رابطه سبک های شناختی و ویژگی های شخصیتی با پیشرفت تحصیلی (مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی تهران)

با توجه به اهمیت روز افزون پیشرفت تحصیلی و تعیین عوامل موثر بر آن، هدف پژوهش حاضر، بررسی سبک های شناختی وابسته و مستقل به زمینه و ویژگی های شخصیتی می باشد که با توجه به پیشینه تحقیق انتظار می رود رابطه معناداری با پیشرفت تحصیلی داشته باشند.
روش تحقیق: روش پژوهش حاضر غیر آزمایشی و طرح آن همبستگی از نوع پیش بینی است. با استفاده از روش سرشماری کامل، جهت جمع آوری داده ها، آزمون اشکال نهفته گروهی ویتکین (1971) و پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت نئو (مک کری و کاستا، 1985) در اختیار 175 نفر (105 نفر دختر و 70 نفر پسر) از دانشجویان دانشکده های پرستاری و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار گرفت. برای بررسی رابطه و میزان پیش کنندگی متغیرهای فوق از روش رگرسیون گام به گام استفاده شد و جهت مقایسه دختران و پسران در متغیرهای پژوهش از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) و آزمون t مستقل استفاده شد.
تحلیل نتایج پژوهش که بر روی 175 نفر با سطح معناداری 001/0 >p انجام شده بود، نشان داد که ویژگی های شخصیتی و سبک های شناختی با پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری دارند. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که ویژگی های شخصیتی و سبک های شناختی قادر به تبیین 50 درصد از تغییرات پیشرفت تحصیلی هستند. وظیفه شناسی با پیش بینی 39 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی قویترین پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی است. سهم سبک های شناختی نیز در تعیین تغییرات پیشرفت تحصیلی 2/1 درصد معنادار بود. هیچ تفاوت معناداری در ویژگی های شخصیتی، سبک های شناختی و پیشرفت تحصیلی بین دو جنس وجود نداشت.
در سبک های شناختی دو جنس نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. در واقع باید گفت که دختران و پسران نمونه مورد نظر ما در دیدگاهشان نسبت به دانش، روش ها و سبک های یادگیری تفاوت معنی داری نشان ندادند و می توان این گونه نتیجه گرفت که شیوه های تربیتی والدین، ویژگی های شخصیتی، توانایی های هوشی و شناختی، همه عوامل موثرتری بر سبک های شناختی هستند و سهم جنسیت صرفا نمی تواند عامل موثری در این تبیین باشد.