بررسی مولفه های سرمایه اجتماعی ساکنان شهر تهران با استفاده از تحلیل مسیری: طرح سنجش عدالت شهری

سرمایه اجتماعی شامل شبکه ارتباطات بین افراد، هنجارهای اجتماعی مثل همکاری متقابل و اعتماد در شبکه های اجتماعی می باشد. هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل تاثیر عوامل مختلف مثل سن، جنس، وضعیت اشتغال، سلامت روان و سلامت جسمی بر روی مولفه های سرمایه اجتماعی و ترسیم شبکه ارتباطات این مولفه ها است.

داده های این مطالعه از قسمت «سرمایه اجتماعی» پیمایش سنجش عدالت در شهر تهران (Urban-HEART) که جامعه هدف آن کلیه شهروندان تهرانی 15 ساله و بالاتر و مشتمل بر یک فرد انتخابی از 22500 خانوار از 22 منطقه شهر تهران بود، استخراج گردید. نمونه گیری این طرح به صورت چند مرحله ای خوشه ایتصادفی بود.. برای انجام تحلیل مسیری سرمایه اجتماعی مدل های علیتی فرضی هر یک از مولفه های سرمایه اجتماعی طراحی و با استفاده از آنالیز رگرسیون چندگانه، مدل های نهایی مولفه های سرمایه اجتماعی ترسیم گردید.

مهم ترین متغیرهای تاثیر گذار بر الف) اعتماد فردی: وضعیت اشتغال، تاهل و سلامت جسمی؛ ب) همبستگی و حمایت اجتماعی: تحصیلات، سن، وضعیت زناشویی ج) اعتماد اجتماعی: اندازه خانوار، سلامت جسمی و سن می باشد. تاثیر مستقیم متغیر های ذکر شده بر مولفه های سرمایه اجتماعی بیش از تاثیر غیر مستقیم آن ها (از طریق سلامت روان و سلامت جسمی) می باشد.

مولفه های سرمایه اجتماعی مستقیما تحت تاثیر وضعیت اشتغال، وضعیت زناشویی، بعد خانوار، تحصیلات، سلامت جسمی و مدت اقامت در محل، می باشند. برنامه ریزی در جهت افزایش سطح تحصیلات و اشتغال، تاهل و سلامت جسمی و ایجاد تسهیلات محلی، می تواند باعث افزایش سرمایه اجتماعی شود.