مطالعه خاصیت ضد باکتریایی پنج گونه گلسنگ بومی منطقه ارسباران روی باکتری Dikerya chrysanthemi عامل پوسیدگی سیب زمینی در شرایط آزمایشگاه و انبار

سیب زمینی از جمله گیاهانی است که سالیانه خسارت عمده ای بر اثر بیماری پوسیدگی غده ناشی از باکتری Dikerya chrysanthemi در انبار به آن وارد می شود. در این پژوهش به منظور استفاده از شیوه سازگار با طبیعت و کم خطر در مدیریت این بیماری گیاهی بر پایه خواص ضد میکروبی گلسنگ، پنج گونه گلسنگ شامل Pleopsidium gobiensis، Ramalina sinensis، Parmelina tiliacea، Anaptychia setifera، Lecanora argopholis از منطقه ارسباران جمع آوری شده و با سه نوع حلال متانول، دی اتیل اتر و استون عصاره گیری شد. اثر بازدارندگی این عصاره ها با روش های انتشار دیسک و حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی در آزمایشگاه و نیز در انبار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد کهعصاره استونی Pleospidium gobiensisبا ایجاد هاله 9/7 میلی متری و عصاره دی اتیل اتری گلسنگ Parmelina tiliacea با هاله 6/6 میلی متری، با حداقل غلظت بازدارنده و کشنده 54/0 و 09/1 میلی گرم بر میلی‎متر، موثرترین تیمارهای گلسنگی بودند و اثر آن‎ها حتی از شاهد استرپتومایسین بهتر بود. در مجموع، گلسنگ های P. tiliacea و P. gobiensis بیشترین اثر بازدارندگی را بر رشد باکتری مورد مطالعه در آزمایشگاه داشتند. بررسی انباری با آغشته کردن غده های سیب زمینی با عصاره های منتخب گلسنگ قبل یا بعد از مایه زنی با باکتری D. chrysanthemi نشان داد که تمامی تیمار ها توانایی پیشگیری و معالجه کنندگی در برابر باکتری را داشتند و توانستند درصد قابل توجهی از سیب زمینی را از آسیب باکتری بیماری‎زا محافظت نمایند. عصاره استونی گلسنگ R. sinensis که بعد از مایه زنی باکتری Dikerya chrysanthemi به کار برده شد از بیشترین فعالیت بازدارندگی باکتری در شرایط انباری برخوردار بود، به طوری که 91 درصد غده های سیب زمینی را از آسیب باکتری محافظت نمود.