مقایسه کارآیی روش های مختلف برای جمع آوری پشه خاکی های فلبتومینه در استان بوشهر، ایران

فلبتومینه ها حشرات کوچک، ضعیف متعلق به نماتوسراها هستند که شب فعال و با قدرت پرواز ضعیف هستند. آنها لیشمانیازیس و بیماری های مختلف آربوویروسی را انتقال می دهند. مطالعه ارتباط متقابل انگل و ناقل و رفتار ناقل، تاکسونومی و اکولوژی به روش صید پشه خاکی بستگی دارد. در این مطالعه کارآیی روش های صید نمونه برای اولین بار در یک منطقه اندمیک لیشمانیازیس در استان بوشهر مورد ارزیابی قرار گرفت.
جمع آوری پشه خاکی ها با استفاده از روش های مختلف با توجه به اهداف تحقیقاتی انجام شد. در طول انجام این تحقیق در هر روستا، پشه خاکی ها در اماکن داخلی با استفاده از تله نوری CDC، تله چسبان و آسپیراتور صید شدند و برای محیط بیرونی از تله نوریCDC، UV و تله چسبان استفاده گردید.
فلبتومینه ها بیشترین گونه صید شده از اماکن داخلی و خارجی بود. در مقایسه روش های جمع آوری نمونه، بیشترین تعداد نمونه با استفاده از تله نوری CDC (5/40%)، و بعد از آن بوسیله آسپیراتور و سپس تله چسبان در اماکن داخلی صید شد. در حالیکه موثرترین روش در اماکن خارجی تله نوری با لامپ UV (6/47%) بود در رتبه های بعدی تله چسبان و تله نوری CDC قرار داشتند.
براساس شاخص تنوع گونه ای، تله UV طیف وسیعی از گونه ها را صید می کند. به نظر می رسد تله نوری CDC کارآیی بیشتری داشته و کمتر وابسته به تخصص کاربر دارد. اما مطالعات بیشتری برای ارزشیابی روش های دیگر مانند استفاده از تله نوری با یخ خشک و یا سایر جاذبها برای جمع آوری پشه خاکی ها لازم است.