ارزیابی موقعیت اقتصاد دانش بنیان ایران با کشور های منطقه بر اساس متدلوژی ارزیابی بانک جهانی

اقتصاد در عصر جدید از «اقتصاد منبع محور» فاصله گرفته و به «اقتصاد دانش محور» نزدیک شده است. اقتصادی که در آن تولید، انتشار و بهره برداری از دانش نقش بر جسته ای در تولید ثروت ایفا می نماید. در سال های اخیر شکل گیری اقتصاد دانش محور دراسناد ملی مورد تاکید قرار گرفته و شاه بیت اصلی سند چشم انداز بیست ساله کشور در حوزه اقتصاد تاکید بر شکل گیری اقتصاد دانش بنیان می باشد. هدف این تحقیق ارزیابی موقعیت اقتصاد دانش بنیان ایران در مقایسه با کشور های منطقه و ارائه توصیه هایی بر اساس نتایج تحقیق می باشد. بدین منظور با مرور ادبیات تحقیق، با اشاره به هفده چارچوب موجود در ادبیات، متدلوژی ارزیابی بانک جهانی موسوم به «روش شناسی ارزیابی دانش» [1] که دربرگیرنده تمام ارکان اقتصاد دانش می باشد به عنوان یک چارچوب مناسب انتخاب شده است و تمام داده های تحقیق از پایگاه داده بانک جهانی اخذ شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد در شاخص اقتصاد دانش [2] که شاخص تجمعی و کلی نیز می باشد ایران در جایگاه 14 در میان بیست کشور مورد مطالعه قرار داشته که این نشان دهنده رشد چهار پله ای ایران بر اساس روش شناسی ارزیابی دانش 1995 تا 2012 می باشد. همچنین ایران در آموزش [3] دارای رتبه 14، تکنولوژی های ارتباطاتی و اطلاعاتی [4] رتبه 9، نوآوری [5] رتبه 7، و رژیم نهادی و مشوق های اقتصادی [6] رتبه 20 در میان بیست کشور مورد مطالعه است که بیانگر حفظ موقعیت ایران در آموزش و تکنولوژی های ارتباطاتی و اطلاعاتی و همچنین نزول یک پله ای در رژیم نهادی و مشوق های اقتصادی و صعود 12 پله ای در نوآوری است. به هر روی از این مطالعه درک می شود، آنچه تاکنون در راه رشد اقتصاد دانش بنیان انجام شده نامتوازن بوده و به صورت همگن این رشد صورت نگرفته است. لذا شایسته است با باز تعریف اقتصاد دانش بنیان در ایران، معایب گذشته برطرف شده و راه توسعه با جدیت و ثبات پی گیری گردد.