بررسی نمادهای خیزش در سروده های خلیل حاوی

خلیل حاوی، شاعر وجودگرای(اگزیستانسیال) معاصر عرب در بسیاری از سروده های خویش به طور گسترده از نمادهای خیزش؛ یعنی آن دسته از نمادهای تصویرگر خیزش، زندگی دوباره و زایش پس از مرگ، بهره گرفته است و به این سبب، بسیاری وی را نخستین سراینده سرودهای خیزش دانسته اند. حاوی شاعری است درد آشنا و آگاه از تراژدی عربهای عصر خویش و فرهنگ از یاد رفته آنان و مهمترین دغدغه ذهنی اش معطوف به خیزش دوباره فرهنگ و مدنیت شرق بطور کلی و فرهنگ عربی بطور اخص است. از این رو، تلاش می کند تا تجربه شاعرانه عمیق و تکامل یافته خویش را در پوشش رمز و اسطوره، بویژه با بکارگیری نمادهای خیزش بازگوید و به احیای دوباره فرهنگ اصیل ساکنان مشرق زمین و ترک فرهنگ و اندیشه مادیگرای غرب فرا خواند. تحقق آرمان خیزش بر اساس سروده های این شاعر، گاه آسان و دست یافتنی، گاه دشوار و در برخی موارد نیز ناممکن و نیازمند معجزه است. نویسنده در این نوشتار، بر آن است تا گونه هایی از نمادهای خیزش مورد استفاده در سروده های خلیل حاوی را مانند نمادهای دینی، نمادهای طبیعی و نمادهای اساطیری با بکارگیری شیوه نشانه-معناشناختی مبتنی بر تحلیل سمبول واکاوی نماید؛ برآیند نهایی جستار حاضر، روشن ساختن این حقیقت است که هدف از رویکرد نمادگرایانه مطرح در شعر حاوی، فراخوان خیزشی فرهنگی-تمدنی است و کوششی است ارجمند از سوی سراینده در راستای ترسیم راستین وضعیت نابسامان حاکم بر شرق و بویژه بر کشورهای عربی.