تعیین هویت مولکولی عوامل ایجادکننده لیشمانیوز جلدی در شهرستان بیرجند

لیشمانیوز جلدی یا سالک، در مناطق مختلفی از ایران آندمیک است. این بیماری، در سالیان گذشته به صورت تک گیر در بیرجند دیده شده است، اما به نظر می رسد از حدود پنج سال قبل، کانونی پایدار از آن در منطقه پدید آمده باشد. مطالعه حاضر، برای تعیین گونه انگل های لیشمانیا در ضایعات جلدی بیماران ساکن شهرستان بیرجند انجام شده است.
روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی، نمونه های ضایعات جلدی بیماران مشکوک به سالک طی 5 سال گذشته، برابر با 80 نمونه که در مرکز بهداشت شهرستان بیرجند موجود بود، مورد مطالعه قرار گرفت. بخش متغیر از DNA کینتوپلاستی انگل لیشمانیا (KDNA) و نیز بخش ITS1 از DNA ریبوزومی این انگل ها، توسط روش PCR تکثیر گردید و از روش PCR-RFLP، بر روی محصولات بخش ITS1 برای تعیین هویت انگل ها استفاده شد.
تمامی نمونه های با تشخیص مثبت میکروسکوپی، توسط روش PCR-RFLP بر روی قطعه ITS1 از DNA ریبوزوزمی تعیین گونه گردیدند، اما روش KDNA PCR توانست، تنها 46 نمونه را تعیین گونه نماید. در مجموع، 8 بیمار (%10)، مبتلا به لیشمانیاماژور و 72 نفر (%90)، آلوده به لیشمانیاتروپیکا تشخیص داده شدند.
روش PCR-RFLP قطعه ITS1، دارای حساسیت کامل بوده و برای تشخیص لیشمانیوز و تعیین گونه سریع انگل های عامل بیماری توصیه می شود. بر اساس نتایج این تحقیق هر دو فرم بیماری سالک یعنی ACL (با مخزن انسانی) ناشی از لیشمانیا تروپیکا و ZCL (دارای مخازن جانوری) منتج از لیشمانیا ماژور در بیرجند موجود است.