پتروگرافی و ژئوشیمی تراورتنهای کواترنری در برشهایی از شمال و غرب ایران

با وجود این که بیشتر نهشته های کواترنری شامل رسوبات آبرفتی است، قسمت مهمی از این نهشته ها به وی‍ژه در مناطق فعال تکتونیکی از توفا و تراورتن تشکیل شده است. در این پژوهش، تراورتنهای هفت برش واقع در سه استان همجوار قزوین، همدان، کردستان و دو پهنه ایران مرکزی و سنندج سیرجان مورد مطالعه قرار گرفته اند. مطالعات پتروگرافی وجود لامیناسیون و تخلخل (5-10 درصد) در مقیاس میکروسکپی و ماکروسکپی را نشان می دهند. سنگهای مطالعه شده اغلب بایواسپارایت هستند و بقایای جلبکها و گیاهان در برخی برشها وجود دارد. تصاویر میکروسکپ الکترونی نمایانگر بلورهای کلسیت رشد یافته به فرم هم بعد و موزاییکی در فضای تخلخل است. آنالیزهای XRD نشان می دهند در تمام برشها کربنات کلسیم از نوع کلسیت کم منیزیم است. در برخی از برشها نیز علاوه بر کلسیت کم منیزیم مقداری کانی های رسی و کوارتز حضور دارند. آنالیز ژئوشیمیایی به روش XRF نمایانگر میانگین 98/52 و 98/1 اکسیدهای کلسیم و سیلیسیم (به ترتیب) در نمونه هاست. سیلیسیم به صورت رگه های سیلیسی و خرده های ماسه سنگ وجود دارد. اکسیدهای منیزیم، آلومینیوم (با منشا کانی رسی) و آهن (عمدتا به صورت سیمان) نیز به ترتیب با 62/0، 47/0 و 41/0 درصد وجود دارند. بر اساس نوع سیمان، محیطهای دیاژنتیک متئوریک و وادوز شناخته شده است.