تحول محتوایی نمادها در شعر نیما

نمادها این قابلیت را دارند که در گستره زمان حرکت کرده در موقعیت های مختلف معانی متفاوتی را القا کنند. شاعرانی که از قدرت نوآوری برخوردارند آنگاه که از نمادهای مسبوق و معمول گذشته بهره می برند می کوشند تا با تغییر کارکرد معنایی، این نوع نمادها را از ابتذال محتوایی نجات دهند.
تحول محتوایی نمادها در اشعار نیما بسیار بارز و چشمگیر است. بسیاری از نمادهای شعر نیما در ادب کهن نیز مطرح بودند. حتی برخی از آنها به علت کثرت تداول در آثار پیشین توانستند موقعیت خود را به عنوان تصاویر عمومی شعر فارسی و «کلان نماد» به تثبیت برسانند. نیما در شعر خود از این عناصر کهنه و تکراری بهره می برد. اما او به جهت نگرش نوین خود، لایه های معنایی متفاوتی را در این عناصر کشف می کند. واژه هایی چون شب، صبح، پرندگان، باد چراغ، زن، دریا و کشتگاه از جمله نمادهایی هستند که در پیوند با احساسات سیاسی-اجتماعی آثار نیما تغییر معنا یافته و مفاهیم متفاوت و حتی متضادی را برای خواننده تداعی می کنند. چگونگی تحول محتوایی این نمادها در شعر نیما سوالی است که در این مقاله بررسی می شود.