روندهای فصلی و الگوهای قابل توجیه در داده های کشوری نظام مراقبت بیماری سرخک: رویکردهای شناسایی و حذف

شناسایی و حذف الگوهای قابل توجیه، شامل روند های ماهانه، فصلی و سالانه، آثار روزهای هفته، روزهای تعطیل و پایان هفته به دلیل اختلال در اعلام هشدارهای واقعی مبنی بر وجود تغییرات در روند بیماری ها و نیز ایجاد هشدارهای کاذب بسیار اهمیت دارد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و حذف الگوهای قابل توجیه داده های کشوری نظام مراقبت بیماری سرخک در ایران انجام گردید.
برای شناسایی الگوهای قابل توجیه از داده های کشوری، موارد مشکوک به سرخک طی سال های 1387 تا1389، از نمودارهای خطی و میانگین متحرک، توابع خود همبستگی و خودهمبستگی جزئی و شاخص متوسط پایان هفته استفاده شد. برای حذف الگوهای قابل توجیه نیز از روش های هموارسازی میانگین های متحرک و هموارسازی نمایی هولت- وینترز استفاده شد.
نتایج استفاده از روش های مختلف برای شناسایی الگوهای قابل توجیه بیانگر وجود الگوهای سالانه، ماهانه و به ویژه آثار روزهای هفته و تعطیل در داده های بیماری سرخک است. همچنین، یافته ها نشانگر کارایی روش هموارسازی میانگین های متحرک در کاهش انحراف از پیش فرض نرمال بودن و عملکرد مناسب روش هموارسازی نمایی هولت- وینترز در حذف الگوهای فصلی، شامل آثار روزهای هفته، ماه و سال است.
یافته های مطالعه حاضر بر اهمیت بررسی داده های خام نظام مراقبت بیماری سرخک، پیش از به کارگیری روش های کشف طغیان تاکید می کند و استفاده از روش هموارسازی هولت وینترز برای حذف الگوهای فصلی را، با وجود سادگی و کارایی مناسب روش میانگین های متحرک در کاهش انحراف از پیش فرض نرمال بودن از داده های خام نظام مراقبت سرخک توصیه می کند.