نابرابری در سلامت: شاخص های اندازه گیری و کاربرد آن ها در داده های طرح بهره مندی از خدمات سلامت

نابرابری در سلامت اصطلاحی کلی است که برای نشان دادن اختلاف ها، تغییرات و ناهمسانی های موجود در دسترسی افراد یا گروه ها به سلامت از آن استفاده می شود. بی عدالتی در سلامت شامل آن دسته از نابرابری هایی است که ناعادلانه بوده و یا به دلیل برخی خطاها ایجاد شده است. هدف مطالعه حاضر تبیین روش های معمول در سنجش نابرابری در سلامت، برای استفاده محققان و علاقه مندان عدالت در سلامت است.
مزایا و محدودیت های معمول ترین شاخص های سنجش نابرابری در سلامت، شامل شاخص های شیب نابرابری و نسبی نابرابری، تایل، متوسط تغییرات لگاریتمی، درصد عدم توافق، ضریب جینی، تابع وزنی بهره مندی رفاه اجتماعی مطلق و نسبی و همچنین، شاخص تمرکز بررسی شد و بر اساس داده های طرح ملی بهره مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی، مقادیر نابرابری محاسبه شد.
متوسط بهره مندی از خدمات در افراد نیازمند برابر با 4/66% بود و این شاخص در کوآنتایل های اول تا پنجم، به ترتیب برابر با 6/57%، 4/63%، 6/71%، 5/69% و 3/75% به دست آمد. شاخص تمرکز نسبی و ضریب جینی برای بهره مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی به ترتیب برابر با 053/0 و 0062/0 محاسبه شد.
نابرابری در بهره مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی، بسته به نوع شاخص مورد استفاده، متفاوت است. بین شاخص های موجود، شاخص تمرکز می تواند به عنوان بهترین شاخص برای تعیین اندازه و جهت نابرابری استفاده شود.