 50 سال ساکن شهرستان ورامین و مناطق تابعه آن صورت گرفت. نمونه گیری به روش خوشه ایو طبقه بندی به صورت تصادفی انجام شد. پرسشنامه ها استاندارد شده و پرسشگران پس از آموزش در غالب تیم پرسشگری، به منازل افراد مراجعه می نمودند. افراد در محل، مورد معاینات چشمی قرار گرفته و در صورت وجود مشکل برای معاینات تخصصی ارجاع می شدند. هم زمان برای تمام افراد، پرسشگری وضعیت اقتصادی اجتماعی نیز انجام می شد. نظارت بر اجرا به صورت مستمر صورت می گرفت. تحلیل آماری با کمک نرم افزارهای STATA ویرایش 11 و SPSS ویرایش17 انجام شد و سطوح مختلف اقتصادی اجتماعی با آزمون های کای مربع، تحلیل واریانس، آزمون های غیر پارامتریک و شاخص تمرکز (Concentration index) مورد مقایسه قرار گرفتند.
این مطالعه با درصد پاسخگویی 91 درصد، سطوح مختلف اقتصادی اجتماعی را مورد بررسی قرار داد. در بررسی اولیه، افراد با سطح اقتصادی اجتماعی پایین به صورت معنی داری از میزان تحصیلات کم تر، نسبت بیکاری بالاتر و تاهل کم تری برخوردار بودند. در ارزیابی ارتباط وضعیت اقتصادی اجتماعی با اختلالات بینایی، نابینایی یک طرفه و کم بینایی یک طرفه و دوطرفه با سطح اقتصادی اجتماعی پایین مرتبط بودند (P<0.001 هر سه مورد) اما ارتباط بین سطح اقتصادی اجتماعی و نابینایی دوطرفه مشاهده نشد (P=0.13). نقص بینایی با شاخص تمرکز معادل 0.24 (حدود اطمینان 95 درصد: 0.16- تا 0.32-) به صورت معنی داری نشان دهنده بیش تر بودن مشکل بینایی در سطوح پایین اقتصادی اجتماعی می باشد و این در حالی است که نابینایی دوطرفه با شاخص تمرکز معادل 0.15- (حدود اطمینان 95 درصد: 0.06+ تا 0.37-) ارتباط معنی داری را با این عامل نشان نداد.
وضعیت اقتصادی اجتماعی با نابینایی یک طرفه و کم بینایی یک و دوطرفه ارتباط دارد و با توجه به سطح تحصیلات، شغل و تاهل این افراد عوامل متعددی در بررسی علت این امر مطرح می شوند که از آن جمله می توان عدم تمکن مالی، عدم حمایت اجتماعی مناسب، عدم آگاهی یا بی توجهی به وضعیت سلامت و یا عدم دسترسی به خدمات مناسب را نام برد.