خلاصه سیاستی مدیریت داروی تراستوزوماب (هرسپتین) در بیماران مبتلا به سرطان پستان در ایران (تامین، تجویز اصولی و توزیع عادلانه یارانه حمایتی)

مدیریت بر تخصیص داروهای جدید (پرهزینه) موثر بر بیماری های صعب العلاج و نیز حمایت های مالی از بیماران دریافت کننده این داروها، از چالش های بزرگ نظام ملی سلامت در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه است. در این خصوص یکی از انواع سرطان های شایع در کشور یعنی سرطان پستان و یک داروی جدید به نام تراستوزوماب (با نام تجاری هرسپتین) موثر بر این بیماری مورد توجه سیاست گذار نظام سلامت کشور و تدوین گران این خلاصه سیاستی قرار گرفته است. به این منظور، سیاست گذار نظام سلامت در ایران، نسبت به استقرار یک برنامه ملی با عنوان «مدیریت بر مراقبت های درمانی در سرطان پستان در کشور» اقدام نموده است. تیم تحقیق با هدف کمک به اتخاذ سیاست های همه جانبه نگر و مبتنی بر شواهد و تجربیات علمی، با اتکاء به نظرات و تجربیات جمعی از متخصصان در رشته های مختلف علمی، در چارچوب یک قالب شناخته شده اقدام به تدوین خلاصه سیاستی نموده است.
با تدوین یک مدل مفهومی متشکل از اهداف و کلان فرآیندهای اصلی و پشتیبانی برای برنامه ملی مورد بحث، پنج کلان فرآیند اولویت دار مورد توافق مسوولان برنامه و تیم تدوین خلاصه سیاستی قرار گرفت. سپس موضوعات اساسی مرتبط با هر یک از اولویت ها استخراج گردید. پانل متخصصان متشکل از تخصص هایی از کلیه رشته های علمی مرتبط با پنج فرآیند اولویت دار از مراکز علمی مختلف انتخاب گردیدند و مدل مفهومی به همراه موضوعات اساسی هر یک از اولویت ها در قالب یک پیش نویس مباحثه ای در اختیار اعضای پانل قرار گرفت. بر اساس پاسخ های متخصصان به سوالات پیش نویس، توصیه های سیاستی، تدوین شد و پس از بازخورد و اصلاح نهایی توسط اعضای پانل به صورت ویراست نهایی تدوین شد.
در نهایت مرتبط با پنج فرآیند اولویت دار، مجموعا ده توصیه سیاستی مطرح گردید. این توصیه ها عبارت بودند از:1) توازن در تخصیص منابع میان اولویت های سرطان پستان؛ 2) مدل سازی صحیح جهت تخصیص یارانه ها؛ 3) پرهیز از دامن زدن به پدیده «یارانه فقیر به غنی»؛ 4) تدوین و بروزرسانی دستورعمل درمان بیماران واجد شرایط دریافت دارو؛ 5) ارزیابی اثربخشی دوره های درمان با این دارو در بیماران ایرانی؛ 6) ارتقای کیفی آزمایش های تشخیصی؛ 7) استانداردسازی کیت های آزمایشگاهی؛ 8) مدیریت برند و تامین دارو با قیمت پایین تر؛ 9) ثبت اطلاعات بیماران و ایجاد زیرساخت مربوطه؛ و 10) طراحی و استقرار سیستم های خبره جهت توانمندسازی آزمایشگاه در اجرای دقیق تر دستورعمل ها.
ده توصیه سیاستی به سیاست گذار در ابعاد مختلف موضوع ارایه شده است. همسویی توصیه ها با اهداف تبیین شده مشخص شده است که توجه به آن ها می تواند اهداف مختلف تجویز و مصرف صحیح دارو و در مجموع اهداف برنامه ملی با عنوان مدیریت بر مراقبت های درمانی در سرطان پستان در کشور را تامین نماید. در صورت اجرای صحیح، این برنامه می تواند الگوی مناسبی برای مصرف داروهای پرهزینه شیمی درمانی ضد سرطان در کشورهای در حال توسعه باشد.