طراحی و روان سنجی «پرسشنامه ارزیابی جو ایمنی»

علل وقوع 85 درصد حوادث صنعتی، اعمال ناایمن گزارش شده است. علل 85 تا 98 درصد حوادثی که بر اثر اعمال ناایمن صورت می گیرد، نگرش، فرهنگ و رفتار است. «جو ایمنی» ساختاری چند بعدی است که نگرش افراد نسبت به ایمنی و اولویت صحیحی که به ایمنی در محیط کار داده می شود را بیان می کند. برای ارزیابی جو ایمنی نیاز به ابزاری روا و پایا است. هدف از انجام این مطالعه، طراحی و روان سنجی «پرسشنامه ارزیابی جو ایمنی» در صنایع ایران بود.
با استفاده از متون ایمنی و سایر پرسشنامه های جو ایمنی، 96 سوال تهیه شد. روایی صوری، شاخص و نسبت روایی محتوا، روایی سازه، پایایی همسانی درونی و پایایی آزمون-باز آزمون آن در یک نمونه 550 نفره مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی شاخص روایی محتوا، پرسشنامه ای 43 سوالی به دست آمد. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی عامل های اصلی استخراج شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون در آزمون مجدد که به فاصله 20 روز گرفته شد استفاده گردید.
روایی صوری و نسبت روایی محتوا (50/78%)، شاخص روایی محتوا (75/0) برای بررسی جو ایمنی قابل قبول محاسبه شد. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی یازده عامل استخراج شد که در مجموع 85/58 درصد از واریانس کل را تحت پوشش قرار می داد. ضریب آلفای کرونباخ برای اکثر عامل ها بیش از 7/0محاسبه شد ضریب همبستگی اسپیرمن همبستگی معنی داری بین نتایج آزمون و باز آزمون نشان داد (001/0P<).
«پرسشنامه ارزیابی جو ایمنی» که از 43 گویه و یازده عامل تهیه شده دارای روایی و پایایی مناسب است و می تواند برای ارزیابی جو ایمنی مورد استفاده قرار گیرد.