بررسی منشاء آلودگی آب به فلور در توابع شهرستان اهر، استان آذربایجان شرقی

بر اساس گزارش مرکز بهداشت و شکایات اهالی روستای قلندر از توابع شهرستان اهر واقع در استان آذربایجان شرقی، مشکل وجود مقادیر بالای عنصر فلوئور در آب آشامیدنی این روستا وجود دارد. در این راستا، پژوهش حاضر طراحی شده است تا وجود آلودگی آب (و شاید خاک) به فلوئور و منشا این آلودگی را بررسی نماید. به این منظور از آب، خاک و سنگ حوزه نمونه برداری و ویژگی های هدایت الکتریکی، دما و pH نمونه های آب در محل نمونه برداری اندازه گیری شد. در آزمایشگاه تجزیه کاتیون ها و آنیون ها و مقدار فلوئور بر روی نمونه های آب، خاک و سنگ انجام گرفت. همچنین از نمونه های سنگ مقاطع میکروسکوپی تهیه شد و این نمونه ها به روش XRF تجزیه شدند. بر اساس یافته های به دست آمده، تیپ آب در مناطق کم دگرسان شده و آهکی، بی کربنات- کلسیک؛ در روستای قلندر با دگرسانی شدید، سولفاته- سدیک و در بقیه نمونه ها سولفاته- کلسیک است. هم سنجی یافته های به دست آمده با استانداردهای آب آشامیدنی ایران، WHO و EPA نشان داد یون فلوئور و سولفات در برخی نمونه های آب بالاتر از دامنه مجاز قرار دارند. رسم نمودارهای تغییرات غلظت عناصر در نمونه های آب، بین یون های فلوئور، بیکربنات و سدیم تناسب خوبی را نشان داد. حضور کانی های فلوئوردار بیوتیت، هورنبلند و آپاتیت در مطالعه مقاطع میکروسکوپی و وجود مقادیر بالایی از فلوئور در نتایج حاصل از XRF نمونه های سنگ منطقه، منشا آلودگی آب ها به فلوئور را به سنگ های آذرین منطقه نسبت می دهد. بر این اساس در صورت گسترش دگرسانی در سنگ های منطقه، پتانسیل وقوع این آلودگی بسیار بالا است. اندازه گیری مقدار فلوئور در نمونه های خاک برداشت شده، مقدار این یون را در دامنه مجاز نشان داد.