تحلیل روند گرد و غبار ورودی به ایران با تاکید بر استان خوزستان

طوفان های گرد و غباری اثرات مضری بر سلامت و اقتصاد جامعه و تغییر اقلیم دارند. گرد و غبار، منجر به افزایش بیماری های مننژیت و تب دره و آسم و بیماری های ویروسی، و صدمه به DNA سلول های پوست و ریه می گردد. هدف از انجام این پژوهش بررسی غلظت، ماندگاری، تعداد روزهای گرد و غبار و روند ایجاد آن در سال های اخیر و همچنین اعتبارسنجی داده های ارایه شده سازمان محیط زیست ایران می باشد.

آمار تعداد روزهای گرد و غباری در 50 سال گذشته (1387 -1340) از سازمان هواشناسی، و غلظت ذرات و ماندگاری گرد و غبار در سال های (1389 -1380) از سازمان محیط زیست تهیه شد. جهت اعتیارسنجی داده ها، در شش ماه نخست سال 1389، از طریق نصب دستگاه های High Volume Air Sampler مدل PM10 و Envirocheck مدل 07/1، در محل ایستگاه موسسه ملی تحقیقات سلامت در اهواز، در هر شش روز و همچنین روزهای گرد و غباری اهواز نمونه برداری شد و با داده های سازمان محیط زیست مقایسه گردید. داده ها با استفاده از نرم افزارهای Excell و SPSS16 پردازش گردید.

در سال 1388، با میانگین و انحراف معیار 89/34 ±8/42 روز گرد و غبار در سال، بیشترین گرد و غبار در کشور رخ داده است. بیشترین تعداد روزهای گرد و غباری در سال 1387 در استان کرمانشاه، به تعداد 107 روز ودر سال 1388در استان خوزستان به تعداد 102 روز رخ داده است. میانگین غلظت حداکثر کل ذرات معلق در استان خوزستان در طی سال های 1386 الی 1388 برابر 1615 ± 7576 میکروگرم در متر مکعب بوده است. ماندگارترین رخداد گرد و غبار در اهواز 144 ساعت و هر رخداد گرد و غبار 98/22 ±6/32 ساعت دوام داشته است.

غلظت ذرات در روزهای گرد و غباری نسبت به روزهای عادی در کلیه استان های درگیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. میانگین و انحراف معیار غلظت ذرات در روزهای گرد و غباری در اهواز نسبت به استاندارد غلظت ذرات در ایران 11 ±5/16 برابر می باشد با توجه به شدت پدیده گرد و غبار و تاثیرات مضر آن بر سلامت ساکنین مناطق غرب و جنوب غرب کشور، مسوولان باید هر چه سریع تر اقدامات لازم را انجام دهند.