بررسی اپیدمیولوژی و عوامل موثر بر پیامد حوادث ترافیکی درون شهری در ایران

حوادث ترافیکی، پیامدهای پیچیده ای هستند که ناشی از عوامل خطر انسانی، تکنیکی و شرایط وابسته محیطی هستند. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی حوادث ترافیکی درون شهری ایران و نقش برخی از عوامل خطر انسانی در رخداد پیامد این حوادث در سال 1389 انجام شده است.
در یک مطالعه مقطعی توصیفی تحلیلی، از اطلاعات ثبت شده مربوط به 515205 نفر فرد حادثه دیده در سال 1389 به دلیل حوادث ترافیکی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند، استفاده شد. نسبت شانس (Odds ratio) هر یک از عوامل خطر در رخداد حوادث ترافیکی با استفاده مدل های رگرسیونی با شانس های متناسب و رگرسیون لوجستیک، با در نظر گرفتن عوامل موثر بر پیامد حوادث ترافیکی (مرگ، جرح و خسارت) مانند سن، و جنسیت و وضعیت روشنایی برآورد شد.
در این مطالعه از اطلاعات 515205 نفر راننده شامل 464401 نفر مرد (1/90 درصد) و 50804 نفر زن (9/9 درصد) استفاده شده است. در بین علل محیطی مربوط نقص راه اختلاف سطح جاده با شانه راه (3/4 OR=، 5/6-8/2CI:) و نشست جاده ای (5/2 OR=، 25/6-1/1CI:) بیشترین تاثیر را بر مرگ ناشی از حوادث ترافیکی داشته اند. با در نظر گرفتن اثر سن، جنس و روشنایی هوا تغییر مسیر ناگهانی (9/9 OR=، 91/11-23/8CI:) و نداشتن توانایی در کنترل وسیله نقلیه (7OR=، 40/8-78/5CI:) دارای بیشترین اثر برای قرار دادن افراد حادثه دیده در یکی از طبقات جرح یا فوت هستند.
با توجه به این که ایران یکی از کشورهای با میزان بالای مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی در دنیاست، مطالعات جامع درباره اپیدمیولوژی و عوامل موثر بر پیامد حوادث ترافیکی می تواند گامی بلند در راستای کنترل عوامل خطر بحث شده و کاهش بار جانی این حوادث در ایران باشد.