شناسی فقه حکومتی در سپهر اندیشه فقهی- سیاسی امام خمینی(ره)

فقه شیعه از رهگذر اجتهاد پیوسته در حال تحول و نوآوری است و توانسته است مسائل مستحدثه سیاسی را با توجه به نیازهای جامعه در بافت های فرهنگی گوناگون پاسخ دهد. از سویی با پیروزی انقلاب اسلامی وحاکمیت فقه و فقی هان بر حوزه ی مدیریت جامعه بسیاری از پرسش های مستحدثه جامعه اسلامی به دستگاه فقه عرضه شده و توقع صدور حکم دارند که رویکردهای فقهی با توجه به مبانی فکری واجتهادی خود در صدد پاسخ به آن بر آمدند. دراین بین رویکرد فقه حکومتی، معتقد به توانمندی فقه اسلامی در اداره ی جامعه است و تنها راه تحقق شریعت در حوزه ی فردی و اجتماعی را تاسیس حکومت اسلامی می داند. این رویکرد در صدد است صورت بندی جدیدی از مناسبات فرد و دولت ارائه نماید. مقاله پیش رو آهنگ آن داردکه ویژگی ها، ابعاد و سویه های اجتهادی (روش شناسی) فقه حکومتی را در در جمهوری اسلامی و با تاکید بر اندیشه فقهی-سیاسی امام خمینی(ره) بررسی و تحلیل نماید و بر این فرض استوار است که فهم اجتهادی فقی هان معاصر به ویژه امام خمینی(ره) از شریعت و منابع فقهی، موجب گذار از فقه فردی به فقه حکومتی گردیده است از این رو علاوه بر اشتراکات فراوان با رویکردهای غیرحکومتی به فقه ویژگی های اجتهادی دیگری در آثار و اجتهادات ایشان وجود دارد که موجب تمایز با سایر رویکردهای فقهی می گردد.