نقش متغیرهای سیاسی و اداری، در تغییرات حدود جغرافیایی خراسان، در پنج قرن اول هجری

موقعیت مهم خراسان در رویدادهای پنج قرن نخستین اسلامی، پژوهشگر این حوزه را درباره مدلول واقعی خراسان در قرون مذکور، به دقت فرا میخواند. اینکه حدود جغرافیایی خراسان، چه تحولاتی به خود دیده است و این تحولات، متاثر از چه حوزه هایی بوده است، مسائلی است که این ایالت در این مقطع از آن، متاثر است. این مقاله، در صدد اثبات این دیدگاه است که حدود جغرافیایی خراسان در دوره مذکور، تابعی از نظام اداری و اوضاع سیاسی این ایالت بوده است و با تغییر این متغیرها، حدود خراسان نیز دچار تحول می شود. بی توجهی محقق تاریخ اسلام به این تحولات، او را در تحلیل تحولات تاریخی خراسان، به درک نادرست از وقایع، دچار می کند. حدود جغرافیایی خراسان در قرن اول و دوم هجری، تابعی از نظام اداری عصر ساسانی است و با شکل گیری سلسله های طاهریان و سامانیان در این ایالت، تحولاتی متناسب با وضعت سیاسی و اداری جدید در خراسان روی می دهد که عمده آن تغییر نظام اداری و استقلال ماوراء النهر از خراسان است. این پژوهش به روش تحقیق تاریخی انجام گرفته است و درصدد نشان دادن تحولات حدود جغرافیایی خراسان و دلایل آن است.