بررسی اثرجهانی شدن اقتصاد بر محیط زیست در ایران، رهیافت اثر فناوری، مقیاس و ترکیب

صنعتی و مدرن شدن اقتصاد طی قرون اخیر باعث تغییراتی در محیط زیست شده است. در دهه های اخیر با سرعت گرفتن فرآیند جهانی شدن اقتصاد از یک طرف، و از سوی دیگر افزایش حجم انتشار گازهای گلخانه ای در اثر رشد بیشتر فعالیت های اقتصادی سبب تخریب محیط زیست گردیده است. با تحرک سرمایه جهانی به عنوان یکی از ارکان جهانی شدن اثرات منفی زیست محیطی به کشورهای در حال توسعه نیز انتقال یافت.
روش تحقیق این مقاله از نوع توصیفی است. در این تحقیق به دو سوال اساسی: 1-آیا جهانی شدن اقتصاد بر محیط زیست در ایران تاثیر مثبت دارد؟ 2- آیا جهانی شدن اقتصاد باعث کاهش تاثیر منفی بنگاه های دولتی بر محیط زیست می شود؟ پاسخ داده می شود. به این منظور با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری بر روی داده های سالیانه 1347 – 1385 ایران، پاسخ دو سوال فوق مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس نتایج می توان گفت که در ایران در کوتاه مدت برآیند اثر شاخص های آزاد سازی تجاری، مقیاس، ترکیب و فناوری به گونه ای است که به دنبال آزادسازی تجاری، اثر مقیاس با اثر ترکیب (مزیت نسبی کشور در کوتاه مدت به سمت صنایع آلاینده است) بر اثر فناوری غالب شده، بنابراین آزادسازی تجاری نتایج زیست محیطی منفی در کوتاه مدت برای ایران به دنبال خواهد داشت. جهانی شدن اقتصاد بر محیط زیست ایران اثر منفی دارد. نتایج آزمون علیت گرنجر نشان می دهد جهانی شدن و میزان فعالیت های زیست محیطی بنگاه های دولتی کاملا مستقل از هم هستند پس نمی توان پذیرفت که جهانی شدن باعث کاهش تاثیر منفی بنگاه های دولتی بر محیط زیست می شود.