بررسی تاثیر بافت خاک بر برخی ویژگی های خاک و تولید گونه Bromus tomentellus با تاکید بر رطوبت قابل دسترس خاک (مطالعه موردی: مرتع حسنجون طالقان)

مهمترین عامل محدودکننده تولید گیاهان کمبود رطوبت خاک است. بافت خاک در افزایش و کاهش ذخیره رطوبتی خاک و در نتیجه تولید گیاهان بهویژه در مناطق نیمهخشک موثر است. در این پژوهش اثر بافت خاک بر برخی خصوصیات خاک و تولید گونه Bromus tomentellus با تاکید بر رطوبت قابل دسترس خاک بررسی شد. بدینمنظور ابتدا نقشه واحدکاری بهروش ژئومورفولوژی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مقیاس 1:25000 تهیه و سپس به حفر پروفیل تا عمق ریشه دوانی گیاه در هر یک از واحدها اقدام شد. در آزمایشگاه برای 30 نمونه خاک مقادیر pH، EC، N، P، K، OC، CaCo3، FC، WP به منظور بررسی ارتباط آنها با بافت خاک اندازه گیری شد. نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی سیستماتیک در قالب 15 پلات 1×1 متر مربعی و در طول 2 ترانسکت به طول 150 متر انجام شد. برای مقایسه آب قابل دسترس در بافت های مختلف موجود در منطقه بهطور جداگانه، از تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار آب قابل دسترس به ترتیب در خاکهای با بافت رسی و شن لومی با درصد رطوبت در ظرفیت زراعی 2/0 درصد در خاک رسی و 1/0 درصد در خاک شن لومی است، بنابراین خاکهای سنگین با مقادیر بالاتر رس مقدار بیشتری از رطوبت خاک را در خود ذخیره میکنند. ویژگی های اسیدیته، هدایت الکتریکی و کربن آلی بین گروه های مختلف بافتی تفاوت معنی داری نشان ندادند، در حالی که سایر ویژگی های مورد مطالعه بین برخی گروه های بافتی از تفاوت معنی دار برخوردار بودند. نتایج مربوط به تولید نیز نشان داد که بالاترین و پایینترین مقدار تولید بهترتیب به خاکهای لومی با مقدار 63/18 کیلوگرم در هکتار و خاک های شنی لومی با مقدار 71/3 کیلوگرم در هکتار مربوط است.