نرو-آکوپیشن: دیدگاه سامانه ی پویای غیرخطی به مکانیسم عصبی مغز

«نرو-آکوپیشن» یکی از جدیدترین مدل های مطرح در کاردرمانی است. ماهیت این مدل بر اساس همزیستی و برهم کنش پویا بین عملکردهای سامانه ی عصبی مغز و اشتغال فرد در کار هایش استوار است. نرو-آکوپیشن دیدگاهی کل گرا و آمیزه ای از علم عصب شناسی و کار است. بر این اساس مغز انسان سامانه ی پیچیده ی سازش پذیر و خودساماندهی تلقی می گردد که از طریق کار های انجام گرفته توسط فرد و به هدف دستیابی به عملکرد ایده آل باید با محیط اطرافش در ارتباط باشد. در مقاله ی حاضر به تفصیل به معرفی این مدل پرداخته می شود. به جهت نشان دادن اینکه چگونه این مدل در مقایسه با سایر مدل های کاردرمانی، راهنمای ایجاد تفکری متفاوت نسبت به مراجعان است رفتارهای یک بیمار افسرده ی مبتلا به دیابت با استفاده از اصول آن آنالیز شده است.

یک جستجوی الکترونیک در پایگاه های اطلاعاتی بین المللی Google Scholar، PubMed، ISI web of knowledge و Scopus در بازه ی زمانی سالهای 1995 تا 2013 انجام گرفت. معیار انتخاب، محوریت متن هر منبع بر اساس عبارت نرو-آکوپیشن “Neuro-occupation” بود. بر این اساس تعداد 10 مقاله یافت شد.

ساختار مدل نرو-آکوپیشن بر مبنای ارتباط تنگاتنگی است که بین فرآیندهای نرولوژیکی و کار فرض شده است. اجزای مدل شامل سه سطح «خواسته»، «معنا» و «درک» نشان می دهند که چگونه کارکرد سامانه ی عصبی مغز از طریق یافتن معنا در حین مشارکت فرد در کار های هدفمند منجر به ساماندهی رفتار وی به شکل بروز رفتارهایی انطباقی می شود بطوریکه او را قادر به مقابله با چالش های زندگی می کند.

مدل نرو-آکوپیشن برای قشر گسترده ای از بیماران با تشخیص های متنوع کارآیی دارد. بنابراین با در نظر گرفتن پدیده ی خودساماندهی در کارکردهای سامانه ی عصبی مغز می توان از مراجع انتظار داشت که از مراحل «خواسته»، «معنا» و «درک» گذر کند.