شیوع استئودیستروفی کلیوی در بیماران همودیالیزی بیمارستان امام خمینی زابل در سال 1391

استئودیستروفی کلیوی مجموعه ای از اختلالات متابولیک استخوانی است که در افراد مبتلا به نارسایی مزمن کلیه ایجاد می-شود. اختلالات اصلی بیماری استخوانی را می توان به مشکلات همراه با بازگردش بالای استخوانی همراه با افزایش PTH و مشکلات همراه با نوسازی پایین استخوانی در کنارسطوح پایین یا طبیعی PTH تقسیم کرد. لذا این مطالعه با هدف تعیین شیوع استئودیستروفی کلیوی و انواع آن در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی انتهایی تحت همودیالیز در بیمارستان امام خمینی زابل در سال 1391 طراحی و اجرا گردید.
روش پژوهش: این مطالعه ی مقطعی توصیفی روی تمامی بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی انتهایی تحت همودیالیز (60 بیمار) در بیمارستان امام خمینی زابل در سال 1391 صورت گرفت. اطلاعات دموگرافیک بیماران از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. همچنین سطح سرمی کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز، کراتینین، آلبومین، پروتئین، هورمون پاراتیروئید و قند خون تصادفی در هر یک از بیماران اندازه گیری شد. در قسمت معیارهای بیوشیمیایی، در صورت PTH بیشتر ازpg/ml 300 اختلال استخوانی با گردش بالا و درصورت PTH کمتر ازpg/ml 150، اختلال استخوانی با گردش پایین (استئومالاسی یا بیماری آدینامیک استخوان) درنظر گرفته شد. برای افتراق استئومالاسی از بیماری آدینامیک استخوان، از سطح ویتامین D استفاده شد. بدین صورت که بیماران دارای سطح پایین ویتامین D، مبتلا به استئومالاسی درنظر گرفته شدند.
در این مطالعه تعداد 60 مورد بیمار نارسایی کلیوی انتهایی تحت دیالیز مورد بررسی قرار گرفتند که میانگین سن بیماران 48/13±17/35 سال (حداقل 11 سال و حداکثر85 سال) بود. 28 بیمار مرد(7/46درصد) و 32 بیمار زن (3/53 درصد) بودند. 21 نفر از بیماران (35 درصد) دو بار در هفته و 39 نفر(65 درصد) سه بار در هفته دیالیز می شدند. طول مدت دیالیز افراد مورد مطالعه، 25 نفر (41.7 درصد) یک سال، 14 نفر (23.3 درصد) دو سال، 8 نفر(13.3 درصد) 3 سال، 3 نفر(5 درصد) چهار سال، 4 نفر (6.7 درصد) 5 سال، و 6 نفر (10 درصد) بین شش تا ده سال بود. این مطالعه نشان داد که از 60 بیمار مبتلا به ESRD مورد مطالعه 48نفر (80 درصد) مبتلا به استئودیستروفی کلیوی بودند. 47 درصد از این افراد مبتلا به استئوفیبروز بودند، 7 درصد بیماری استخوان آدینامیک داشتند و 26 درصد از افراد مورد مطالعه مبتلا به استئومالاسی بودند.
این مطالعه نشان می دهد که شیوع بیماری استئودیستروفی کلیوی در بیماران همودیالیزی مرکز دیالیز امام خمینی زابل نسبتا بالا است. از آنجایی که میانگین مدت زمان شروع دیالیز در بیماران این مرکز نسبتا کوتاه است، نمی توان شیوع بالای بیماری استئودیستروفی را به گذشت زمان نسبت داد. این مطالعه لزوم توجه بیشتر به بیماری استئودیستروفی و تلاش برای درمان به موقع و به تعویق انداختن آن را مشخص می کند.