بررسی تاثیر تاریخ کاشت و کود نیتروژن بر تشکیل غلاف در سویا (رقم کتول (DPX)) در استان گلستان

در ایران گیاه سویا (Glycin max L.)به خاطر نیازهای خاص اکولوژیکی، بیشتر در دو استان گلستان و مازندران کشت می شود و به طور متوسط سالیانه حدود 70-60 هزار هکتار از اراضی استان گلستان زیرکشت این محصول قرار می گیرد. ازآنجایی که شناخت عوامل به زراعی موثر می تواند گامی اساسی در افزایش تولید این گیاه روغنی داشته باشد، در سال 1389 آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار و منظورنمودن 2 عامل و 12 تیمار در علی آباد کتول از مهم ترین نقاط کشت سویا در کشور انجام گرفت. تاریخ کاشت در 6 سطح (11، 21 و 31 تیر و 10، 20 و 30مرداد) به عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن به عنوان عامل فرعی در 2 سطح (بدون نیتروژن و 25 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) درنظرگرفته شد. نتایج نشان داد که تعداد غلاف سالم کل بوته، تعداد غلاف سالم در ساقه اصلی و شاخه فرعی، تعداد دانه در غلاف و عملکرد دانه تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفتند. روز 11 تیر با متوسط عملکرد دانه 3941 کیلوگرم در هکتار بهترین تاریخ کاشت بوده که نسبت به سایر تاریخ های کاشت برتری داشت. نیتروژن نیز روی عملکرد دانه تاثیر مثبت و معنی داری داشت. نتایج نشان داد که تمام صفات به جز صفت تعداد دانه در غلاف با تاخیر در کاشت کاهش می یابد و اثر متقابل تاریخ کاشت و نیتروژن بر صفات تعداد غلاف سالم کل بوته، تعداد غلاف سالم در ساقه اصلی و شاخه فرعی معنی دار بود. درنتیجه با تاریخ کاشت به موقع؛ به دلیل طول دوره رشدونمو مناسب و افزایش اجزای عملکرد، عملکرد دانه، افزایش می یابد و همچنین دادن حداقل یک نوبت کود سرک در سویا می تواند تاثیر مثبتی در عملکرد دانه به دنبال داشته باشد.