شناسایی ساختار گسلی و تحول چشمه های کارستی با استفاده از رادار نفوذی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

در مناطق کارستی، هدف اساسی، روش ژئوفیزیکی بررسی قسمت هایی ازسنگ‎های کربناته است که مشاهده مستقیم آن ها امکان ندارد. با روش ژئوفیزیکی، می توان در مورد حجم سنگ و تشریح افق های حاوی ناپیوستگی هایی که در مطالعات کارست، بسیار اهمیت دارد، اطلاعات باارزشی به‎دست آورد. منطقه مورد تحقیق در زون های زاگرس رورانده و چین خورده، قرار دارد و از سازندهای سخت (کربناته)تشکیل شده است. چشمه های کارستی استان کرمانشاه، نقش مهمی در تامین و تغذیه آب استان دارد، به همین دلیل با عملیات ژئوفیزیکی، اقدام به شناسایی و تعیین نقش زمین ساخت (گسل و شکست ها) در ایجاد و تحول چشمه های کارستی شده است. روش الکترومغناطیسی رادار (GPR) یکی از روش های مهم برای آشکارسازی ساختارهای سطحی و نزدیک به سطح زمین می باشد. درتحقیق حاضر، عملیات ژئوفیزیک با استفاده از دستگاه رادار در محدود دو چشمه، سراب یاوری (زون زاگرس مرتفع منطبق بر روراندگی) و سراب نیلوفر (زون زاگرس چین خورده) انجام گرفت. با استفاده از آنتن 100 مگاهرتز غیر پوششی و نگاشت های حاصله، سرعت موج در لایه به‎دست آمد، شکستگی سطحی، ساختار چین خورده و میزان تحول این مناطق مورد مطالعه قرار گرفته. با بررسی نیمرخ های به‎دست آمده، مشخص شد که چشمه سراب یاوری که در زون زاگرس شکسته واقع شده، تعداد گسل و بهم ریختگی لایه و پدیده انحلال بیشتر است، در صورتی که تعداد گسل و میزان انحلال در چشمه سراب نیلوفر که دورتر از زون شکسته و نزدیک به زون زاگرس چین خورده واقع شده به مراتب کمتر از چشمه سراب یاوری است. این امر نشان می دهد که به کمک رادار، می توان به مطالعه دقیق ساختار و تحول چشمه های کارستی پرداخت و نتایج قابل قبولی به‎دست آورد.