بررسی ویژگی های ژئومورفولوژی گسل تبریز و تعامل آن با توسعه فیزیکی این شهر

گسل نوعی شکست است، که بر اثر وارد آمدن فشار پوسته زمین و جابجایی لایه ها ایجاد می شود و انواع گوناگونی دارد(شایان، 1373: 128). زلزله و فرایندهای متاثر از آن، از جمله مخاطرات گسلی محسوب می شوند.
منطقه مورد مطالعه، در استان آذربایجان شرقی و در شمال و شمال شرقی شهر تبریز واقع شده که از جنوب و جنوب شرق به دشت تبریز و از شمال به حوضه اصلی آجی چای و منطقه خواجه و شرینجه داغی ختم می شود. به علت فعالیت خفیف سیستم گسلی شمال تبریز، اشکال ژئومورفولوژیک نیز متعاقبا تحت تاثیر این گونه فعالیت ها دچار تحولاتی مانند؛ ریزش دامنه ای و یا لغزش در سطوح و مقیاس های مختلف می شوند. هدف از مطالعه ی این ناحیه، بررسی ژئومورفولوژی گسل3 شمال تبریز که همواره در تعامل طبیعی با شهر تبریز است، می باشد. پرتگاه های4 گسلی با شیب تند5 از مشخصات بارز این محدوده می باشد. مساحت محدوده ی اصلی مطالعاتی 67 کیلومتر مربع و مرتفع ترین نقطه با ارتفاع 1900 متر در ارتفاعات عون ابن علی و در محدوده مرکزی منطقه مورد مطالعه واقع است.
لازم به ذکر است که ارتفاعات عون ابن علی که مهمترین قسمت مطالعاتی را شامل می شود، بخش شمالی و شمال شرقی دشت تبریز را با جهتی شمال غرب- جنوب شرق و از جنوب شرق باغمیشه تا شمال فرودگاه تبریز، در بر گرفته است. همچنین مطالعات و بررسی های به عمل آمده در قسمت های مختلف این گسل حاکی از وجود آثار ریخت شناختی متعدد ناشی از فعالیت زمین ساختی آن است.